Roz.  MEN

Dz. U. z 1999 r.

Nr 67, poz.756 ze zm.)

1.   Edukacja seksualna uczniów  upośledzonych umysłowo.
W rozporządzeniu  MEN  w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego istnieje absurdalny zapis dotyczący  edukacji seksualnej uczniów upośledzonych umysłowo.

 Proponujemy: dodać zapis wyłączający uczniów  upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym z fakultatywnych zajęć  WDŻR i wpisać treści o seksualności człowieka itd. do podstawy programowej dla tych uczniów.

  podstawa prawna?

2.   Uczeń niepełnosprawny chodzi do szkoły, ale nie może korzystać z internatu.

Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisów uczeń niepełnosprawny ma prawo chodzić do szkoły do 24 roku życia, ale z internatu ma prawo korzystać - … nie dłużej niż do ukończenia 23 roku życia.

Proponujemy: usunąć niespójność pomiędzy dwoma rozporządzeniami i jednoznacznie zapisać, że dopóki uczeń niepełnosprawny chodzi do szkoły  ma prawo korzystać z internatu.

Roz. R.M.

(Dz. U. z 2013 r. poz. 818)

3.       Podręczniki dla uczniów upośledzonych umysłowo.
Ze względu na specyfikę edukacji organizowanej dla uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym należy rozszerzyć autonomię nauczycieli/szkół w podejmowaniu decyzji z jakich podręczników/materiałów dydaktycznych będą korzystać (nie ograniczać zawężająco do listy MEN, bo ta lista „nie nadąża” za potrzebami szkół) i to dofinansowywać w ramach „Wyprawki szkolnej”

Podstawa prawna/ praktyka

Absurdy

Temat/zagadnienie

Uwagi/propozycje

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej

z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2009 r., Nr 168, poz. 1324 z późn. zm.)

1. Ewaluacja zewnętrzna.

a) Dobór kadry ewaluatorów.

Znamy przypadki, gdy np. jeden zespół wizytatorów uznaje pewne działania w szkole X za nowatorskie i dające podstawę do  uznania jakiegoś obszaru za spełniony na poziomie wysokim, drugi zespół wizytatorów, w tej samej delegaturze, podczas ewaluacji w szkole Y uważa, że przy porównywalnych działaniach ze szkołą X, nie ma żadnego nowatorstwa, bo szkoła nie zgłosiła formalnie innowacji do KO, więc wymaganie Procesy edukacyjne… w tej części nie jest zrealizowane.

b) „Literki” w ewaluacji.

W teorii określają one poziom spełnienia wymagań, by państwo mogło mieć obraz/porównanie tego, jak szkoły funkcjonują – w rzeczywistości służą do rankingowania szkół i wystarczy analiza kilku raportów, by wiedzieć, że B nie jest B, C w jednej szkole może być równorzędne z opisem D w innej… itd.

Proponujemy:

Otworzyć nabór ewaluatorów na osoby spoza kuratorium oświaty z jednoczesnym określeniem profilu osób, które mogą przystąpić do szkolenia na ewaluatora (wiek, dorobek zawodowy, doświadczenie…). Określić bardzo mocno zasady systematycznej weryfikacji.

Zostawić raport w formie opisowej, zrezygnować z literowego określenia poziomu spełnienia wymagań.

Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 7)

2. „Ulepszone” zasady rekrutacji.

Rozumiejąc, że konieczność wprowadzenia zmian w zasadach rekrutacji wynikała z wyroku Trybunału Konstytucyjnego uważamy, że system rekrutacji został niepotrzebnie bardzo zbiurokratyzowany powodując konieczność zaangażowania sił, czasu i papieru dla działań, które dotychczas nie były dla szkół problemem.

Przykład:

Zgodnie z wprowadzonymi zmianami statut szkoły podstawowej winien zawierać:

-       kryteria przyjęcia uczniów spoza rejonu

-       terminy postępowania rekrutacyjnego

-       wymagane dokumenty

-       terminy składania dokumentów

-       sposób przeliczania punktów

W jakim celu takie zmiany musi wprowadzać i przeprowadzać rekrutację na nowych zasadach szkoła wiejska, w której obwodzie zamieszkuje 14 dzieci i nie ma szans by liczba ewentualnych kandydatów spoza obwodu przekroczyła liczbę wolnych miejsc?

Proponujemy:

Znowelizować zapisy „ustawy rekrutacyjnej” w taki sposób, by wprowadzone przepisy minimalizowały rozbudowaną obecnie w tym zakresie biurokrację.

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 1265)

3. Określenie maksymalnej liczby uczniów w klasach pierwszych na nie więcej niż 25.

Bardzo dobre uregulowanie na poziomie tworzenia oddziałów, jednak w przypadku obligatoryjnej konieczności przyjęcia do klas po
1 września uczniów zamieszkałych w obwodzie szkoły (mogą zaistnieć takie sytuacje) i dyrektor ma dwa wyjścia:

1)   dostosować się do przepisu i podzielić np. w listopadzie dwie klasy pierwsze na trzy oddziały, bo doszedł 51-szy uczeń i liczyć się z tym, że rodzice „pierwszaków” mu tego nie darują i zacznie się regularna wojna w szkole lub

2)   dopisać uczniów do oddziałów mimo przekroczenia liczby 25 i liczyć na to, że nie trafi na niego kontrola kuratorium albo nie stanie się coś złego  w zakresie bhp, gdzie najpierw sprawdza się przestrzeganie przepisów i procedur.

