OR.07-1.0114 - 67/2009 Kraków, dnia 20 marca 2009 r.
Dotyczy: obowiązku składania oświadczeń majątkowych
Kierownicy jednostek organizacyjnych Gminy Miejskiej Kraków
Analiza składanych już kolejny rok oświadczeń majątkowych wskazuje na powtarzające się nieprawidłowości przy ich sporządzaniu oraz uchybienia ustawowym terminom składania oświadczeń. Dlatego uwzględniając własne spostrzeżenia, a przede wszystkim uwagi
o nieprawidłowościach przesłane przez urzędy skarbowe oraz izby skarbowe zwracam uwagę, aby wypełniając i składając tegoroczne oświadczenia majątkowe stosować się do poniższych wskazówek.
Należy ściśle przestrzegać terminu do złożenia oświadczenia majątkowego, tj. do dnia 30 kwietnia 2009 roku.
Ponadto składając oświadczenie nie można zapomnieć, iż:
- oświadczenie składa się według stanu na 31 grudnia 2008 roku - jest to więc stan posiadania gotówki, nieruchomości i ruchomości, akcji i udziałów, zobowiązań, wierzytelności pieniężnych itp. na ostatni dzień ubiegłego roku;
- w oświadczeniu wpisaniu podlegają dochody osiągane przez współmałżonka – wymóg stawiany przez urzędy skarbowe i izby skarbowe;
- trzeba złożyć oświadczenie w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (nie może to być oryginał i kserokopia) wraz z dwoma kopiami swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą;
- dokumenty należy podpisać i opatrzyć je datą.
Wypełniający oświadczenie majątkowe powinien uczynić to w sposób:
- staranny;
- kompletny i wyczerpujący.
Składający oświadczenie jest zobowiązany do zgodnego z prawdą, starannego i zupełnego wypełnienia każdej z rubryk wzoru formularza. Zgodność z prawdą danych zawartych
w oświadczeniu będzie podstawowym kryterium jego badania, a podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy może być zakwalifikowane jako przestępstwo.
Staranne wypełnienie to zadbanie o szczegółowe odnotowanie w nim wszystkich składników majątku, źródeł dochodu, zadłużenia, itp. Oznacza również, że w oświadczeniu wszystkie wymagane przez prawo dane o stanie majątkowym powinny być podane w sposób dokładny
i bezbłędny.
Oświadczenie majątkowe powinno być wypełnione w sposób zupełny. Oznacza to, że każda z rubryk powinna być wypełniona w sposób całkowity, w pełni, kompletnie, obejmując absolutnie wszystko, czego wymaga się w danym punkcie wzoru oświadczenia. Jeżeli jakaś rubryka oświadczenia nie ma w danym przypadku zastosowania wówczas należy wpisać
„nie dotyczy”. Nie należy stawiać innych znaków graficznych wskazujących, że rubryka ta nie podlega wypełnieniu.
Poniżej zawarte są ogólne zasady wypełniania oświadczeń majątkowych. Proszę o zapoznanie się z nimi i przekazanie niniejszej informacji podległym pracownikom zobowiązanym do złożenia oświadczeń majątkowych.
Wzory oświadczeń majątkowych można znaleźć na stronie www.bip.krakow.pl.
OGÓLNE ZASADY WYPEŁNIANIA OŚWIADCZEŃ MAJĄTKOWYCH
CZĘŚĆ A OŚWIADCZENIA MAJĄTKOWEGO
Majątek wspólny i odrębny
Oświadczenia majątkowe obejmują:
- majątek wspólny osoby składającej
- majątek odrębny osoby składającej.
W oświadczeniu należy określić, jakie elementy należą do majątku odrębnego, a jakie do wspólnego. Przy każdym elemencie wpisywanym do oświadczenia powinno to być rozgraniczone.
Jeżeli wszystko, co będzie deklarowane w oświadczeniu, stanowi u danej osoby majątek objęty wspólnością majątkową, można przy pierwszej pozycji wpisywanej w oświadczeniu uczynić adnotację, iż dalsze składniki majątku w nim wpisywane należą także do majątku wspólnego.
