Forum OSKKO - wątek

TEMAT: Dostosowania wymagń
strony: [ 1 ]
eny30-10-2017 17:49:00   [#01]

Proszę napiszcie kto w waszej szkole opracowuje dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów z opiniami z PPP. Czy leży to tylko w gestii pedagogów/psychologów (szkolnych) czy mogą to zlecić nauczycielom uczącym.

Powstał konflikt, nauczyciele bronią się brakiem kompetencji do opracowywania takich wymagań, pedagodzy nie chcą brać tylko na siebie ogromu pracy...

Czy jest na to jakaś pp? Wiem, że zgodnie z ustawą nauczyciel realizuje wymagania ale czy je tworzy i opisuje?

Z góry dziękuję za wszelkie sugestie.


post został zmieniony: 30-10-2017 17:52:10
flisegi30-10-2017 18:00:41   [#02]

Brak kompetencji do opracowywania takich wymagań... No cóż czasami my nauczyciele sami wystawiamy opinię o SOBIE i o tym co reprezentujemy.

Eny, przerabiałam temat. Moja propozycja - niech te wymagania faktycznie pisze psycholog/pedagog, ponieważ wszystkie dokumenty będziesz miała spójne i logiczne. Nauczyciele piszą te dokumenty w cały świat. Mają tak dużą awersję do pp (ja zresztą też), że kompletnie nie przyjmują do głowy podstawowych prostych porad. To jest walka z wiatrakami, daruj sobie. Zleć to psychologowi/pedagogowi, który jest pewnie u Ciebie koordynatorem pomocy. Bezwzględnie jednak wymagaj, żeby nauczyciele współpracowali z koordynatorem np. przy opracowywaniu wniosków z udzielanej pomocy, bo oni w tym zakresie będą mieli największą wiedzę np. postępy w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych.

Skoro nawał pracy to może u Ciebie szkoła integracyjna lub specjalna, a wtedy nie wiem co Ci poradzić.

 

 

eny30-10-2017 18:36:04   [#03]

Ani integracyjna ani specjalna ale ogromniasta (ZS). 40 oddziałów i blisko 100 nauczycieli... i tylko 2 pedagogów.

Dzięki za rady

befana30-10-2017 20:00:37   [#04]

koordynatorem to chyba ma być wychowawca, po nowemu.

a do współpracy można doprosić specjalistów z poradni.

 

flisegi31-10-2017 19:58:33   [#05]

#4 befana jest paragraf który mówi, że na koordynatora można wyznaczyć inną osobę niż wychowawcę

befana01-11-2017 18:33:48   [#06]

No,  czyli z zasady ma to być wychowawca? Można, nie trzeba?  eny szuka argumentów, by nie zwalać wszystkiego na 2 osoby - pedagogów. więc #5 flisegi , o co chodzi?

flisegi01-11-2017 19:05:19   [#07]

Befana myślę, że koordynatorem pomocy może być i wychowawca lub inna wskazana przez dyrektora osoba. Eny, zrobi co uważa za stosowane. Z praktyki wiem, że zrzucenie papierów na wychowawców = dwa razy więcej roboty dla wszystkich, bo przy kontrolowaniu tej dokumentacji wychodzi, że każdy wszystko inaczej zapisuje i można się pogubić. Gdy robi to jedna osoba, to jest w tych dokumentach spójność i zdecydowanie mniej roboty i dla dyrektora i dla pedagoga który potem nie musi porządkować tych dokumentów.

Takie są moje argumenty.

Z drugiej strony wychowawcy mają tak dużo roboty, że zwyczajnie nie ogarniają papierowej strony pp. Osobiście wolę, żeby wychowawcy i nauczyciele skupili się na faktycznym realizowaniu pomocy (oddzielne sprawdziany, oddzielne karty pracy), a nie zajmowali się czymś nic nie wnoszącym (ale dla kontroli najważniejszym) czyli papierami. To naprawdę mogą zrobić psychologowie i pedagogowie.

Barla05-11-2017 22:25:55   [#08]

Wymagania edukacyjne dotyczą oceniania.

Art. 44b ust 6 pkt 1) Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3;

Art. 44c. 1. Nauczyciel jest obowiązany indywidualizować pracę z uczniem na zajęciach edukacyjnych odpowiednio do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia.

2. Nauczyciel jest obowiązany dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb

Dostosowanie wymagań edukacyjnych należy do nauczyciela. Opracowanie wymagań edukacyjnych należy do nauczyciela. Pedagog nie ocenia. To nauczyciel i tylko nauczyciel musi wiedzieć jakiej wiedzy i umiejętności będzie wymagał od ucznia na poszczególne oceny. 

Pedagog nie ocenia uczniów.

 

olaszyma16-11-2017 08:33:49   [#09]

Podnoszę i pytam bo ciągle mam wątpliwości. Czy uczeń z dysleksją poza dostosowaniem form i metod pracy powinien tez mieć inne kryteria na poszczególne oceny ? Realizuje tą samą pp , ma normę intelektualną więc teoretycznie nie ma podstaw. Dostosowane formy i metody pracy (i sprawdzania wiedzy) powinny wystarczyć. A może się mylę?

Ala16-11-2017 09:37:08   [#10]

powinny wystarczyć :)

MKJ16-11-2017 10:07:17   [#11]

Adresatów dostosowania wymagań edukacyjnych określa § 2 nowego i § 3 starego rozporządzenia o ocenianiu:

"Wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej „ustawą o systemie oświaty”, dostosowuje się do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia:
1) posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – na podstawie tego orzeczenia oraz ustaleń zawartych w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy – Prawo oświatowe;
2) posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania – na podstawie tego orzeczenia;
3) posiadającego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się lub inną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, wskazującą na potrzebę takiego dostosowania – na podstawie tej opinii;
4) nieposiadającego orzeczenia lub opinii wymienionych w pkt 1–3, który jest objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole – na podstawie rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia dokonanego przez nauczycieli i specjalistów, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo oświatowe;
5) posiadającego opinię lekarza o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia określonych ćwiczeń
fizycznych na zajęciach wychowania fizycznego – na podstawie tej opinii."

olaszyma16-11-2017 12:05:32   [#12]

Alu, wg kontrolerów z KO nie wystarczą i zalecają rozpisanie osobnych kryteriów na poszczególne oceny dla uczniów z opiniami i wszystkich, którzy mają dostosowania. nie sprecyzowali tylko czy ocen bieżących , czy klasyfikacyjnych czy jednych i drugich.

izael16-11-2017 12:12:41   [#13]

a podstawa prawna do zalecenia jest?

bo jak to tylko zalecenie z serii "pani tak kazała", to nic nie znaczy

oczywiście przy pewnej odporności dyrektora na stres :)

olaszyma16-11-2017 12:16:00   [#14]

Wszystko rozbija się  chyba o to że " dostosowanie wymagań" jest bardzo pojemnym pojęciem, bo" wymagań" może oznaczać również tego co powinien uczeń wiedzieć i umieć na poszczególne oceny. W prawie nie ma pojęcia "dostosowania oceniania", co byłoby jasne i zrozumiałe.

 

MKJ16-11-2017 14:51:32   [#15]

KO ma rację, z tym że chodzi o oceny klasyfikacyjne. Wynika to z art. 44b ust. 6 pkt 1 i ust. 8 pkt 1 UoSO:

"6. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w szkole policealnej – semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3; (...)

8. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców, a w szkole policealnej – uczniów o wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w szkole policealnej – semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania"

Wymagania edukacyjne formułuje się na poszczególne oceny klasyfikacyjne, a więc dostosowanie wymagań, o którym mowa w art. 44c ust. 2 UoSO, również musi dotyczyć poszczególnych ocen klasyfikacyjnych.

Grzesiek18-11-2017 10:59:08   [#16]

Czy dostosowanie wymagań na oceny nie powinno dotyczyć np. samej formy odpytywania, przedłużonego czasu na odpowiedź podobnie jak przy egzaminach zewnętrznych?

Dość łatwo jest mi sobie wyobrazić, że idąc drogą dostosowania wymagań na poszczególne oceny, szczególnie klasyfikacyjne stworzę dwa odrębne wymagania dla uczniów tej samej klasy/poziomu np. na piątkę z matematyki jedno - uczeń dodaje w zakresie do 10; drugie - uczeń dodaje, mnoży, dzieli odejmuje w zakresie do 10.

Ideą dostosowań było stworzenie takich warunków i wsparcia dla ucznia by mógł o osiągnąć przy posiadanych deficytach maksimum swoich możliwości i w efekcie przeskoczyć próg konkretnej oceny. 

To co, zdejmujemy poprzeczkę? Więc po co w ogóle oceny? Przejdźmy wyłącznie na OK (ocenianie kształtujące).

og18-11-2017 12:28:42   [#17]

uprzejmie przypominam, że kryteria to nie wymagania edukacyjne. Niczego się też nie obniża, ani nie podwyższa, a dostosowuje, wybierając czynności i tzw. active verbs wspierające, zastępujące, rozwijające umiejętności, dzieki którym uczeń także może osiagnąc zamierzone efekty itp.

eny18-11-2017 16:49:09   [#18]

Oczywiście tak jak og !

