Szanowni Państwo!

Zwracam się do Państwa z prośbą o opinię. Moja sytuacja jest następująca:

Pracuję w gimnazjum jako nauczyciel. Jestem nauczycielem kontraktowym zatrudnionym na czas określony do 31 sierpnia 2004 r. Po tym czasie umowa zostanie najprawdopodobniej przedłużona. Aktualnie jestem na urlopie macierzyńskim, bowiem w grudniu 2003 urodziłam drugie dziecko. Urlop ten kończy mi się 11 kwietnia br. Ponieważ chciałabym dalej opiekować się dzieckiem w domu, złożyłam, z wymaganym 30 dniowym wyprzedzeniem, podanie o udzielenie mi urlopu wychowawczego w terminie od 12 kwietnia do 30 czerwca (tj. do końca roku szkolnego 2003/04), by po tym skorzystać z urlopu wypoczynkowego (wakacji). I w tym miejscu pojawił się problem. Otóż odmówiono mi takiego terminu i rzekomo na podstawie art. 67a pkt. 3 Karty Nauczyciela (KN) kazano mi go wydłużyć do 31 sierpnia (tj. do dnia poprzedzającego początek nowego roku szkolnego). Nie miałam wyjścia i tak też poprawiłam podanie o urlop wychowawczy. Jednak w dalszym ciągu mam wątpliwości, czy takie postępowanie jest w pełni zgodne z literą prawa. Ani w KN, ani w Kodeksie Pracy (KP), ani w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28.05.1996 r. w sprawie urlopów i zasiłków wychowawczych, nie ma określonego minimalnego okresu na jaki trzeba wziąć urlop wychowawczy, ani tym bardziej ww. przepisy nie opisują sytuacji, w której pracodawca może nakazać pracownikowi wydłużenie urlopu wychowawczego. Jedynie artykuł 67a pkt. 3 KN mówi, że: „Termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na dzień poprzedzający rozpoczęcie roku szkolnego; w takim przypadku termin udzielonego urlopu ulega odpowiedniemu skróceniu, a na wniosek nauczyciela – odpowiedniemu przedłużeniu”, niejako „zaleca” (użyto słowa – ‘powinien’ a nie np. ‘bezwzględnie musi’) aby urlop wychowawczy kończył się tuż przed nowym rokiem szkolnym. Również z tego artykułu wynika jasno, że urlop wychowawczy może zostać przedłużony jedynie na wniosek nauczyciela. Czy zatem mój pracodawca słusznie wymaga ode mnie abym termin urlopu określiła na 12.04-31.08.2004 r., a nie tak jak ja chcę tj. 12.04-30.06.2004 r.? Co by było gdybym chciała skorzystać z urlopu w wymiarze, krótszym, tj. 4 tygodni, bo też myślę o takim wariancie? Dodam, że od 1.09.2004r. chcę wrócić do pracy.

Druga sprawa dotyczy urlopu wypoczynkowego, do jakiego mają prawo nauczyciele w czasie ferii zimowych. Mój pracodawca twierdzi, że skoro od połowy grudnia 2003 r. pozostaję na urlopie macierzyńskim, to nie przysługuje mi urlop wypoczynkowy związany z okresem ferii zimowych – 14 dni. Powołując się na bliżej nieokreślony przepis z Kodeksu Pracy, stwierdzono, że ponieważ w tym roku kalendarzowym nie przepracowałam ani jednego dnia, urlop wypoczynkowy nie przysługuje mi. Chcę zapytać, czy jest to faktycznie prawda, że KP w ten sposób traktuje ww. sytuację? A może mówią o tym inne przepisy?

W Karcie Nauczyciela nie znajduję zapisów na taką okoliczność, natomiast znajdują się tam zapisy takie jak:

Artykuł 66 pkt. 1. KN, który mówi:

„W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii  szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopu macierzyńskiego, (…)- nauczycielowi przysługuje urlop w ciągu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni. (…)” - ferie zimowe były w czasie urlopu macierzyńskiego? oraz co z art. 163 § 3 KP?

            Dlaczego rzekomo nie obowiązuje mnie art. 67c KN, który mówi, że:

„1. W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego nauczyciel nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego.