W Polsce zasadą jest, że małżonkowie posiadają wspólność majątkową. Oznacza to, że dochody osiągane w trakcie trwania małżeństwa stanowią majątek wspólny.
Wspólność majątkowa, może być zniesiona:
- umową zawartą w formie aktu notarialnego;
- orzeczeniem sądu – ten przypadek ma miejsce najczęściej w ramach postępowania rozwodowego lub w związku z orzeczeniem separacji.
Poza sytuacjami zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej, majątek odrębny może być nabyty przez osobę składającą oświadczenie w wyniku dziedziczenia lub darowizny.
Majątek odrębny obejmuje także majątek nabyty przed zawarciem związku małżeńskiego.
Należy zaznaczyć, że to co pochodziło z majątku odrębnego, stanowi nadal majątek odrębny. Przykładowo, posiadałam przed ślubem mieszkanie. Po ślubie sprzedałam je i za uzyskane pieniądze kupiłam działkę rekreacyjną. Działka ta stanowi mój majątek odrębny. Jeżeli za pieniądze ze sprzedaży działki kupię inną rzecz, dalej będzie ona przynależeć do mojego majątku odrębnego.
Majątek odrębny obejmuje:
- rzeczy, w tym pieniądze posiadane przed ślubem;
- rzeczy, w tym pieniądze odziedziczone przez osobę składającą oświadczenie lub jej podarowane (chyba, że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej);
- wszystko co nabyła dana osoba, jeżeli pomiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa;
- wszystko, co nabyła dana osoba, od czasu postanowienia o takiej rozdzielności.
Jeżeli wspólność nie jest zniesiona, obowiązek podawania informacji o majątku wspólnym
w oświadczeniu trwa do czasu ustania małżeństwa lub zniesienia wspólności. Decyduje stan prawny, a nie faktyczna sytuacja życiowa.
Jeżeli małżonkowie nie utrzymują żadnych kontaktów i nie jest możliwe porozumienie się
w kwestii wspólnego wypełnienia oświadczenia majątkowego, należy skierować pismo do osoby analizującej oświadczenie, z prośbą o przekazanie kopii urzędowi skarbowemu.
W piśmie tym należy wyjaśnić swoją sytuację życiową i wskazać, dlaczego zeznanie jest niekompletne.
I. Środki pieniężne
1. Środki pieniężne w walucie polskiej i obcej:
W tej części należy wpisać pieniądze w walucie polskiej bądź obcej, posiadane
31 grudnia (składając oświadczenie roczne) albo w dniu związanym z określonym zdarzeniem nakładającym obowiązek składania oświadczenia.
Ustawa nie wprowadza dolnej granicy, od której deklaruje się posiadane środki pieniężne. Nie jest ważne, czy zgromadzone pieniądze składający oświadczenie ma na koncie, czy w przysłowiowej „skarpecie”. W tym punkcie należy podać także środki oszczędzane na określony cel, na przykład w ramach programu oszczędzania na mieszkanie. W oświadczeniu trzeba podać także sumę zdeponowaną na koncie w sytuacji, gdy osoba zobowiązana jest współwłaścicielem konta rodziców, mimo że w rzeczywistości środki te nie należą do składającego oświadczenie. Należy tu umieścić także pieniądze zgromadzone
w ramach ubezpieczenia emerytalnego w III filarze. Bez znaczenia jest, że w chwili składania oświadczenia osoba nie może rozporządzać tymi środkami. Ustawa nie wymaga podania, gdzie deklarowane pieniądze były przechowywane. Nie podajemy nazwy banku, ani rodzaju konta.
W sytuacji przechowywania pieniędzy na rachunkach bankowych najlepiej wypełnić oświadczenie w oparciu o wyciągi bankowe.
2. Papiery wartościowe;
W tym podpunkcie należy wskazać inne papiery wartościowe niż akcje i udziały
(te deklaruje się w dalszych punktach oświadczenia).