Tutaj nie chodzi o kryteria oceniania ale o dostosowanie wymagań edukacyjnych w zakresie np. otoczenia, metod, form i organizacji pracy czy sposobu sprawdzania i oceniania wiedzy. To wszystko trzeba opisać dla konkretnego ucznia na podstawie konkretnej opinii czy orzeczenia PPP.

MKJ18-11-2017 23:42:25   [#19]

Albo nie umiem czytać albo czegoś nie rozumiem. Albo jedno i drugie...

"Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych (...) ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych (...)"

Og i eny, poproszę o konkret, np:

1) przykład wymagania edukacyjnego na ocenę dopuszczający z matematyki w klasie piątej szkoły podstawowej oraz przykładowe dostosowanie dla ucznia z dyskalkulią albo

2) przykład wymagania edukacyjnego na ocenę dobry z języka polskiego w klasie drugiej liceum ogólnokształcącego w zakresie rozszerzonym oraz przykładowe dostosowanie dla ucznia z dysleksją.

Ograniczmy się do podstawy programowej

Ala19-11-2017 10:28:54   [#20]

warto poczytać tu:

http://pedagogszkolny.pl/viewpage.php?page_id=179 

między innymi:

Dostosowanie wymagań:

  • powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania;
  • nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną;
  • nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych;
  • nie może prowadzić do zejścia poniżej podstawy programowej, a zakres wiedzy i umiejętności powinien dać szansę uczniowi na sprostanie wymaganiom kolejnego etapu edukacyjnego.
MKJ19-11-2017 11:35:14   [#21]

No właśnie: "wymagania edukacyjne są oczekiwanymi przez nauczyciela osiągnięciami ucznia i formułowanymi przez niego w oparciu o realizowany program nauczania."

Załóżmy, że program nauczania nie wykracza poza podstawę programową. UoSO nakazuje sformułować wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych. Jeżeli realizowany program nauczania w celach kształcenia i treściach nauczania nie wykracza poza podstawę programową, to rozumiem, że spełnienie przez ucznia wymagań (ogólnych i szczegółowych) opisanych w podstawie programowej oznacza ocenę klasyfikacyjną celujący.

Weźmy na tapetę przedmiot, o którego nauczaniu nie mam zielonego pojęcia, czyli język polski. Podstawa programowa dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym w treści nauczania "Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji" w zakresie czytania i słuchania formułuje następujące wymagania szczegółowe:

"Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) czyta utwory stanowiące konteksty dla tekstów kultury poznawanych w szkole;

2) twórczo wykorzystuje wypowiedzi krytycznoliterackie i teoretycznoliterackie (np. recenzja, szkic, artykuł, esej);

3) porównuje tekst linearny i hipertekst rozumiany jako wypowiedź nieciągła, nielinearna, stanowiąca system powiązanych segmentów tekstowych, łączonych dowolnie przez użytkownika języka w każdorazowym akcie odbioru;

4) rozpoznaje retoryczną organizację wypowiedzi - wskazuje zastosowane w niej sposoby osiągania przejrzystości i sugestywności;

5) rozpoznaje mechanizmy nowomowy charakterystyczne dla systemów totalitarnych."

Ponieważ niewiele z tego rozumiem, zwłaszcza z punktu 3, to mam teraz pytania dla znawców:

1) czy wymaganiem edukacyjnym na ocenę dobry w zakresie przytoczonych treści nauczania będzie np. opanowanie umiejętności określonych w dowolnych trzech punktach z pięciu?

2) czy może wymagania edukacyjne na konkretną ocenę mamy sformułować w stosunku do wszystkich treści nauczania, czyli oprócz tego odbioru wypowiedzi, uwzględniamy również analizę i interpretację tekstów kultury, tworzenie wypowiedzi i znajomość tekstów kultury? Jeśli tak, to chętnie bym zobaczył przykładowe wymagania na ocenę dobry (poziom rozszerzający?).

A teraz ogólniej...

"Dostosowanie wymagań powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania"

Kompletnie nie rozumiem tego zdania, zwłaszcza w kontekście przytoczonej na wstępie definicji. Formy i metody pracy, to indywidualizacja nauczania, wynikająca z art. 44c ust. 1 UoSO, niemająca nic wspólnego z wymaganiami, które są "oczekiwanymi przez nauczyciela osiągnięciami ucznia". Przecież forma i metoda pracy nie jest osiągnięciem, więc jak może tego dotyczyć dostosowanie wymagań? Z jednej strony autor tego artykułu pisze, że dostosowanie "nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną", a z drugiej, że "nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych". Jeśli na ocenę dostateczny niezbędne jest spełnienie wymagań na poziomie podstawowym (określonych dla tego poziomu przez nauczyciela), to czy realizowanie z uczniem, któremu dostosowano wymagania, treści programowych tylko na poziomie koniecznym i podstawowym nie oznacza właśnie obniżenia wymagań? Chyba, że ograniczymy uczniowi skalę ocen do max. dostateczny, ale tego zdaje się zrobić nie wolno...

Autor pisze:

"Obszary dostosowania obejmują:

  • warunki procesu edukacyjnego tj zasady, metody, formy, środki dydaktyczne;
  • zewnętrzną organizację nauczania (np. posadzenie ucznia słabosłyszącego w pierwszej ławce);
  • warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności (metody i formy sprawdzania i kryteria oceniania)."

To ja mam pytania:

czy wymagania edukacyjne = formy i metody pracy?

czy wymagania edukacyjne = organizacja nauczania?

czy wymagania edukacyjne = warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności?

Ala19-11-2017 12:37:14   [#22]

moim zdaniem wymagania edukacyjne to kompetencje w zakresie danego przedmiotu (wiedza, umiejętności, postawy)

do tego nauczyciel planuje jak będzie tego uczył czyli formy i metody pracy, organizacja nauczania, warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności i w tym zakresie dostosowuje to do potrzeb i możliwości uczniów dając im w ten sposób możlwość osiągnięcia sukcesu (przy czym ocena dostateczna też może być sukcesem)

nie można ograniczać skali ocen ale trzeba mieć świadomość, że nie wszyscy uczniowie są w stanie uzyskać ocenę bardzo dobrą czy celującą a to oznacza, że niektórzy dadzą radę np. tylko na dopuszczający, dla nich skala ocen sama z siebie się ogranicza

jeśli widzę, że uczeń nie potrafi wykonać zadania o dużym stopniu trudości to daję mu łatwiejsze, dostosowuję warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności np. wydłużam czas pracy, stosuję odpowiednie kryteria ale oceniam pełną skalą ocen, tzn. jeśli zadanie sprawdza wiedzę i umiejętności na ocenę dostateczną to taką właśnie uczeń dostanie, jeśli je wykona

dla uczniów w normie intelektualnej wymagania edukacyjne (wiedza, umiejętności, postawy) powinny być takie same a dostosowanie może obejmować tylko warunki procesu edukacyjnego, zewnętrzną organizację nauczania, warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności 

i nie czarujmy się, dla nauczyciela to duże wyzwanie i nie ma uniwersalnego sposobu jak to robić

dlatego mamy z tym tyle dylematów

MKJ19-11-2017 13:23:43   [#23]

Alu, dzięki za wyjaśnienia, ale to akurat rozumiem.

Dla mnie wymagania edukacyjne na poszczególne oceny, o których mowa w art. 44b ust. 6 pkt 1 UoSO, to nie są formy i metody pracy, organizacja nauczania ani warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności. To są konkretne osiągnięcia i kompetencje, czyli, tak jak napisałaś, wiedza i umiejętności (co do postaw, to bym podyskutował).

Moim zdaniem dostosowanie form i metod pracy, organizacji nauczania oraz warunków sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności to nic innego, jak indywidualizacja pracy z uczniem, o której mowa w art. 44c ust. 1 UoSO, obowiązkowa wobec każdego ucznia i niezależna od orzeczeń i opinii PPP (choć nie mam pojęcia, jak ustawodawca sobie to wyobraża w 30-osobowym oddziale), natomiast dostosowanie wymagań, o którym mowa w art. 44c ust. 2 UoSO, to właśnie określenie innych osiągnięć i kompetencji na poszczególne oceny dla ucznia spełniającego warunki, o których mowa w § 2 nowego i § 3 starego rozporządzenia o ocenianiu.

Ala19-11-2017 14:08:52   [#24]

a dlaczego innych osiągnięć i kompetencji na poszczególne oceny?

wg mnie dostosowanie wymagań ma umożliwić uczniowi uzyskanie takich samych kompetencji mimo jego trudności,

tyle, że innymi sposobami :)


post został zmieniony: 19-11-2017 14:11:50
MKJ19-11-2017 15:14:23   [#25]

Alu, rozmawiamy o dostosowaniu wymagań czy dostosowaniu sposobów spełnienia tych samych wymagań?

