Zgodnie z art. 9b ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela w przypadku niespełnienia przez nauczyciela warunków, o których mowa w ust. 1, dyrektor szkoły lub właściwy organ, o którym mowa w ust. 4 pkt 2-4, odmawia nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia awansu zawodowego. Z brzmienia cytowanego przepisu wynika, iż decyzja o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego może zostać wydana, gdy nauczyciel: nie posiada kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska, nie odbył stażu w wymaganym wymiarze (poza wyjątkami określonymi w art. 9e Karty Nauczyciela), nie zakończył tego stażu pozytywną oceną dorobku zawodowego, lub nie uzyskał akceptacji komisji kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie (nie zdał egzaminu lub nie uzyskał akceptacji komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowie). 
 
 
Artykuł 9b ust. 7 Karty Nauczyciela stanowi, że organami wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach, o których mowa w ust. 4 pkt 1-3 oraz ust. 6, są odpowiednio: 1) w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę; 2) w stosunku do organu prowadzącego szkołę - organ sprawujący nadzór pedagogiczny; 3) w stosunku do organu sprawującego nadzór pedagogiczny - właściwy minister. Oznacza to, iż Karta Nauczyciela wyraźnie określiła hierarchię organów, do których można wnosić odwołania od poszczególnych decyzji o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego. Jednocześnie wyraźnie wskazano, iż postępowania wszczęte w wyniku odwołania od decyzji organu I instancji, odbywają się na zasadach określonych w  Kodeksie postępowania administracyjnego. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że sama rozmowa lub egzamin nie są objęte ramami Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednak podstawowe zasady tego postępowania będą miały również zastosowanie do prac komisji (np. zasada jawności, zasada pisemności).
 
Obowiązki organu w przypadku wydania decyzji o odmowie nadania stopnia  

O nadaniu lub odmowie nadania stopnia decydują tylko i wyłącznie organy określone w art. 9b ust. 4 ustawy Karta Nauczyciela. Do organów tych nie należą komisje kwalifikacyjne i egzaminacyjne. Postępowanie przed tymi komisjami stanowi tylko jeden z etapów postępowania w  sprawie nadania lub odmowy nadania stopnia. Formalnie postępowania kończy decyzja organu, którym jest dyrektor szkoły (nauczyciel kontraktowy), wójt, burmistrz, prezydent (nauczyciel mianowany), kurator oświaty (nauczyciel dyplomowany). W tej sytuacji akceptacja komisji lub egzamin zdany przed nią, nie gwarantuje uzyskania nadania stopnia awansu zawodowego.  

Przed wydaniem decyzji o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego organ wydający taką decyzję powinien powiadomić nauczyciela o możliwości skorzystania z prawa wglądu do akt oraz wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji. Oznacza to obowiązek organu do udostępnienia zainteresowanemu akt sprawy (przede wszystkim protokół z posiedzenia komisji). Jest to bardzo ważne ponieważ nauczyciel może zapoznać się z uzasadnieniem oceny punktowej. Nie można również bagatelizować możliwości wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji. Pozwala to zainteresowanemu podnieść pewne zarzuty jeszcze przed wydaniem decyzji w sprawie odmowy, a tym samym poznać zdanie organu I instancji w tym temacie, przed wniesieniem odwołania. Dzieje się tak ponieważ wypowiedzenie się przed wydaniem decyzji ma walor środka dowodowego, a tym samym organ wydający decyzję musi się do niego odnieść w uzasadnieniu swojej decyzji.  

Odmowa nadania stopnia ze względu na brak kwalifikacji 

Jest to wyjątkowa sytuacja. Chodzi tutaj o nauczycieli, którzy w dniu złożenia wniosku o nadania stopnia awansu zajmowali stanowiska, do których nie mieli wystarczających kwalifikacji. Najwięcej sporów w tej kwestii dotyczyło sytuacji, gdy nauczyciel nie posiadał kwalifikacji w trakcie samego stażu, jednak uzupełnił je przed złożeniem wniosku o nadanie stopnia awansu zawodowego. Organy w znakomitej większości wychodziły z założenia, iż przepisy Karty Nauczyciela dają im możliwość na wydawanie decyzji o odmowie nadania nawet w sytuacji, gdy w dniu złożenia wniosku nauczyciel posiadał pełne kwalifikacje, jednak podczas stażu zdarzyły się okresy, kiedy był zatrudniony niezgodnie z kwalifikacjami. Sądy administracyjne rozstrzygnęły ten problem na korzyść nauczycieli. Przepisy ustawy Karta Nauczyciela nie przewidują bowiem podejmowania przez organ decyzji o dopuszczeniu do rozpoczęcia stażu, zaś jedynym warunkiem jego rozpoczęcia jest złożenie w tej sprawie do dyrektora szkoły wniosku. Jest to w istocie zawiadomienie o jego rozpoczęciu. Warunki określone w art. 9b ust. 1 Karty Nauczyciela dotyczą natomiast nadania stopnia awansu zawodowego, a nie rozpoczęcia stażu.  