2. Nauczycielowi, który w związku z rozpoczęciem urlopu wychowawczego nie mógł wykorzystać przypadającego w okresie letnich ferii szkolnych urlopu wypoczynkowego, do którego nabył prawo - termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na koniec zajęć szkolnych.”

Rekapitulując: Czy urlop wypoczynkowy (za okres ferii zimowych) mi przysługuje? i czy mogę go wykorzystać w ciągu roku szkolnego, np. zaraz po zakończeniu urlopu macierzyńskiego?

Czy urlop wychowawczy mogę zgłosić u pracodawcy jako dwa kolejno następujące po sobie 4-tygodniowe urlopy (z ewentualną kilku dniową przerwą między nimi)? Czy wtedy miałby zastosowanie pkt. 4 art. 67a KN: „Przepis ust. 3 nie ma zastosowania, jeżeli urlop wychowawczy został udzielony w wymiarze nie przekraczającym 1 miesiąca.”?

Jeżeli urlop wypoczynkowy nie przysługiwałby mi, to  czy za zgodą pracodawcy mogę zrezygnować z urlopu wychowawczego i wrócić do pracy zaraz po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Po czym złożyć wniosek o skrócenie czasu pracy do dokładnie 1/2 etatu (na podstawie art. 186-2  § 1 KP). Jak w takim przypadku wyglądałaby moja sytuacja z prawem do urlopu wypoczynkowego?

Byłabym ogromnie wdzięczna za udzieloną mi pomoc.

Serdecznie pozdrawiam.

Pamiętaj, że:

• Pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy pracodawca udziela urlopu wychowawczego na czas nie dłuższy niż do końca okresu, na jaki została zawarta umowa.

• Pracownicy, która złożyła wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego po wypowiedzeniu umowy o pracę, pracodawca udziela tego urlopu na czas nie dłuższy niż do dnia rozwiązania tej umowy wskutek upływu okresu wypowiedzenia.

• Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu, chyba, że zachodzą szczególne przyczyny dotyczące pracodawcy np. uzasadniające zwolnienia zbiorowe lub uzasadniające rozwiązanie z pracownicą umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy albo pracownica zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

• Okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia u pracodawcy, który udzielił tego urlopu. Jeżeli odrębne przepisy tak stanowią, okresu urlopu wychowawczego nie wlicza się do okresu zatrudnienia wymaganego do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku.

• Nauczycielce, która w związku z rozpoczęciem urlopu wychowawczego nie może wykorzystać z przypadającego w okresie letnich ferii szkolnych (w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych) urlopu wypoczynkowego, do którego nabyła prawo - termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na koniec zajęć szkolnych (zajęć dydaktycznych).

• Nauczycielka nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych (czasu wolnego od zajęć dydaktycznych) przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego.

• Za czas urlopu macierzyńskiego pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński, a pracownicy korzystającej z urlopu wychowawczego zasiłek wychowawczy.

• Urlop wychowawczy może być wykorzystany najwyżej w czterech częściach.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zmianami)

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie urlopów i zasiłków wychowawczych (Dz. U. 1996 r. nr 60 poz. 277 ze zmianami)

niestety

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie urlopów i zasiłków wychowawczych (Dz. U. 1996 r. nr 60 poz. 277 ze zmianami) już nie obowiązuje.

Obowiązywało (w części dot. urlopów, bo w częsci dot. zasiłków przestało obowiązywać wcześniej) do 31 grudnia 2003 roku.

Obecnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego (Dz. U. Nr 230, poz. 2291). Niestety (albo w przyp. Edyty stety) nie zawiera ono specjalnych uregulowań dla nauczycieli.

Zatem Edyta może i musi otrzymać urlop wychowawczy tak jak sobie tego życzy! :-)

Poprzednio urlop ten mógł się skończyć  dla n-lki w innym terminie niż koniec roku szkolnego tylko w przypadku, gdy był nie dłuższy niż miesiąc.

Ufff... To prawo nie jest łatwe...

Popełniłam duuużą pomyłkę!

Urlopy wychowawcze nauczycieli regulowane są w Karcie Nauczyciela!

Ja szukam po innych aktach prawnych Kodeksach pracy, rozporządzeniach, a to wszystko teraz jest w KN!