Wpisać tu należy m.in. obligacje, weksle, bony skarbowe, czeki, certyfikaty inwestycyjne, jednostki uczestnictwa itp. W oświadczeniu należy wpisać ich łączną wartość na dany dzień.
II. Informacje dotyczące nieruchomości
W punkcie II formularza oświadczenia majątkowego podaje się informacje dotyczące nieruchomości – domu, mieszkania, gospodarstwa rolnego i innych nieruchomości.
1. Tytuł prawny:
Przykładowo tytułem prawnym może być:
a) Własność,
b) Współwłasność – określamy ułamek we współwłasności,
c) Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
d) Użytkowanie wieczyste,
e) Najem (nie określamy wartości),
f) Dzierżawa, w przypadku nieruchomości gruntowej (nie określamy wartości),
g) Jako tytuł prawny podajemy decyzję o przydziale mieszkania z Wojskowej Agencji Mieszkaniowej ( bez podawania jego wartości),
h) Użyczenie, zarówno jeśli ma charakter odpłatny, jak i jest bezpłatne,
i) Nieruchomość może mieć nieuregulowany stan prawny, na przykład trwa postępowanie spadkowe, wpisujemy ten fakt w oświadczeniu,
j) Posiadanie samoistne w dobrej lub złej wierze ( chodzi tu np. o sytuacje, gdy ktoś nabył nieruchomość bez wymaganej formy prawnej, jaką jest akt notarialny
i zarządza nią jak właściciel).
2. Wartość:
Wartość nieruchomości powinna być oparta na szacunku (porównaniu) cen nieruchomości o podobnym standardzie, znajdujących się na tym samym obszarze lub wynikać z innych wiarygodnych źródeł (np. polisa ubezpieczeniowa). W druku powinno być wyraźnie zaznaczone jakie rozwiązanie zostało przyjęte.
W przypadku gospodarstwa rolnego należy pamiętać, że trzeba wziąć pod uwagę nie tylko wartość gruntów, lecz gospodarstwo jako całość.
Wypełniając punkt II formularza osoba składająca roczne oświadczenie zobowiązana jest podać stan prawny na 31 grudnia lub dzień związany z określonym zdarzeniem nakładającym obowiązek składania oświadczenia. Nie jest więc ważne, np. że posiadała mieszkanie ostatniego dnia roku, a w styczniu następnego roku je sprzedała. Nie ma znaczenia również, jakim celom służy nieruchomość. Do druku wpisać należy również dom lub mieszkanie, w którym osoba składająca oświadczenie nie mieszka. Wpisuje się także warsztaty, lokale użytkowe wykorzystywane w działalności gospodarczej wykonywanej w ramach wpisu do ewidencji lub spółki cywilnej przez współmałżonka, jeżeli jest to majątek wspólny.
W podpunkcie „gospodarstwo rolne”, oprócz podanych elementów (powierzchnia, tytuł prawny, wartość), należy wskazać rodzaj zabudowy oraz przychód i dochód osiągany z tytułu prowadzenia takiego gospodarstwa. Określając rodzaj zabudowy, należy podać budynki
i budowle. Wymienić należy budynki mieszkalne, gospodarskie, a także inne budowle, np. silosy, garaże, wiaty, jeżeli są położone na obszarze gospodarstwa.
W punkcie II podpunkt 3 oświadczenia majątkowego należy wpisać przychód i dochód
z gospodarstwa rolnego. Mają to być dwie liczby. Osoba składająca oświadczenie powinna postarać się oszacować przychody i dochody z gospodarstwa opierają się na posiadanych rachunkach i umowach. Jeżeli okaże się, że gospodarstwo przyniosło w roku ubiegłym straty, w pozycji dochód wpisujemy strata i podajemy określoną kwotę. W przypadku, gdy gospodarstwo w całości będzie leżało odłogiem, nie będzie na nim prowadzona żadna produkcja i nie będą ponoszone żadne koszty to nie przyniesie ono ani przychodu ani dochodu. W takiej sytuacji w odpowiednich rubrykach wpisujemy zero. Jeżeli gospodarstwo rolne zostało przez osobę składającą oświadczenie wydzierżawione, przychód będzie stanowiła kwota czynszu.