 

Ala19-11-2017 22:00:04   [#26]

nie spotkałam się z dostosowaniem polegającym na formułowaniu innych wymagań (wiedza, umiejętności, postawy) na taką samą ocenę

i według mnie tak być powinno, na egzaminach też nie ma innych zadań, jest dostosowanie warunków, wydłużenie czasu, inne udogodnienia

cały czas mówię o uczniach w normie intelektualnej 

oczywiście możemy się tu różnić :)

ale jeśli by wziąć Twój sposób rozumowania to prowadziłoby to do stosowania różnych skal oceniania :)

 


post został zmieniony: 19-11-2017 22:06:52
olaszyma20-11-2017 10:59:51   [#27]

Alu, trafiłaś w sedno. Napisałam wcześniej że prawo nie jest tu zbyt precyzyjne 

i taj jak napisał MKJ 

To ja mam pytania:

czy wymagania edukacyjne = formy i metody pracy?

czy wymagania edukacyjne = organizacja nauczania?

czy wymagania edukacyjne = warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności?

  

bo to prowadzi do pytania czy uczeń dyslektyczny ma szansę na ocenę bdb jeżeli mu się dostosuje, czy też jego skala "samoczynnie zakończy się na dst" ? Właściwie skala powinna być inna i taka będzie  - jeżeli nie będziemy ocenać ortografii i interpunkcji to uczeń potrzebuje mniej pkt na bdb. Albo jeżeli dostosowanie - wydłużenie czasu polegać będzie na zmniejszeniu ilości zadań  . 

olaszyma20-11-2017 10:59:51   [#28]

ciąg dalszy . Zmniejszenie ilości zadań = wydłużenie czasu , czyli uczeń ma go  więcej , ale ilość punktów, którą może zdobyć jest mniejsza,  co oznacza że trzeba dla niego zrobić inną skalę ocen.


post został zmieniony: 20-11-2017 11:03:01
Ala20-11-2017 13:39:19   [#29]

tak ale to wynika z tego, że np. u dysortografika nie zwracamy uwagi na błędy (to tak w uproszczeniu) i to jest dostosowanie właśnie

skala ocen jest taka sama od 1 do 6, uczeń może dostać 6 za wiedzę i umiejętności przewidziane na tą ocenę mimo, że robi błędy ortograficzne

olaszyma21-11-2017 12:23:12   [#30]

Źle się wyraziła. Nie "skala" tylko wymagania na poszczególne stopnie. Tak jak napisałaś - uczeń z dysortografią może napisać pracę z błędami  i otrzymać bdb za poziom merytoryczny i językowy pracy.

olaszyma24-11-2017 13:57:47   [#31]

Dalej drążę temat bo moja nowa szkoła miała już dwie kontrole w tym zakresie i w zaleceniu mamy że należy sformułować dostosowane  kryteria wymagań na poszczególne oceny dla KAŻDEGO ucznia z opinią i orzeczeniem osobno. Pp jest tu wspomniany wyżej art. 44c.2 Czyli jeżeli nauczyciel uczy we wszystkich klasach (np. biolog) to musi stworzyć 44 dokumenty - dla każdego ucznio osobno.

Nie ma mowy żeby to były dostosowane metody pracy sprzyjąjace osiągnięciu odpowiedniego poziomu wiedzy i umiejętności. Ma być: np. na bdb uczeń z dysleksją robi to i to .(coś innego niż uczeń bez dostosowań)

Ala24-11-2017 14:28:31   [#32]

Ja się z tym nie zgadzam

ale co tam,  ja tylko mały żuczek 

Niektórzy ludzie wiedzą lepiej ;)

og26-11-2017 11:14:18   [#33]

Sporo błędów interpunkcyjnych - przepraszam OG

art.

 

 

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W PRAKTYCE

 Nauczyciel jest obowiązany indywidualizować pracę z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych, odpowiednio do jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych.

Obowiązany jest, na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej jak również na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego albo nauczania indywidualnego, dostosować wymagania edukacyjne, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.

Lepszemu zrozumieniu problemu może posłużyć zdefiniowanie używanej terminologii:

ZABURZENIA ROZWOJOWE - to klasa zaburzeń dziecięcych, charakteryzujących się poważnym zniekształceniem funkcjonowania społecznego, poznawczego, ruchowego i językowego. Obejmuje przypadki głębszego stopnia odchyleń od norm rozwojowych. Do zaburzeń rozwojowych należą: niesłyszenie, niedosłyszenie, niewidzenie, niedowidzenie, niepełnosprawność ruchowa, upośledzenie umysłowe, autyzm, niepełnosprawności sprzężone, choroby przewlekłe, zaburzenia psychiczne, niedostosowanie społeczne, zagrożenie społecznym niedostosowaniem. Uczniowie z w/w zaburzeniami wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki - treści, metod i warunków pracy, dlatego otrzymują z poradni orzeczenia do kształcenia specjalnego. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie dostosowanie wymagań może nastąpić na podstawie tego orzeczenia.

 

ODCHYLENIA ROZWOJOWE - są to indywidualne opóźnienia rozwoju w stosunku do ustalonych norm, nie będące jednak zaburzeniami z uwagi na niewielkie nasilenie objawów, ograniczony zakres i czas trwania. Do odchyleń rozwojowych należy m.in. inteligencja niższa niż przeciętna.

SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ - ogólny termin dotyczący niejednorodnej grupy zaburzeń przejawiających się poważnymi trudnościami w rozumieniu i posługiwaniu się mową i pismem oraz w zakresie zdolności matematycznych. Zaburzenia te są uwarunkowane wewnętrznie i wywołane dysfunkcjami centralnego układu nerwowego. Mimo iż trudności w uczeniu się mogą współwystępować z innymi deficytami ( np. sensorycznymi, upośledzeniem umysłowym, zaburzeniami społecznymi i emocjonalnymi ) oraz w powiązaniu z oddziaływaniami zewnętrznymi ( np. różnice kulturowe, niewystarczające/niewłaściwe nauczanie, czynniki psychogenne ), nie są one rezultatem tych deficytów czy oddziaływań.

Inaczej mówiąc, zdiagnozowanie specyficznych trudności w uczeniu wykluczają:

○    wada słuchu

○    wada wzroku

○    "widoczne" zaburzenia neurologiczne, powodujące problemy także w innych dziedzinach życia

○    niepełnosprawność intelektualna

○    choroby somatyczne

○    zła sytuacja rodzinna dziecka

○    wadliwe metody nauczania

○    czynniki emocjonalne ( np. brak motywacji do nauki ) i behawioralne wywierające niekorzystny wpływ na koncentrację uwagi i spełnianie poleceń nauczyciela, tym samym upośledzając zdolność dziecka do nauki.

 Prof. M. Bogdanowicz wprowadziła pojęcia opisujące ich formy :

○    dysgrafia : trudności w opanowaniu kształtnego, czytelnego pisma o zadowalającym poziomie graficznym

○    dysortografia : trudności w opanowaniu poprawnej pisowni, zgodnej z regułami ortograficznymi danego języka

○    dysleksja : izolowane trudności w czytaniu, bez towarzyszących im innych zaburzeń rozwoju umiejętności szkolnych

Specyficzne trudności w uczeniu się matematyki określa się mianem dyskalkulii.

Uczniowie z tych czterech grup należą do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Do tej grupy można również zaliczyć uczniów zdolnych.

WYMAGANIA EDUKACYJNE - definiując pojęcie wymagania edukacyjne należy wyjść od definicji treści nauczania. Nowoczesna dydaktyka operuje trójwymiarowym jej modelem. Treścią nauczania jest - mówiąc najprościej - to, czego się naucza.

Na trójwymiarowy model treści nauczania składają się :

○    cele nauczania - opisują zamierzone czynności uczniów i formułuje się je w sposób operacyjny

○    materiał nauczania - to uporządkowana informacja rzeczowa

○    wymagania programowe - to oczekiwane osiągnięcia ucznia

Treść nauczania ma charakter dynamiczny, jest ona przetwarzana w procesie dydaktycznym : planowana przez nauczyciela, poznawana przez uczniów opanowywana po zakończeniu procesu dydaktycznego i oceniana.

Jeżeli wymagania programowe uznamy za zamierzone osiągnięcia ucznia wynikające z programu nauczania ( a więc sformułowane przez autora programu ) to wymagania edukacyjne są oczekiwanymi przez nauczyciela osiągnięciami ucznia i formułowanymi przez niego w oparciu o realizowany program nauczania.

Główną przyczyną określania wymagań edukacyjnych są zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, zróżnicowane możliwości i oczekiwania.

Ustalając wymagania, nauczyciel dokonuje ostatecznej selekcji elementów treści nauczania, rozsądnie zmniejszając ich liczbę - projektuje wymagania edukacyjne.

Wykorzystując wymagania programowe do formułowania wymagań edukacyjnych, nauczyciel powinien je urealnić, skorygować tak, aby były dostosowane dla jego uczniów.

Dostosowywanie wymagań to zastosowanie do sformułowanych wymagań edukacyjnych, takich kryteriów, które uwzględniają możliwości i ograniczenia, a więc dysfunkcje oraz mocne strony rozwoju i funkcjonowania dziecka.

