Wątpliwości związane z propozycjami w projektach rozporządzeń dotyczących kształcenia specjalnego.

I.                  Projekt rozporządzenia w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych

1.     § 40 pkt 2 – dotyczy szkół wchodzących w skład SOSW, czy wszystkich szkół publicznych i niepublicznych. Szkoły wchodzące w skład ośrodka stanowią przecież jego integralną część.

2.     § 44 ust. 2 – dotyczy nauczycieli wychowawców internatu czy również nauczycieli szkół wchodzących w skład ośrodka

3.     § 44 ust. 3 – czy określenie również pedagogów i psychologów, logopedów i innych specjalistów oznacza, że zatrudniony psycholog lub inny specjalista nie musi być nauczycielem w zrozumieniu ustawy – Karta Nauczyciela?

4.     § 43 – czy wymienione w tym § zajęcia wychowawcze są zajęciami, o których mowa w § 34 pkt. 2 – 5 tego projektu, w wymiarze 70 godz. na grupę określonych jako zajęcia opiekuńcze i wychowawcze?

5.     § 36 – należałoby dokładniej sprecyzować zasady uczestnictwa dzieci w tych zajęciach (opieka, dowożenie i odwożenie z zajęć, rodzaj i forma zajęć)

6.     § 85 ust. 1 – co znaczy skarb państwa?

Zgodnie z Ustawą o Systemie Oświaty w SOSW przebywają dzieci na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) na podstawie orzeczenia do kształcenia specjalnego. O jakim orzeczeniu sądu mówi się w § 85 ust. 3 dotyczącym pokrywania kosztów wyżywienia przez skarb państwa

§ 85 ust. 2 – w obecnej trudnej sytuacji materialnej, w jakiej znalazło się wiele rodzin mających dzieci niepełnosprawne intelektualnie (i nie tylko) może należałoby zastanowić się nad możliwością zwalniania częściowo lub całkowicie z odpłatności za wyżywienie w stołówkach SOSW ze względu np. na:

-        bezrobocie jednego lub obojga rodziców (prawnych opiekunów)

-        osiąganie niskich dochodów na osobę w rodzinie wychowanka

-        wielodzietność rodziny wychowanka

-        szczególne względy zdrowotne wychowanka lub jego rodziców

-        nadzwyczajne zdarzenia losowe

II.               Projekt rozporządzenia w sprawie ramowego statutu SOSW.

1.     § 3 ust. 2 – dlaczego przewiduje się odrębne programy wychowawcze i profilaktyki dla SOSW i szkół, skoro szkoły wchodzą w skład tego ośrodka i jednym z zadań ośrodka jest zapewnienie realizacji obowiązku nauki (§ 34 rozporządzenia wymienionego w punkcie I)

2.     § 7 – czy w tym § mówi się tylko o wychowawcach internatu, pedagogach, psychologach i innych specjalistach, dla których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, czy także o nauczycielach szkół wchodzących w skład ośrodka?

Czy dyrektor realizuje swoje pensum w szkole czy w internacie?

3.     § 8 – zmian w statucie dokonuje rada ośrodka. W związku z tym istnieje konieczność wyjaśnienia bądź uregulowania prawnego, czy dyrektor ośrodka może przyjąć dziecko na podstawie wniosku rodziców i stosownego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego bez zgody organu prowadzącego.

Przepisy wykonawcze do ustawy o systemie oświaty nie regulują tej kwestii.

W przeciwnym wypadku organ prowadzący nie będzie miał wpływu na zapisy w statucie, a w efekcie problemy z realizacją art. 71b ustawy o systemie oświaty.

4.     § 4 –

a.      czy dyrektor ośrodka jest dyrektorem szkoły wchodzącej w skład tej placówki?

b.     czy w skład rady pedagogicznej wchodzą również nauczyciele szkół?