Ostatnim podpunktem punktu II są „ inne nieruchomości”. Należy wpisać tam przede wszystkim inne nieruchomości nie będące domami, mieszkaniami, lub gospodarstwami. Należy wpisać tu przykładowo działki rekreacyjne, działki pracownicze, działki wykorzystywane do działalności gospodarczej przez współmałżonka itd. Wpisuje się tu również działkę, na której stoi dom wymieniony w podpunkcie pierwszym. Powinna być adnotacja o tym, że działka ta jest zabudowana domem, o którym mowa była wcześniej.
III i IV. Informacja o udziałach i akcjach w spółkach handlowych :
Należy wpisać zarówno udziały i akcje będące w posiadaniu osoby składającej oświadczenie majątkowe, jak również udziały i akcje będące w posiadaniu współmałżonka w przypadku wspólności majątkowej.
V. Przetarg
Punkt ten dotyczy mienia nabytego od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostki samorządu terytorialnego, ich związków lub komunalnej osoby prawnej, podlegającego zbyciu w drodze przetargu. Powinno tu być podane mienie nabyte w drodze przetargu w ubiegłym roku ( inaczej w oświadczeniu składanym po raz pierwszy). Mienie nabyte w latach wcześniejszych niż rok ubiegły zostało wymienione w oświadczeniu za tamten okres.
W punkcie tym :
-nie podajemy mienia, które co prawda zostało nabyte od wskazanych podmiotów, ale
w trybie bezprzetargowym.;
-wpisujemy mienie nabyte w ciągu poprzedniego roku, nawet jeżeli zostało zbyte przed
31 grudnia (czynimy o tym wzmiankę w oświadczeniu);
-wpisujemy tu elementy mienia (np. nieruchomość) o której pisaliśmy już wcześniej lub będziemy pisać później (czynimy o tym wzmiankę, tak aby było wiadomo, że jest to ten sam element majątku);
-wpisujemy całe mienie nabyte od wskazanych powyżej podmiotów, nawet jeżeli
np. nieruchomość kupiona została od gminy położonej w innym miejscu Polski od tego
w którym pełnimy funkcję.
VI i VII.
Patrz punkt III i IV
VIII. Inne dochody
W punkcie tym należy podać dochody (przychód – koszty uzyskania przychodu):
-ze stosunku pracy za okres całego roku. Dochody ze stosunku pracy powinny być kompletne. Wpisujemy także dodatkowe świadczenia ze stosunku pracy, jak np. nagrodę jubileuszową, nagrody uznaniowe, itp.
- z innej działalności zarobkowej (umowa o dzieło, w tym umowy o prawa autorskie, umowy zlecenia, umowy komisu, umowy nienazwane byleby miały charakter zarobkowy), a także umowy najmu, dzierżawy.
Wpisaniu podlegają również jednorazowe świadczenia uzyskiwane na przykład z tytułu odszkodowania, będące nagrodą w różnych konkursach. Stanowią one bowiem dochód.
Zobowiązani do składania oświadczenia majątkowego powinni podać każdy rodzaj dochodu, zarówno podlegającego opodatkowaniu i składkom, jak i zwolnionego od nich (np. renty, emerytury, zasiłki dla bezrobotnych, dochody z działalności gospodarczej, diety).
Wpisaniu podlegają dochody osiągane przez współmałżonka, o ile istnieje wspólność majątkowa.