Wymagania te powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w każdym czasie - zaraz po uzyskaniu przez nauczyciela informacji, że uczeń posiada opinię, orzeczenie lub jest objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole. Wymagania dla tych uczniów muszą być określone także na poszczególne stopnie (oceny) szkolne.

Przykładowo, jeżeli jednym z wymagań edukacyjnym z języka polskiego na poziomie koniecznym (ocena dopuszczająca) jest umiejętność wyszukiwania najważniejszych informacji w tekście w czasie cichego czytania, to dla dziecka z problemami dyslektycznymi będzie to wyszukiwanie najważniejszych informacji w tekście w czasie cichego czytania, z wykorzystaniem pytań pomocniczych przygotowanych przez nauczyciela.

Podstawowym celem dostosowania wymagań jest wyrównanie szans edukacyjnych uczniów oraz zapobieganie wtórnym zaburzeniom sfery emocjonalno- motywacyjnej.

Obszary dostosowania obejmują:

○    warunki procesu edukacyjnego tj zasady, metody, formy, środki dydaktyczne

○    zewnętrzną organizację nauczania ( np. posadzenie ucznia słabosłyszącego w pierwszej ławce )

○    warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności ( metody i formy sprawdzania i kryteria oceniania )

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH - KILKA UWAG OGÓLNYCH

Kto ( poradnia czy nauczyciel ) powinien określać na czym konkretnie ma polegać dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom?

Poradnia daje przede wszystkim wskazania ogólne na podstawie badań diagnostycznych, zaś nauczyciele konkretyzują je w ciągu bezpośredniej pracy z dzieckiem .

 

Czy został sformułowany np. przez Ministerstwo Edukacji lub poszczególne kuratoria oświaty katalog zawierający możliwości dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom i jeżeli taki katalog został sformułowany, to gdzie on jest dostępny ?

Nie, i trudno przypuszczać, aby kiedykolwiek taki katalog mógł powstać.

Dostosowanie wymagań

■    powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania

■    nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną

■    nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych

■    nie może prowadzić do zejścia poniżej podstawy programowej, a zakres wiedzy i umiejętności powinien dać szansę uczniowi na sprostanie wymaganiom kolejnego etapu edukacyjnego

 

W przepisach jest mowa o dostosowaniu wymagań do psychofizycznych możliwości ucznia, a nie o ich obniżeniu. Zatem nauczyciel, stosujący wobec ucznia np. z dysleksją rozwojową łagodniejsze kryteria oceniania w zakresie tych sprawności i umiejętności, które sprawiają mu szczególne problemy, ma prawo wymagać od niego większego wkładu pracy w porównaniu z innymi uczniami.

Stwierdzenie dysfunkcji nie zwalnia uczniów z obowiązków szkolnych. Przeciwnie: uczeń taki powinien wykazać się samodzielną pracą, wykonywać dodatkowe zadania i ćwiczenia, zalecone specjalnie dla niego, które pomogą mu w przezwyciężeniu trudności.

Zdiagnozowanie u ucznia specyficznych trudności w nauce czytania i pisania nakłada obowiązek podjęcia szczególnych działań nie tylko na nauczyciela ale co najmniej w równym stopniu na rodziców dziecka i na niego samego.

Żaden przepis nie uzależnia dostosowania wymagań edukacyjnych do dysfunkcji dziecka od aktywnej współpracy jego rodziców.

Mówiąc o dostosowywaniu wymagań do dysfunkcji dziecka, nie można zapominać o ocenianiu zachowania.

Wspominane rozporządzenie MEN wyraźnie stanowi, że przy ustalaniu oceny klasyfikacyjnej zachowania ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia lub odchylenia rozwojowe, należy uwzględnić wpływ stwierdzonych zaburzeń lub odchyleń na jego zachowanie na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania lub opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej.

Warto o tym pamiętać oceniając np. zachowanie ucznia ze zdiagnozowanym ADHD.

 

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W PRAKTYCE

1. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna

Uczniowie z inteligencją niższą niż przeciętna ( 70-84 w skalach Wechslera ) stanowią 14% populacji szkolnej. Uzyskują oni słabe wyniki w nauce, pomimo dużego własnego nakładu pracy a niekiedy nawet, mimo intensywnej stymulacji rozwoju.

Największe trudności mają w rozumowaniu i logicznym myśleniu we wszystkich jego formach i przejawach. Poziom ich rozwoju słowno-pojęciowego odpowiada wcześniejszej fazie rozwojowej.

W szczególności uczniowie ci mają problemy z :

○    wewnętrzną organizacją nowo nabytej wiedzy i integrowaniem jej z już posiadaną ( stąd wolne tempo uczenia się )

○    generalizowaniem wiedzy oraz wykorzystywaniem jej w różnych dziedzinach

○    opanowaniem materiału o charakterze abstrakcyjnym ( ze względu na bardzo słabą pamięć krótkotrwałą dzieci te zdecydowanie łatwiej pracują i uczą się na materiale konkretnym )

○    umiejętnością myślenia przyczynowo-skutkowego

○    dokonywaniem porównań między zbiorami ( różnicowanie i szukanie podobieństw )

○    umiejętnością odróżniania cech istotnych od nieistotnych

○    dokonywaniem uogólnień, szczególnie o charakterze werbalnym

Myślenie tych dzieci charakteryzuje: konkretyzm i mała samodzielność. Często uczą się „na pamięć” bez zrozumienia treści.

Ich trudności nasilają się wraz z pokonywaniem kolejnych poziomów edukacji. Wykształcenie wyższe jest dla nich w zasadzie nieosiągalne ( tzn. było nieosiągalne dopóki nie powstało tak wiele prywatnych szkół wyższych ).

W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie zarówno w zakresie formy, jak i treści wymagań. Nie kwalifikują się do szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo, a program szkoły ogólnodostępnej jest dla nich trudny, a przede wszystkim zbyt szybko realizowany. W zasadzie tylko w tej grupie uczniów możemy mówić o obniżeniu wymagań pamiętając jednak, że obniżenie kryteriów jakościowych nie może zejść poniżej podstawy programowej.

Ogólne wymagania co do formy :

○    omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności

○    pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie

○    podawanie poleceń w prostszej formie

○    unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć

○    częste odwoływanie się do konkretu, przykładu

○    unikanie pytań problemowych, przekrojowych

○    wolniejsze tempo pracy

○    szerokie stosowanie zasady poglądowości

○    odrębne instruowanie dzieci

○    zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie.

JĘZYK POLSKI

Symptomy trudności

  • słabe oceny pomimo starań i wysiłków ucznia
  • trudności w czytaniu i pisaniu ( trudności z kojarzeniem określonych dźwięków - głosek, z odpowiadającymi im symbolami - literami
  • trudności w rozumieniu czytanych treści
  • trudności w samodzielnym wypowiadaniu się, formułowaniu wniosków i sądów, w uogólnianiu, myśleniu symbolicznym ( abstrakcyjnym )
  • niski poziom rozwoju słowno - pojęciowego ( odpowiada wcześniejszej fazie rozwoju )
  • ubogie słownictwo, wadliwa struktura gramatyczna wypowiedzi ustnych i pisemnych
  • słabsza sprawność manualna ( rysunki, pismo mają niski poziom graficzny )
  • słaba umiejętność stosowania konwencjonalnych sposobów zapamiętywania
  • duże problemy z przywoływaniem z pamięci odległych partii materiału ( słaba pamięć długotrwała, operacyjna )
  • trudności z selekcją i wychwyceniem myśli przewodniej w długich tekstach
  • wolne tempo procesów umysłowych i działania

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań
  • dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie
  • wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie lektury
  • wprowadzanie dodatkowych środków dydaktycznych np. ilustracje, ruchomy alfabet
  • odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego
  • formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji powołujących się na ilustrujące przykłady
  • częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień
  • zajęcia w ramach zespołu dydaktyczno-wyrównawczego, gdzie szczególnie u młodszych dzieci należy oprócz wyjaśniania bieżących zagadnień programowych usprawniać funkcje poznawcze ( procesy intelektualne i percepcyjne ), ( zajęcia dodatkowe są niezbędne, bowiem dziecko z inteligencją niższą niż przeciętna nie jest w stanie opanować tych umiejętności tylko dzięki pracy na lekcji i samodzielnej nauce własnej w domu)
  • należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach
  • dyktanda przeprowadzać indywidualnie w wolniejszym tempie, gdyż dzieci te często nie nadążają za klasą
  • potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału.

 

JĘZYKI OBCE

Symptomy trudności

  • trudności z prawidłową wymową
  • trudności w zapamiętywaniu i/lub odtwarzaniu treści, słówek, zdań
  • trudności w swobodnym wypowiadaniu się na określony temat
  • trudności w poprawnym czytaniu i pisaniu
  • problemy z gramatyką

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • zmniejszanie ilości słówek do zapamiętania
  • pozostawianie większej ilości czasu na ich przyswojenie
  • odpytywanie po uprzedzeniu, kiedy i z czego dokładnie uczeń będzie pytany
  • wymagania w wypowiadaniu się na określony temat ograniczyć do kilku krótkich, prostych zdań.

