CZEGO NIE WOLNO DZIENNIKARZOM Prawo autorskie zakazuje dziennikarzom: 1. Plagiatu - przywłaszczenia cudzego autorstwa (najczęściej spotykane w relacjach zwierzchnik – pracownik). 2. Naruszania integralności treści i formy cudzego utworu. Korzystając z cudzego utworu nie można czynić w nim - bez zgody autora - żadnych zmian, poprawek i uzupełnień (nagminne działanie w odniesieniu np. do dzieł fotograficznych i skrótów). 3. Przedrukowywania bez zgody uprawnionego cudzych materiałów prasowych. Ustawa zezwala jedynie na przedruk w celu informacyjnym : · sprawozdań z aktualnych wydarzeń · aktualnych artykułów i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne · aktualnych zdjęć reporterskich · krótkich wyciągów ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi · przeglądów publikacji i utworów już rozpowszechnionych · mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach · streszczeń rozpowszechnionych utworów Redakcja może sobie zastrzec zakaz przedruku poszczególnych materiałów (konwencja berneńska art.10 ). 4. Przekraczania granicy dozwolonego cytatu . (art.28 ust. pr. aut. nie określa dokładnie jak duży może być cytat, mówi że są to „urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości„ ). Cytować można dla wyjaśnienia, analizy krytycznej, nauczania i w ramach praw gatunku twórczości jedynie w utworze stanowiącym samoistną całość. W przypadku cytatu nie potrzebna jest zgoda autora ani wynagrodzenie. Konieczne jest jednak wyraźne wyodrębnienie z tekstu, podanie autorstwa i źródła. 5. Naruszania prawa do wizerunku. Rozpowszechnianie wizerunku w prasie wymaga zgody osoby na nim przedstawionej chyba, że ta osoba wcześniej otrzymała zapłatę za pozowanie. Pozwolenie nie jest konieczne do wykorzystywania podobizny osoby powszechnie znanej, wykonane w czasie czynności związanej z pełnieniem przez nią funkcji publicznych. Zgoda nie jest wymagana, gdy osoba ta stanowi szczegół większej całości. Prawo prasowe zakazuje dziennikarzom : 1. Naruszania linii programowej redakcji, w której dziennikarz pracuje. 2. Nie sprawdzania zgodności z prawdą uzyskanych wiadomości. 3. Naruszania dóbr osobistych osób fizycznych i prawnych. Rozpowszechnianie informacji dotyczących prywatnej sfery życia wymaga zgody osoby, której one dotyczą chyba, że dziennikarz działa w imię społecznie uzasadnionego interesu. 4. Kryptoreklamy, czyli ukrytej działalności reklamowej. 5. Zamieszczania w prasie opinii, co do rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym przed orzeczeniem w pierwszej instancji. Służy to ochronie powagi sadu przed wywieraniem presji. 6. Publikowania w prasie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, a także świadków, pokrzywdzonych i poszkodowanych. 7. Odmawiania osobie udzielającej informacji autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi. Po opublikowaniu materiału zawierającego cudzą wypowiedź inni dziennikarze mogą ją cytować bez zachowania procedury autoryzacji. 8. Publikowania informacji zastrzeżonej przez informatora z powodu tajemnicy służbowej lub zawodowej. Kodeks karny zabrania publikowania wiadomości objętych tajemnica państwową. Karalne jest również poniżenie ,, konstytucyjnego organu RP ”, naruszanie godności prezydenta, znieważania "funkcjonariusza podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków ", zniesławianie osoby lub instytucji. 9. Publikowania bez zgody osoby zainteresowanej informacji dotyczących prywatnej sfery życia, a nie związanych z działalnością publiczną tej osoby. 10. Ujawniania danych informatora, jeśli sobie to zastrzegł. 11. Utrzymywania tajemnicy zawodowej co do uzyskanych od informatorów informacji o zbrodniach (zdrada ojczyzny, zamach stanu, szpiegostwo, zamach terrorystyczny, zabójstwo, sabotaż ). 12. Dokonywania w treści sprostowania lub odpowiedzi skrótów i innych zmian, jeśliby osłabiły jego znaczenie lub zniekształciły intencje ich autorów. Nie wolno komentować tekstu sprostowania w tym samym numerze. |