5.     Czy zakładając nową szkołę w istniejącym SOSW należy nadać statut tej szkole, jednocześnie zobowiązując radę ośrodka do zmiany statutu SOSW (art. 58 ust. 6i  42 ust. 1 ustawy o systemie oświaty)

A może statuty SOSW i statuty szkół wchodzących w skład ośrodka powinny stanowić odrębne dokumenty?

Brak jednoznacznych uregulowań prawnych w/w kwestiach może być przyczyną:

-        niezgodnych z prawem uchwała dot. klasyfikacji i promowania

-        roszczeń wynikających ze stosunku pracy (zatrudnienie w ośrodku czy w szkole wchodzącej w jego skład)

-        unieważnień konkursów na dyrektorów (opinia niewłaściwej rady pedagogicznej lub źle wytypowany przedstawiciel tej rady do komisji konkursowej)

1.     Czy w statucie SOSW należy określić zasady organizacji i pracy szkół wchodzących w skład tego ośrodka?

Ustawa o systemie oświaty (art. 2 i 71b) wyodrębnia SOSW jako jednostki przeznaczone dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania.

Wydaje się, więc, że statut SOSW winien zawierać zasady organizacji i pracy wszystkich jednostek wchodzących w skład tej placówki (internatu i szkół).

W przeciwnym wypadku będzie to zespół szkół specjalnych działający na podstawie art. 62 ust. 5c ustawy o systemie oświaty, z internatem (zgodnie z § 1 ust. 2 rozp. MEN w sprawie ramowych statutów i w związku z § 9 zał. Nr 1, bądź § 11 zał. Nr 2 do tego rozporządzenia)

2.     Czy w umowie o pracę nauczyciela prowadzącego zajęcia edukacyjne w szkołach wchodzących w skład ośrodka, miejscem pracy jest SOSW czy szkoła?

-        Wskazanie jednej ze szkół jako miejsca pracy wiąże się z koniecznością stosowania art. 18, 19 i 20 ustawy – Karta Nauczyciela, mimo, że pracodawcą jest ten sam dyrektor, tj. dyrektor SOSW.

Poza tym w przypadku nauczyciela prowadzącego zajęcia np. w dwóch szkołach ośrodka, należałoby zawrzeć z tym samym nauczycielem dwie umowy o pracę przez tego samego pracodawcę. Problemy pojawią się również przy ustalaniu dodatku stażowego oraz stażu związanego z awansem zawodowym.

-        Zatrudnianie nauczycieli w konkretnych szkołach wchodzących w skład SOSW skutkuje odrębnością organów SOSW oraz poszczególnych szkół (art. 40 ust. 3 i art. 55 ust. 2 ustawy o systemie oświaty)

W aktualnym stanie prawnym utworzenie w SOSW wspólnej rady pedagogicznej sprawia, że podejmowane przez nią uchwały dotyczące np. klasyfikacji i promowania są niezgodne z prawem do określenia takich postanowień w statucie ośrodka. Podobna sytuacja jest w przypadku opinii wymaganej w przypadku powierzenia stanowiska dyrektora SOSW na podstawie art. 36a ust. 4.

3.     Czy tablice i pieczęcie szkoły podstawowej specjalnej wchodzącej w skład SOSW powinny zawierać nazwę ośrodka (w związku z § 1 ust. 3 załącznika nr 2 do rozp. MEN w sprawie ramowych statutów)?

4.     Czy w internacie SOSW, w szkoła, którego wchodzi szkoła podstawowa specjalna, obowiązują ustalenia dotyczące tygodniowego wymiaru zajęć opiekuńczych i wychowawczych z jedną grupą wychowawczą, określone w § 9 ust. 3 i 4 załącznika nr 2 do rozporządzenia MEN w sprawie ramowych statutów?

5.     Ramowy statut SOSW powinien przynajmniej ogólnie określić zadania pomocy nauczyciela / wychowawcy jak również pracownika socjalnego.