MATEMATYKA, FIZYKA, CHEMIA

Symptomy trudności

  • trudności z wykonywaniem bardziej złożonych działań
  • trudność z pamięciowym przyswajaniem i/lub odtwarzaniem z pamięci wyuczonych treści ( np. tabliczka mnożenia, skomplikowane wzory, układy równań )
  • problem z rozumieniem treści zadań
  • potrzeba większej ilości czasu na zrozumienie i wykonanie zadania

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • częste odwoływanie się do konkretu ( np. graficzne przedstawianie treści zadań ), szerokie stosowanie zasady poglądowości
  • omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopni trudności ( pamiętając, że obniżenie wymagań nie może zejść poniżej podstawy programowej )
  • podawanie poleceń w prostszej formie ( dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe części )
  • wydłużanie czasu na wykonanie zadania
  • podchodzenie do dziecka w trakcie samodzielnej pracy w razie potrzeby udzielenie pomocy, wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania
  • zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać
  • potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału.

GEOGRAFIA, BIOLOGIA, HISTORIA

Symptomy trudności

  • trudność w selekcji i wybraniu najważniejszych treści ( tendencja do pamięciowego uczenia się wszystkiego po kolei )
  • problem z zapamiętywaniem dat, nazwisk, nazw, miejscowości
  • nieumiejętność przekrojowego wiązania faktów i informacji

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • w związku z dużym problemem w selekcji i wyborze najważniejszych informacji z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń powinien znaleźć odpowiedź czytając dany materiał ( przy odpytywaniu prosić o udzielenie na nie odpowiedzi ). Podobnie postępować przy powtórkach
  • pozostawianie większej ilości czasu na przygotowanie się z danego materiału ( dzielenie go na małe części, wyznaczanie czasu na jego zapamiętanie i odpytywanie ).

MUZYKA, WYCHOWANIE FIZYCZNE, PLASTYKA, TECHNIKA

Symptomy trudności

  • niezborność ruchowa i trudności w wykonywaniu niektórych ćwiczeń ( potrzeba dłuższego treningu, aby opanować dane ćwiczenie, rzucanie do celu itp. )
  • trudności w zrozumieniu zasad i reguł różnych gier
  • obniżony poziom prac plastycznych i technicznych ( słabsza własna inwencja twórcza, wyobraźnia )
  • trudność w zapisywaniu i odczytywaniu nut

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • zapewnienie większej ilości ćwiczeń, aby uczeń opanował daną sprawność ( w razie potrzeby zwolnienie z wykonania ćwiczeń przerastających możliwości ruchowe ucznia )
  • wielokrotne tłumaczenie i wyjaśnianie zasad i reguł gier sportowych
  • podpowiadanie tematu pracy plastycznej czy technicznej, częste podchodzenie do ucznia, ukierunkowywanie w działaniu
  • pozwalanie na korzystanie ze śpiewników, wzorów, zapisów nutowych
  • liberalne ocenianie wytworów artystycznych ucznia
  • w ocenianiu zwracanie większej uwagi na wysiłek włożony w wykonanie zadania, niż ostateczny efekt pracy.

2. Uczniowie słabowidzący

U takich dzieci niepełnosprawność w zakresie widzenia oznacza osłabienie wzroku, które nawet przy użyciu szkieł korekcyjnych wpływa negatywnie na ich osiągnięcia szkolne.

Symptomy trudności

  • mylenie liter o podobnych kształtach
  • mylenie wyrazów o podobnej strukturze
  • przestawianie liter
  • nieprawidłowa technika czytania
  • brak rozumienia tekstu w całości
  • wolniejsze tempo czytania związane z problemami w spostrzeganiu całego wyrazu, zdania.
  • problemy z rozumieniem tekstu ( konieczność koncentracji na postrzeganiu kształtu poszczególnych liter )
  • możliwe trudności w pisaniu z uwagi na obniżoną sprawność spostrzegania i zakłóconą koordynację wzrokowo – ruchową.
  • możliwe popełnianie wielu błędów: przestawianie, mylenie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne, złe rozplanowanie stron w zeszycie.

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • właściwe umiejscowienie dziecka w klasie ( zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność )
  • udostępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji powiększonej
  • podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska
  • zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową ( wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań )
  • umożliwienie dziecku korzystania z kaset z nagraniami lektur szkolnych
  • w geometrii należy wprowadzać uproszczone konstrukcje z ograniczoną do koniecznych liczbą linii pomocniczych i konstrukcje geometryczne wykonywać na kartkach większego formatu niż zwykła kartka papieru
  • częste zadawanie pytania- „co widzisz?” w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych.

 

3. Uczniowie słabosłyszący

Uczeń słabosłyszący, to dziecko, które ma pozostałości słuchu wystarczające do skutecznego odbierania informacji językowych za pomocą słuchu, najczęściej przy użyciu aparatu słuchowego. Nie ma związku przyczynowego między osłabieniem słuchu a inteligencją dziecka.

Symptomy trudności

  • dziecko sprawia wrażenie nie uważającego lub śniącego na jawie, może nie słyszeć instrukcji nauczyciela
  • jest niechętne angażowaniu się w działania klasowe, obawia się porażki, ponieważ ma kłopoty z rozumieniem
  • może reagować niewłaściwie w sytuacjach zabawowych ( nie rozumie zasad gry lub intencji innych osób )
  • reaguje nietypowo na ustne instrukcje
  • może mieć zaburzenia mowy, mały zasób słów i pojęć
  • słabo czyta
  • często myli głoski dźwięczne i bezdźwięczne, nie różnicuje głosek z trzech szeregów s-z-c-dz, sz-ż-cz-dż, ś-ź-ć-dź ( np. zamiast „z” dziecko może napisać każdą inną literę s,ż,sz )
  • zamienia i gubi litery, pomija cząstki wyrazów, myli końcówki – co powoduje zmianę treści znaczenia wyrazów, czasem pisze bezsensowne zlepki liter – w przypadku niezrozumienia ich znaczenia
  • duże trudności sprawia dziecku poprawna pisownia, opanowanie gramatyki, składni i ćwiczenia stylistyczne
  • nie jest on w stanie samodzielnie czytać i zrozumieć treści obszernych lektur szkolnych.

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • zapewnić dobre oświetlenie klasy oraz miejsce dla dziecka w pierwszej ławce w rzędzie od okna. Uczeń będąc blisko nauczyciela ( od 0,5 do 1.5 m ), którego twarz jest dobrze oświetlona, może słuchać jego wypowiedzi i jednocześnie odczytywać mowę z ust. Należy też, umożliwić dziecku odwracanie się w kierunku innych kolegów odpowiadających na lekcji co ułatwi lepsze zrozumienie ich wypowiedzi
  • nauczyciel mówiąc do całej klasy, powinien stać w pobliżu dziecka zwrócony twarzą w jego stronę - nie powinien chodzić po klasie, czy być odwrócony twarzą do tablicy, to utrudnia dziecku odczytywanie mowy z jego ust
  • należy mówić do dziecka wyraźnie używając normalnego głosu i intonacji, unikać gwałtownych ruchów głową czy nadmiernej gestykulacji
  • trzeba zadbać o spokój i ciszę w klasie, eliminować zbędny hałas m.in. zamykać okna przy ruchliwej ulicy, unikać szeleszczenia kartkami papieru, szurania krzesłami, to utrudnia dziecku rozumienie poleceń nauczyciela i wypowiedzi innych uczniów, powoduje też większe zmęczenie. Takie zakłócenia stanowią również problem dla uczniów z aparatami słuchowymi, ponieważ są wzmacniane przez aparat
  • nauczyciel winien upewnić się czy polecenia kierowane do całej klasy są właściwie rozumiane przez dziecko niedosłyszące. W przypadku trudności zapewnić mu dodatkowe wyjaśnienia, sformułować inaczej polecenie, używając prostego, znanego dziecku słownictwa. Można też wskazać jak to polecenie wykonuje jego kolega siedzący w ławce
  • dziecko z wadą słuchu ma trudności z równoczesnym wykonywaniem kilku czynności w tym samym czasie, nie jest w stanie słuchać nauczyciela - co wymaga obserwacji jego twarzy - jednocześnie otworzyć książkę na odpowiedniej stronie i odnaleźć wskazane ćwiczenie. Często więc nie nadąża za tempem pracy pozostałych uczniów w klasie
  • dziecko niedosłyszące powinno siedzieć w ławce ze zdolnym uczniem, zrównoważonym emocjonalnie, który chętnie dodatkowo będzie pomagał mu np. szybciej otworzy książkę, wskaże ćwiczenie, pozwoli przepisać notatkę z zeszytu itp.
  • w czasie lekcji wskazane jest używanie jak najczęściej pomocy wizualnych i tablicy ( m.in. zapisanie nowego tematu, nowych i ważniejszych słów, dat na lekcji historii itp. )
  • można przygotować uczniowi z niedosłuchem plan pracy na piśmie opisujący zagadnienia poruszane w wykładzie lub poprosić innych uczniów w klasie, aby robili notatki z kopią i udostępniali je koledze
  • konieczne jest aktywizowanie dziecka do rozmowy poprzez zadawanie prostych pytań, podtrzymywanie jego odpowiedzi przez dopowiadanie pojedynczych słów, umowne gesty, mimiką twarzy
  • nauczyciel podczas lekcji powinien często zwracać się do dziecka niesłyszącego, zadawać pytania – ale nie dlatego, aby oceniać jego wypowiedzi, ale by zmobilizować go do lepszej koncentracji uwagi i ułatwić mu lepsze zrozumienie tematu
  • z uwagi na wolne tempo czytania, dziecko potrzebuje więcej czasu na przeczytanie całej książki, dlatego z pomocą rodziców czyta całą lekturę lub tylko wskazany rozdział. Dla ułatwienia zrozumienia treści nauczyciel może podać pytania pomocnicze, na które dziecko powinno przygotować odpowiedzi – czytając wcześniej lekturę
  • dziecko czytając lekturę, krótkie opowiadanie – może założyć swój słowniczek niezrozumiałych zwrotów
  • pisanie ze słuchu jest najtrudniejszą formą pisania, a szczególnie dla dziecka z zaburzonym słuchem i nieprawidłową wymową, dlatego też należy stosować ćwiczenia w pisaniu ze słuchu tylko wyrazów lub zdań, wcześniej z dzieckiem utrwalonych, w oparciu o znane mu słownictwo. Jeżeli pisanie ze słuchu sprawia dziecku niedosłyszącemu duże trudności można je zastąpić inną formą ćwiczeń w pisaniu.
  • Mogą to być ćwiczenia polegające na :