A oto te przepisy:

USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela

Art. 67a. 1. Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego nauczyciel występuje do organu, który nawiązał z nim stosunek pracy.

2. Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego powinien być zgłoszony co najmniej na 1 miesiąc przed wskazanym terminem rozpoczęcia tego urlopu.

3. Termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na dzień poprzedzający rozpoczęcie roku szkolnego; w takim przypadku termin udzielonego urlopu ulega odpowiedniemu skróceniu, a na wniosek nauczyciela - odpowiedniemu przedłużeniu.

4. Przepis ust. 3 nie ma zastosowania, jeżeli urlop wychowawczy został udzielony w wymiarze nieprzekraczającym 1 miesiąca.

Art. 67b. Nauczyciel może zrezygnować z udzielonego mu urlopu wychowawczego:

1) w każdym czasie - za zgodą organu udzielającego urlopu,
2) z początkiem roku szkolnego - po uprzednim zawiadomieniu organu udzielającego urlopu, co najmniej na 3 miesiące przed zamierzonym terminem podjęcia pracy.

Art. 67c. 1. W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego nauczyciel nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego.

2. Nauczycielowi, który w związku z rozpoczęciem urlopu wychowawczego nie mógł wykorzystać przypadającego w okresie letnich ferii szkolnych urlopu wypoczynkowego, do którego nabył prawo - termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na koniec zajęć szkolnych.

Edyta, dyrektor nie ma racji - masz prawo do takiego urlopu jaki sobie zaplanowałaś i nie ma podstaw do przedłużania ci go do końca sierpnia.

Dyrektor sam nie może urlopu przedłużyć - do tego potrzeba wniosku n-la, natomiast zgodnie z art 67c ust 2 Twój urlop powinien kończyć się z końcem zajęć szkolnych.

Myślę, że nie nabyłaś prawa do urlopu wypoczynkowego, ponieważ ferie zimowe rozpoczęły się w trakcie Twojego urlopu wychowawczego.

W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego nauczyciel nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego.

Ten zapis dotyczy raczej osób, które np. wróciły do pracy od 1. 01. i od 15.01. z całą szkołą w pełni praw zaczynają ferie zimowe. Bez względu na to, czy przepracowały całe półrocze czy nie.

Gdyby miało być inaczej, pewnie zapis o terminach urlopów wychowawczych sugerowałby powrót do pracy w dniu zakończenia zajęć a nie tuż przed ich rozpoczęciem.

Gdyby nauczycielka zakończyła urlop macierzyński w sierpniu i chciała skorzystać z urlopu wychowawczego, to najpierw uzyskałaby urlop uzupełniający, a od dnia jego zakończenia mogłaby rozpocząć urlop wychowawczy.

Dyrektor, oczywiście, nie mógł Cię zmuszać do zmiany daty, ale nie sądzę, aby to miało większe znaczenie, poza pewną ciągłością zatrudnienia, skoro masz nadzieję wrócić do pracy.

Może to mieć chyba znaczenie, jeśli pobierasz zasiłek.

Iwon,

Edyta jest i była w styczniu na urlopie macierzyńskim - a to jest równoznaczne z "pracowaniem", bo była zatrudniona. Wobec czego jak najbardziej nabyła prawo do urlopu.

I ma prawo się domagać by urlop wychowawczy mogła otrzymać w takim czasie jaki jej pasuje, pod warunkiem złożenia wniosku w odpowiednim terminie.

Baa, KN zaleca, w takiej sytuacji jak jej zakończenie urlopu tuż przed rozpoczęciem wakacji.

Za ferie będzie Edycie przysługiwał urlop uzupełniajacy jeśli nie będzie mogła wykorzystać 8 tygodni urlopu wypoczynkowego podczas wakacji. Gdyby natomiast poprosiła o urlop wychowawczy do końca sierpnia, przysługiwałby jej urlop uzupełniający w wymiarze 8 tygodni poczynając od 1 września. Czyli tak naprawdę batalia toczy się o niepełne 2 tygodnie - tyle chce swoim posunięciem "zaoszczędzić" dyrektor.

Ale, oczywiście, Edyta nie musi się na to zgodzić i nie wiadomo dlaczego miałaby?...