IX. Mienie ruchome
W tym punkcie wpisaniu podlegają wszystkie rzeczy ruchome będące własnością osoby składającej oświadczenie lub należące do majątku wspólnego tej osoby, jeżeli ich wartość na dzień 31 grudnia (oświadczenie roczne) lub dzień związany z określonym zdarzeniem nakładającym obowiązek składania oświadczenia, wynosiła powyżej 10 tysięcy złotych. Nie ma znaczenia, jaka jest obecna wartość rzeczy. Bez znaczenia jest także, czy ją w ogóle posiadamy po danym dniu. Pamiętać należy, że cena, za jaką kupiliśmy ruchomość, nie zawsze jest tożsama z cena rynkową w dniu, na jaki dokonywana jest sprawozdawczość, chyba że miało to miejsce w niewielkim odstępie czasu. Część rzeczy po kupieniu traci na wartości (np. elektronika, samochody), część ( np. antyki, obrazy) w wielu przypadkach może zyskać. Deklarowaniu nie podlegają zbiory rzeczy – kolekcje, wyposażenie mieszkania, chyba że jeden z elementów ma wartość powyżej 10 tysięcy złotych. Należy kierować się następującymi kryteriami:
a) czy rzecz można od siebie odłączyć bez ich uszkodzenia lub zniszczenia,
b) czy mogą być samodzielnym przedmiotem obrotu.
W punkcie tym wpisujemy:
-samochód, jeżeli jest wart powyżej 10 tysięcy złotych,
- samochody wykorzystywane w prowadzeniu działalności gospodarczej przez współmałżonka, jeżeli istnieje małżeńska wspólność majątkowa oraz samochody posiadają odpowiednią wartość,
- samochód kupiony na kredyt, nawet jeśli nie został on jeszcze spłacony,
- samochody kupione na kredyt, na których ciąży zastaw rejestrowy,
X. Zobowiązania pieniężne
W punkcie tym wpisujemy zobowiązania pieniężne o wysokości powyżej 10 tysięcy złotych, istniejące w takiej wysokości w dniu 31 grudnia (oświadczenie roczne) lub w dniu związanym
z określonym zdarzeniem nakładającym obowiązek składania oświadczenia.
Nie jest istotne, czy osoba składająca oświadczenie lub jej małżonek w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej jest dłużnikiem, czy wierzycielem. Wpisaniu podlegają zarówno „udzielone”, jak i „wzięte” pożyczki, o ile suma pozostająca do spłaty na dany dzień wyniosła powyżej 10 tysięcy złotych. Wpisać należy kwotę, która pozostała do spłaty, chyba że umowa jest tak skonstruowana, że nie da się tego ustalić.
Wpisujemy więc kredyty, pożyczki, poręczenia, darowizny oraz inne, mające charakter cywilnoprawny, zobowiązania wyrażone w pieniądzu.
W punkcie X wpisujemy:
- zaciągnięte kredyty i pożyczki na sumę wyższą niż 10 tysięcy złotych, przy czym decydująca jest suma pozostająca do spłaty na dany dzień, a nie termin zaciągnięcia zobowiązań,
- udzielone pożyczki na sumę wyższą niż 10 tysięcy złotych, przy czym decydująca jest suma pozostająca do spłaty na dany dzień, a nie termin zaciągnięcia zobowiązań,
- poręczenia dokonane na sumę wyższą niż 10 tysięcy złotych, dokonane przez osobę składającą oświadczenie lub jej współmałżonka, chyba że istnieje rozdzielność majątkowa między małżonkami,
- inne zobowiązania pieniężne powstałe na gruncie prawa cywilnego wyrażone w pieniądzu.
CZĘŚĆ B OŚWIADCZENIA MAJĄTKOWEGO
W części B oświadczenia majątkowego należy podać adres zamieszkania osoby składającej oświadczenie.
Należy bardzo dokładnie określić położenie nieruchomości wskazanych w części A pkt II, tj. podać numer domu lub mieszkania, numer działki lub numer założonej dla danej nieruchomości księgi wieczystej z określeniem miejscowości i gminy na terenie której nieruchomość jest położona.
W sytuacji, gdy adres zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe pokrywa się z adresem mieszkania lub domu wymienionego w części A pkt II oświadczenia należy ten adres wpisać powtórnie.
| 