○    układaniu zdania z podanej rozsypanki wyrazowej do treści obrazka

○    przepisywaniu zdań z uzupełnieniem „luk” odpowiednimi wyrazami

○    porządkowaniu loteryjki gramatyczno - ortograficznej z utrwaleniem znanych zasad pisowni i zwrotów gramatycznych – dobieraniem odpowiednich wyrazów, uwzględniając ich rodzaj, osobę, liczbę

  • przy ocenie prac pisemnych dziecka nie należy uwzględniać błędów wynikających z niedosłuchu, one nie powinny obniżyć ogólnej oceny pracy. Błędy mogą stanowić dla nauczyciela podstawę, do podjęcia z dzieckiem dalszej pracy samokształceniowej i korekcyjnej oraz ukierunkowania rodziców do dalszej pracy w domu. Błędy w pisowni należy oceniać opisowo, udzielając dziecku wskazówek do sposobu ich poprawienia
  • uczeń niedosłyszący jest w stanie opanować konieczne i podstawowe wiadomości zawarte w programie nauczania ale wymaga to od niego znacznie więcej czasu i wkładu pracy, w porównaniu z uczniem słyszącym. Przy ocenie osiągnięć ucznia z wadą słuchu należy szczególnie doceniać własną aktywność i wkład pracy ucznia, a także jego stosunek do obowiązków szkolnych ( systematyczność, obowiązkowość, dokładność ).

 

4. Specyficzne trudności w uczeniu się

Dyskalkulia, czyli trudności w liczeniu

Oceniamy przede wszystkim tok rozumowania, a nie techniczną stronę liczenia. Uczeń ma, bowiem skłonność do przestawiania kolejności cyfr w liczbie i przez to jej zapis jest błędny. Zły wynik końcowy wcale nie świadczy o tym, że dziecko nie rozumie zagadnienia. Dostosowanie wymagań będzie, więc dotyczyło tylko formy sprawdzenia wiedzy poprzez koncentrację na prześledzeniu toku rozumowania w danym zadaniu i jeśli jest on poprawny - wystawienie uczniowi oceny pozytywnej.

Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo

Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólne, takie same, jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np., jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze.

 

Dysortografia, czyli trudności z poprawną pisownią pod względem ortograficznym, fonetycznym, interpunkcyjnym itd.

Dostosowanie wymagań znowu dotyczy głównie formy sprawdzania i oceniania wiedzy z tego zakresu. Zamiast klasycznych dyktand można robić sprawdziany polegające na uzasadnianiu pisowni wyrazów, odwołując się do znajomości zasad ortograficznych oceniać odrębnie merytoryczną stronę pracy i odrębnie poprawność pisowni, nie wpisując tej drugiej oceny do dziennika. W żadnym wypadku dysortografia nie uprawnia do zwolnienia ucznia z nauki ortografii i gramatyki.

Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się często również na problemy ze zrozumieniem treści

Dostosowanie wymagań w zakresie formy może nastąpić w klasach, gdzie programowo jest sprawdzanie opanowania tej umiejętności. Widząc trudności dziecka nauczyciel może odpytać go z czytanki na osobności, a nie przy całej klasie, nie ponaglać, nie krytykować, nie zawstydzać, nie mobilizować stwierdzeniami ”jak się postarasz to będzie lepiej", nie zadawać do domu obszernych czytanek do opanowania.

W klasach starszych problem jest bardziej złożony, gdyż opanowanie wiedzy opiera się na założeniu, że uczeń umie już sprawnie czytać i ta umiejętność rzeczywiście jest niezbędna. Uczeń ma, zatem niewielkie pole manewru. W zasadzie jedyne, co może zrobić, to więcej czasu poświęcać na naukę, korzystać z lektur wypożyczanych z biblioteki dla niewidomych (nagrane na dyskietki czy taśmy magnetofonowe) lub sfilmowanych lektur, czy materiałów.

Nauczyciel w zasadzie nie ma wyboru, dysleksja nie daje możliwości obniżenia wymagań jakościowych. Są to, bowiem uczniowie, z co najmniej przeciętną sprawnością intelektualną, którzy zechcą w przyszłości zdawać maturę, a ta, aby zachować swoją rangę, musi mieć odpowiedni, co najmniej przeciętny, poziom wymagań.

Polem do pracy dla nauczyciela będzie dbałość o rozwój sfery emocjonalnej takiego ucznia. Dydaktyka jest, bowiem bardzo ważna, ale jeszcze ważniejsze jest przygotowanie dziecka do radzenia sobie w życiu, a do tego dziecko potrzebuje wrażliwości, fantazji, ufności we własne siły i zdolności, niezależnie od tego, kim będzie.

 

Ogólne zasady postępowania z uczniem z dysleksją rozwojową

  1. Unikać głośnego odpytywania z czytania przy całej klasie; wskazówka ta dotyczy przede wszystkim dzieci młodszych. Jeśli nauczycielowi dla oceny umiejętności ucznia niezbędne jest głośne czytanie, należy przeprowadzić je na przerwie, po zakończeniu lekcji
  2. Ograniczać czytanie obszernych lektur do rozdziałów istotnych ze względu na omawianą tematykę, akceptować korzystanie z nagrań fonicznych, w wyjątkowych przypadkach z ekranizacji, jako uzupełnienia samodzielnie przeczytanych rozdziałów
  3. Kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, szczególnie podczas sprawdzianów ( wolne tempo czytania, słabe rozumienie jednorazowo przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału )
  4. Ze względu na wolne tempo czytania lub/i pisania zmniejszyć ilość zadań ( poleceń ) do wykonania w przewidzianym dla całej klasy czasie lub wydłużyć czas pracy dziecka. Formy te należy stosować zamiennie – uczeń pozostawiony w klasie dłużej niż rówieśnicy, narażony na komentarze z ich strony sam zacznie rezygnować z dodatkowego czasu
  5. Ograniczać teksty do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, których nie ma w podręczniku; jeśli to możliwe dać dziecku gotową notatkę do wklejenia. Zalecenie to jest szczególnie istotne w przypadku dzieci małych lub starszych, u których stwierdzono dysgrafię
  6. Pisemne sprawdziany powinny ograniczać się do sprawdzanych wiadomości, wskazane jest, zatem stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami – pozwoli to uczniowi skoncentrować się na kontrolowanej tematyce, a nie na poprawności pisania
  7. Wskazane jest preferowanie wypowiedzi ustnych. Sprawdzanie wiadomości powinno odbywać się często i dotyczyć krótszych partii materiału. Pytania kierowane do ucznia powinny być precyzyjne
  8. W przedmiotach ścisłych podczas wykonywania ścisłych operacji wymagających wielokrotnych przekształceń, należy umożliwić dziecku ustne skomentowanie wykonywanych działań. W ocenie pracy ucznia wskazanie jest uwzględnienie poprawności toku rozumowania, a nie tylko prawidłowości wyniku końcowego. W przypadku prac pisemnych z przedmiotów ścisłych i im pokrewnych, nauczyciel powinien zwrócić uwagę na graficzne rozplanowanie sprawdzianów – pod treścią zadania powinno być wolne miejsce na rozwiązanie. Pozwoli to uniknąć niepotrzebnych pomyłek przy przepisywaniu zadań na inną stronę np. gubienia, mylenia znaków, cyfr, symboli, tak charakterystycznych dla dzieci z dysleksją.
  9. Materiał programowy wymagający znajomości wielu wzorów, symboli, przekształceń można podzielić na mniejsze partie. Tam, gdzie jest taka możliwość, pozwolić na korzystanie z gotowych wzorów, tablic itp.