W ocenie sądów przedstawione wyżej rozważania dają podstawę do uznania, iż w świetle art. 9b, ust.1 Karty Nauczyciela określenie, czy nauczyciel ubiegający się o awans zawodowy spełnia wymagania kwalifikacyjne, powinno być dokonane na dzień złożenia wniosku, a nie na dzień rozpoczęcia stażu. Za taką wykładnią powołanego przepisu przemawiają względy celowościowe. W sytuacji, gdy nauczyciel odbył staż, a w tym czasie nie miał odpowiednich kwalifikacji, lecz w dniu złożenia wniosku o nadanie stopnia awansu zawodowego spełniał wymagania kwalifikacyjne to brak jest uzasadnienia do nałożenia na niego obowiązku odbycia kolejnego stażu. Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 lutego 2007 r., I OSK 541/06 Warto również zauważyć, że Rozdział 3a ustawy Karta Nauczyciela, dotyczący awansu zawodowego nauczycieli, tylko w dwóch przypadkach zawiera nakaz powtórnego odbycia stażu, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego jest negatywna - art. 9c ust. 11 Karty Nauczyciela lub, gdy nauczyciel nie zda egzaminu - art. 9g ust.8 Karty Nauczyciela. 

Co powinno zawierać odwołanie od decyzji o odmowie nadania stopnia 

Dzięki temu, że procedura awansu zawodowego podporządkowana została przepisom k.p.a procedura wnoszenia samego odwołania jest uproszczona. Przede wszystkim pismo zawierające odwołanie powinno zwierać oznaczenie wnoszącego odwołanie (imię, nazwisko, adres zamieszkania, podpis własnoręczny). Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Organ II instancji ma bowiem z urzędu obowiązek dokładnego sprawdzenia postępowania przeprowadzonego w I instancji. Trzeba również przypomnieć, iż organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny.  

Jednak w interesie wnoszącego odwołanie jest wskazanie dokładnie przyczyn swego niezadowolenia wraz z ich uzasadnieniem. Do przyczyn, które mogą wpłynąć na wadliwość decyzji należy zaliczyć przyczyny formalne m.in.: niewłaściwy skład komisji egzaminacyjnej (kwalifikacyjnej), brak zawiadomienia zainteresowanego o terminie posiedzenia komisji, brak informacji o możliwości skorzystania z prawa wglądu do akt i wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji. Poza tym możemy mówić o innych przyczynach np. dopuszczenie do oceny wniosku, który zawierał braki formalne.

   Jest to bardzo częsty błąd komisji, ponieważ w uzasadnieniach oceny punktowej pojawiają się sformułowania świadczące o braku pewnych dokumentów potwierdzających konkretne działania zainteresowanego. Częstym błędem jest również brak odniesienia komisji do wymagań określonych w rozporządzeniu MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Oznacza to, iż przed sporządzeniem odwołania od decyzji warto zapoznać się dokładnie z protokołem z posiedzenia komisji.

 Termin i miejsce wniesienia odwołania 

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Oznacza to, że odwołania nie wysyła się do organu II instancji, ale składa się w tym urzędzie, który taką decyzję wydał. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie, jeżeli w tym terminie nie wydał nowej decyzji. Organ ten ma 7 dni na podjęcie decyzji, czy w świetle podniesionych przez odwołującego się zarzutów, możliwe jest uznanie, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie. Jednak wypadki takie zdarzają się bardzo rzadko.
 
Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Jak już wspomniałem na początku brak akceptacji komisji (nie zdanie egzaminu) nie jest decyzją administracyjną. O odmowie nadania stopnia organ powinien powiadomić zainteresowanego na piśmie. Termin 14 dni liczy się od dnia następnego po doręczeniu decyzji, ponieważ jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu. 

W razie niezachowania tego terminu istnieje szansa na jego przywrócenie. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. Oznacza to, że wraz z prośbą o przywrócenie terminu należy wnieść odwołanie od decyzji. O braku winy zainteresowanego podmiotu w zachowaniu terminu można mówić jedynie wówczas, gdy zainteresowany podmiot działał z najwyższą starannością, jednakże dopełnienie czynności w terminie stało się niemożliwe z powodu trudnej do przezwyciężenia przeszkody, niezależnej od osoby zainteresowanej.

   Dopuszczenie się przez osobę zainteresowaną nawet najmniejszego niedbalstwa wyklucza zatem możliwość przywrócenia terminu. Przykładowo otrzymanie przez stronę decyzji w dniu wyjazdu na urlop nie usprawiedliwia opóźnienia we wniesieniu odwołania, gdyż przeszkoda ta była obiektywnie do usunięcia i nie uniemożliwiła stronie podjęcia działań zapewniających terminowe wniesienie odwołania (wyrok NSA OZ we Wrocławiu z 19 grudnia 1996 r., SA/Wr 3487/95 - LEX nr 28363).

z:

http://www.eduinfo.pl/art.php?action=more&id=1894&idg=23&wa=N-EWP0832&sid=210430356&adr_no=%7Badr_no%7D&adr_em=%7Badr_em%7D