10. Unikać wyrywania do odpowiedzi. Jeśli to możliwe uprzedzić ucznia (na przerwie lub na początku lekcji), że będzie dzisiaj pytany. W ten sposób umożliwiamy dziecku przypomnienie wiadomości, skoncentrowaniu się, a także opanowanie zapięcia emocjonalnego często blokującego wypowiedźDobrze jest posadzić dziecko blisko nauczyciela, dzięki temu zwiększy się jego koncentracja uwagi, ograniczeniu ulegnie ilość bodźców rozpraszających, wzrośnie bezpośrednia kontrola nauczyciela, bliskość tablicy pozwoli zmniejszyć ilość błędów przy przepisywaniu

11. Złagodzić kryteria wymagań z języków obcych. Uczeń mający problemy z opanowaniem ojczystego języka prawie zawsze ma trudności z mówieniem, rozumieniem, czytaniem i pisaniem w języku obcym

12. Podczas oceny prac pisemnych nie uwzględniać poprawności ortograficznej lub oceniać ją opisowo.Należałoby pozwolić uczniom na korzystanie ze słowników ortograficznych podczas pisania wypracowań, prac klasowych.

13. Postępy w zakresie ortografii sprawdzać za pomocą dyktand z komentarzem, okienkiem ortograficznym, pisania z pamięci. Zakres sprawdzianu powinien obejmować jeden rodzaj trudność ortograficznych - umożliwi to skoncentrowanie się na zagadnieniu, tym samym zmniejszając ilość błędów i dając poczucie sukcesu

14. W przypadku ucznia z dysgrafią wskazane jest akceptowanie pisma drukowanego, pisma na maszynie, komputerze, zwłaszcza prac obszernych (wypracowań, referatów). Nie należy również oceniać estetyki pisma, np. w zeszytach. Jeśli pismo dziecka jest trudne do odczytania, można zamienić pracę pisemną na wypowiedź ustną

15. Bazować na polisensorycznych (angażujących wszystkie zmysły) metodach nauczania.

16. Przekazywać uczniom spostrzeżenia na temat ich pracy. Zauważać zrobione postępy.

17. Systematycznie przeglądać zeszyty.

18. Zezwolić na pisanie ołówkiem, aby uczeń mógł łatwiej poprawiać błędy.

 

Nauczyciel powinien znać dobrze specyfikę problemu dysleksji, dysortografii i dysgrafii, ponieważ umożliwi mu to rozumienie problemów dziecka i sprzeczności, np. między dobrą znajomością faktów historycznych, a trudnościami z ich chronologicznym uporządkowaniem, wiedzą z zakresu geografii, a niemożnością zorientowania się na mapie, wielokrotnym przepisywaniem tego samego tekstu w ramach poprawy pracy klasowej, a popełnianiem podczas przepisywania coraz to nowych błędów, czytaniem wielu książek, a popełnianiem błędów ortograficznych w często powtarzających się wyrazach, ładnego przepisywania kilkunastu linijek, a bazgraniem w dalszej części kartki zeszytu, dobrego słuchu muzycznego a niemożnością nauczenia się czytania nut, itp.

JĘZYK POLSKI

Symptomy trudności

  • trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, wolne lub nierówne tempo, pauzy, nie zwracanie uwagi na interpunkcję
  • niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń, uboższe słownictwo
  • trudności w pisaniu, szczególnie ze słuchu, liczne błędy np.: mylenie z-s, d- t, k -g
  • błędy w zapisywaniu zmiękczeń, głosek i- j
  • błędy w zapisywaniu głosek nosowych ą - om, ę – em
  • opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab
  • błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych
  • trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat
  • trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, korzystaniu z wykładów, zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji
  • trudności z zapamiętaniem liter alfabetu, mylenie liter podobnych kształtem l-t-ł
  • mylenie liter zbliżonych kształtem, lecz inaczej ułożonych w przestrzeni b-d-g-p, w-m
  • opuszczanie drobnych elementów graficznych liter /kropki, kreski/
  • błędy w przepisywaniu i pisaniu z pamięci
  • nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania
  • wolne tempo pisania, męczliwość ręki
  • niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia - obniżona czytelność pisma
  • nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki

 

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, wskazywać wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu i na nich sprawdzać technikę czytania
  • dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu
  • starać się w miarę możliwości przygotowywać sprawdziany i kartkówki w formie testów
  • czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozłożyć w czasie, pozwalać na korzystanie z książek ”mówionych”
  • raczej nie angażować do konkursów czytania
  • uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu
  • częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność i sposób wykonania prac
  • dać uczniowi czas na przygotowanie się do pisania dyktanda poprzez podanie mu trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w dyktandzie; można też dawać teksty z lukami lub pisanie z pamięci
  • dyktanda sprawdzające można organizować indywidualnie
  • błędów nie omawiać wobec całej klasy
  • w przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych uczyć tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi ( wstęp, rozwinięcie, zakończenie )
  • pomagać w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów
  • nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach
  • podać uczniom jasne kryteria oceny prac pisemnych ( wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd. )
  • dawać więcej czasu na prace pisemne, sprawdzać, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracać wielkość notatek
  • przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytać ucznia ustnie
  • pozwalać na wykonywanie prac na komputerze
  • usprawniać zaburzone funkcje - zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

 

MATEMATYKA, FIZYKA, CHEMIA

Symptomy trudności

  • nieprawidłowe odczytywanie treści zadań tekstowych
  • niepełne rozumienie treści zadań, poleceń
  • trudności z wykonywaniem działań w pamięci, bez pomocy kartki
  • problemy z zapamiętywaniem reguł, definicji, tabliczki mnożenia
  • problemy z opanowaniem terminologii ( np. nazw, symboli pierwiastków i związków chemicznych )
  • błędne zapisywanie i odczytywanie liczb wielocyfrowych ( z wieloma zerami i miejscami po przecinku )
  • przestawianie cyfr ( np. 56-65 )
  • nieprawidłowa organizacja przestrzenna zapisu działań matematycznych, przekształcania wzorów
  • mylenie znaków działań, odwrotne zapisywanie znaków nierówności
  • nieprawidłowe wykonywanie wykresów funkcji
  • trudności z zadaniami angażującymi wyobraźnię przestrzenną w geometrii
  • niski poziom graficzny wykresów i rysunków, nieprawidłowe zapisywanie łańcuchów reakcji chemicznych

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • naukę tabliczki mnożenia, definicji, reguł wzorów, symboli chemicznych rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać
  • nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany
  • w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać dodatkowych wskazówek
  • w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań
  • można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania
  • uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr, zapisywaniem reakcji chemicznych itp.
  • materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje
  • oceniać tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny, co wynikać może z pomyłek rachunkowych
  • oceniać dobrze, jeśli wynik zadania jest prawidłowy, choćby strategia dojścia do niego była niezbyt jasna, gdyż uczniowie dyslektyczni często prezentują styl dochodzenia do rozwiązania niedostępny innym osobom, będący na wyższym poziomie kompetencji

 

GEOGRAFIA, BIOLOGIA, HISTORIA

Symptomy trudności

  • trudności z zapamiętywaniem nazw geograficznych, terminologii z biologii i chemii ( dłuższe nazwy, nazwy łacińskie ), nazwisk z historii
  • trudności z opanowaniem systematyki ( hierarchiczny układ informacji )
  • zła orientacja w czasie ( chronologia, daty )
  • trudności z czytaniem i rysowaniem map geograficznych i historycznych
  • trudności z orientacją w czasie i w przestrzeni ( wskazywanie kierunków na mapie i w przestrzeni, obliczanie stref czasowych, położenia geograficznego, kąta padania słońca itp. )
  • problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków
  • trudności z zapisem i zapamiętaniem łańcuchów reakcji biochemicznych

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • uwzględniać trudności z zapamiętywaniem nazw, nazwisk, dat
  • w czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, dyskretnie naprowadzać
  • częściej powtarzać i utrwalać materiał
  • podczas uczenia stosować techniki skojarzeniowe ułatwiające zapamiętywanie
  • wprowadzać w nauczaniu metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch, dotyk, wzrok, słuch), używać wielu pomocy dydaktycznych, urozmaicać proces nauczania
  • zróżnicować formy sprawdzania wiadomości i umiejętności tak, by ograniczyć ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia
  • przeprowadzać sprawdziany ustne z ławki, niekiedy nawet odpytywać indywidualnie często oceniać prace domowe

 

MUZYKA, PLASTYKA, WYCHOWANIE FIZYCZNE, TECHNIKA

Symptomy trudności

  • trudności z czytaniem nut, odtwarzaniem rytmu, śpiewaniem, tańczeniem
  • trudności z rysowaniem (rysunek schematyczny, uproszczony) i organizacją przestrzenną prac plastycznych
  • obniżony poziom wykonania prac plastycznych i technicznych ( dobra własna inwencja twórcza i wyobraźnia )
  • mylenie prawej i lewej strony
  • trudności z opanowaniem układów gimnastycznych ( sekwencje ruchowe zorganizowane w czasie i przestrzeni )
  • trudności w bieganiu, ćwiczeniach równoważnych
  • trudności w opanowaniu gier wymagających użycia piłki ( siatkówka, koszykówka, tenis ziemny i stołowy, itp. )
  • niechęć do uprawiania sportów wymagających dobrego poczucia równowagi (deskorolka, narty, snowboard )

 

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • zawsze uwzględniać trudności ucznia
  • w miarę możliwości pomagać, wspierać, dodatkowo instruować, naprowadzać, pokazywać na przykładzie
  • dzielić dane zadanie na etapy i zachęcać do wykonywania malutkimi krokami
  • nie zmuszać na siłę do śpiewania, czy wykonywania ćwiczeń sprawiających uczniowi trudność
  • dawać więcej czasu na opanowanie danej umiejętności, cierpliwie udzielać instruktażu
  • nie krytykować, nie oceniać negatywnie wobec klasy
  • podczas oceniania brać przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, wysiłek, przygotowanie do zajęć w materiały, niezbędne pomoce itp.
  • włączać do rywalizacji tylko tam, gdzie uczeń ma szanse

 

JĘZYKI OBCE

Symptomy trudności

  • trudności z zapamiętaniem słówek, struktur gramatycznych
  • problemy z budowaniem wypowiedzi ustnych
  • trudności z rozumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówionego lub nagranego na taśmę
  • problemy z odróżnianiem słów podobnie brzmiących
  • błędy w pisaniu- trudności z odróżnianiem wyrazów podobnych- gubienie drobnych elementów graficznych, opuszczanie i przestawianie liter
  • trudności z poprawnym pisaniem, pomimo dobrych wypowiedzi ustnych
  • kłopoty z zapisem wyrazów w poprawnej formie gramatycznej
  • gubienie drobnych elementów graficznych, opuszczanie i przestawianie liter
  • trudności z poprawnym pisaniem, pomimo dobrych wypowiedzi ustnych
  • kłopoty z zapisem wyrazów w poprawnej formie gramatycznej

 

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

  • dawać łatwiejsze zadania
  • nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, dawać więcej czasu na zastanowienie się i przypomnienie słówek, zwrotów
  • dawać więcej czasu na opanowanie określonego zestawu słówek
  • w fazie prezentacji leksyki zwolnić tempo wypowiadanych słów i zwrotów, a nawet wypowiadać je przesadnie poprawnie
  • można pozwolić na korzystanie z dyktafonu podczas lekcji
  • nowe wyrazy objaśniać za pomocą polskiego odpowiednika, w formie opisowej, podania synonimu, antonimu, obrazka, tworzenia związku z nowym wyrazem
  • w zapamiętywaniu pisowni stosować wyobrażanie wyrazu, literowanie, pisanie palcem na ławce, pisanie ze zróżnicowaniem kolorystycznym liter
  • przy odczytywaniu tekstu przez nauczyciela pozwalać na korzystanie z podręcznika
  • w nauczaniu gramatyki można stosować algorytmy w postaci graficznej wykresów, tabeli, rysunków
  • podczas prezentacji materiału zestawiać zjawiska gramatyczne języka polskiego ze zjawiskami gramatycznymi charakterystycznymi dla języka obcego
  • prowadzić rozmówki na tematy dotyczące uczniów
  • dawać więcej czasu na wypowiedzi ustne i prace pisemne
  • liberalnie oceniać poprawność ortograficzną i graficzną pisma
  • oceniać za wiedzę i wysiłek włożony w opanowanie języka, kłaść większy nacisk na wypowiedzi ustne

DO PRZEMYŚLENIA

Z dostępnych obecnie danych wynika, że dysleksja to specyficzne schorzenie o podłożu neurologicznym. Można przypuszczać, że postępy w oświacie i badaniach medycznych doprowadzą w przyszłości do jednoznacznego odróżnienia dyslektyków od pozostałych osób słabo czytających.

Nie do końca wiadomo natomiast, czy spowoduje to opracowanie odrębnych form pomocy dla obu tych grup.

Warto się zastanowić czy przy obecnym stanie wiedzy są podstawy teoretyczne i moralne pozwalające lepiej traktować dzieci, u których zdiagnozowano dysleksję, pomijając inne dzieci słabo czytające, których zdolności są ograniczone.

Alternatywne podejście polega na odejściu od wyszukiwania różnic na podstawie rozbieżności pomiędzy umiejętnością czytania a pozostałymi zdolnościami. Zamiast tego braki w tym zakresie definiować można by po prostu na podstawie słabych wyników w nauce.

Prawdopodobny odsetek takich osób wyniósłby około 25% całej populacji, zatem konsekwencje takiego podejścia są niezbyt atrakcyjne dla osób dysponujących środkami. Najprawdopodobniej osoby słabo czytające będą nadal dzielone na dyslektyków i pozostałych i od tego będzie zależał dostęp do określonych środków i przywilejów.

* * * * *

Istnieje wiele podejść do planowania programów nauczania dla uczniów z zaburzeniami uczenia się. W znacznej mierze podejścia te wiążą się z poglądami danego specjalisty na przyczyny zaburzeń i specyficznych kłopotów ucznia.

Na przykład pedagodzy, którzy uważają, że zaburzenia uczenia się są spowodowane dysfunkcją procesów umysłowych, będą się starali dostarczać okazji do ćwiczeń w tych obszarach. Jeśli więc uczeń, którego kłopoty w uczeniu się uważa się za spowodowane trudnościami w zakresie percepcji wzrokowej, otrzyma raczej ćwiczenia percepcji wzrokowej niż ćwiczenia w technice czytania.

Oczywiści nie należy mylić kłopotów z percepcją wzrokową z problemami z ostrością wzroku. Dziecko może mieć bardzo dobry wzrok, ale napotykać trudności w organizowaniu i interpretowaniu bodźców wzrokowych. Podobnie może mieć normalny słuch ( ostrość), ale wykazywać trudności związane z interpretowaniem lub rozróżnianiem dźwięków ( percepcja słuchowa ).

Niektórzy pedagodzy stosują bardziej bezpośrednie podejście w pracy z uczniami z zaburzeniami uczenia się. Oznacza to, że zamiast ćwiczyć procesy umysłowe związane z uczeniem się, kładą oni raczej nacisk na techniki bezpośrednio związane z tym, co jest przedmiotem nauki.

Zwolennicy psychologii behawioralnej koncentrują się na dzieleniu treści nauczania na małe fragmenty i nauczaniu wiedzy niezbędnej w uczeniu się.

Zwolennicy koncepcji poznawczych koncentrują się na technikach opartych na przetwarzaniu informacji. To podejście kładzie nacisk na strategie uczenia się i wskazywanie uczniom tego, jak się uczyć.

Szereg prowadzonych badań wskazuje, że techniki, które kładą nacisk na skrupulatne nauczanie treści szkolnych, oraz podejścia związane z przetwarzaniem informacji są na ogół bardziej skuteczne niż stosowane podejścia pośrednie, w których próbuje się ćwiczyć zaburzone procesy utrudniające uczniom uczenie się.

 

 

 

__________________________________

*Zgodnie z zapisem zawartym w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, przez specyficzne trudności w uczeniu się, należy rozumieć: trudności w uczeniu się odnoszące się do uczniów w normie intelektualnej, którzy mają trudności w przyswajaniu treści nauczania, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania percepcyjno-motorycznego i poznawczego, nieuwarunkowane schorzeniami neurologicznymi.

 

BIBLIOGRAFIA

  1. Bogdanowicz M., Adryjanek A., (2004), Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia
  2. Bogdanowicz M., Czabaj R., (2008), Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej ucznia z dysleksją, Gdańsk
  3. Brejnak W., (2003), Dysleksja, Warszawa
  4. Dembo M., H., (1997), Stosowana psychologia wychowawcza, Warszawa
  5. Elliott J., Place M., (2000), Dzieci i młodzież w kłopocie, Warszawa
  6. Grygier U., Sikorska I., (2008), Mój uczeń pracuje inaczej. Wskazówki metodyczne, Kraków
  7. Kowaluk M., (2009), Efektywność terapii pedagogicznej dzieci z trudnościami w uczeniu się, Lublin
  8. Niemierko B, (1997), Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, Warszawa
  9. Olczykowska D., (2002), Wskazówki do pracy z dzieckiem z wadą słuchu w przedszkolu i szkole masowej, Opole

10. Oszwa U., (2008), Zaburzenia rozwoju umiejętności matematycznych. Problem diagnozy i terapii, Kraków

olaszyma27-11-2017 14:30:00   [#34]

OG, dziękuję za wnikliwe opracowanie tematu. Może dyrekcja moja wykorzysta do pisania odpowiedzi na zalecenia, a raczej informacji o realizacji zaleceń

UWAGA!
Nie jesteś zalogowany!
Zanim napiszesz odpowiedź w tym wątku, zaloguj się!
Dopiero wtedy będziesz mógł/mogła wysłać wprowadzony komentarz na forum.
Jeśli nie masz jeszcze założonego konta na forum, załóż je.
Logowanie i/lub zakładanie konta.

strony: [ 1 ]