Proponujemy:

W momencie tworzenia oddziałów klas pierwszych (a także wtedy, gdy w trakcie etapu dochodzi do łączenia klas ze względu na niewielką liczebność) liczba uczniów nie mogła przekraczać standardu 25 uczniów.

Dookreślić warunki graniczne np. zwiększenie liczebności klasy w trakcie roku szkolnego (dochodzą uczniowie z rejonu) skutkuje podziałem od nowego roku szkolnego…

Ustawa o związkach zawodowych
(Dz. U. z 2014 r. poz. 167)

4. Ochrona związkowa… nieistniejących miejsc pracy.

Zapisy dotyczące ochrony pracownika wynikające z art. 32 ustawy powinny być zmienione tak, by nie dochodziło do kuriozalnych sytuacji w szkołach i placówkach oświatowych, że chronione jest miejsce pracy, które po prostu nie istnieje i to, że miejsce pracy przestało istnieć jest wynikiem wdrażania obowiązującego prawa lub takich czynników jak demografia na danym terenie, co jest zupełnie niezależne od pracodawcy.

Proponujemy:

Podjąć kroki prowadzące do zmiany zapisów w ustawie o związkach zawodowych tak, by uniemożliwić działanie ochrony związkowej tam, gdzie likwidowane jest stanowisko pracy w wyniku działania czynników demograficznych, działania innych przepisów prawa, a w szkole nie a możliwości uzupełnienia etatu zgodnie z kwalifikacjami nauczyciela objętego ochroną

5. Kto awansuje osobę pełniącą obowiązki dyrektora?

Brak w przepisach prawa uszczegółowienia kto wykonuje w odniesieniu do osoby pełniącej obowiązki dyrektora, takie czynności jak: dokonanie oceny dorobku zawodowego, oceny pracy, podpisywanie dokumentów poświadczających jego zatrudnienie, itp.

Proponujemy:

Dookreślenie w ustawie o systemie oświaty statusu osoby pełniącej obowiązki dyrektora.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

6. Przeregulowana kadencyjność Rady Rodziców.

Funkcjonujące zasady wyboru Rad Rodziców określone w art. 53 ustawy uniemożliwiają stabilne działanie, są przeregulowane. Obecne coroczne dokonywanie wyborów jest dużym utrudnieniem w planowaniu długookresowej współpracy szkoły z kolegialnym organem szkoły, uniemożliwia wdrożenie się rodziców do pełnienia ich funkcji. Zdecydowanie skuteczniejszym rozwiązaniem byłaby określona w regulaminie kadencyjność Rady Rodziców od 1 roku do 3 lat oraz zasady przeprowadzenia wyborów uzupełniających.

Proponujemy:

Zmianę zapisów podkreślających autonomię rady rodziców jako społecznego organu kolegialnego szkoły poprzez:

-     skreślenie a art. 53 ust. 3 zdania drugiego;

-     przeredagowanie art. 53. ust. 4, tak by przyjął brzmienie:

4. Rada rodziców uchwala regulamin swojej działalności, w którym określa w szczególności:

1) skład, czas trwania kadencji, wewnętrzną strukturę i tryb pracy rady rodziców szkoły lub placówki;

2) skład, czas trwania kadencji, wewnętrzną strukturę i tryb pracy rad oddziałowych rodziców w szkołach lub placówkach;

3) termin i szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów do rad rodziców oraz rad oddziałowych, odpowiednio szkoły lub placówki.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

7. Nadmierne oczekiwania wobec rodziców ws. Programu wychowawczego.

Przepis zawarty w art. 54 ust. 2 pkt 1 lit. a i b ustawy mówiący, że do kompetencji rady rodziców należy uchwalanie programu wychowawczego i programu profilaktyki w porozumieniu z radą pedagogiczną, jest martwy. Praktyka pokazuje, że te dokumenty tworzone są przez nauczycieli, a podejmowanie uchwał przez rady rodziców ma charakter czysto formalny.

Proponujemy:

Przekazać kompetencję uchwalania programu wychowawczego i programu profilaktyki radzie pedagogicznej z warunkiem uzyskania pozytywnej opinii Rady Rodziców zmieniając zapisy art. 54 ust. 2 pkt 1 oraz ust. 4.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.(Dz. U. Nr 61, poz. 624 ze zm.).

Data uchylenia: 2.09.2016 r.

8. Kiedy doczekamy się uregulowań ws. statutów?

Brakuje aktualnego rozporządzenia o ramowych statutach. Statut jest ważnym dokumentem regulującym prawo wewnątrzszkolne, zawiera istotne zapisy regulujące działania i funkcjonowanie szkoły.

Postulujemy:

Pilnie dokończyć procedowany od 2010 roku projekt rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

9. Nadzór nad obowiązkiem szkolnym.

Należy uregulować prawo dotyczące kontroli nad obowiązkiem szkolnym, a w szczególności dookreślić, w którym miejscu kończy się odpowiedzialność dyrektora za tę kontrolę i jakie działania konieczne powinien podjąć dyrektor, by dopełnić te wymaganie z ustawy.

Proponujemy:

Rozważyć wykorzystanie centralnej bazy PESEL w nowym SIO ze wskazanymi mechanizmami, co/jak postępować z dziećmi, które nie spełniają obowiązku.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

art. 90b – 90e i art. 90m – 90r

10. Pomoc socjalna – we właściwe ręce.

Szkoły obsługują w znacznej części zadania związane z pomocą socjalną, w tym stypendia i zasiłki szkolne socjalne oraz pomoc w ramach programu „Wyprawka szkolna”. Muszą w tym celu wyznaczyć osoby, które zamiast pracy bezpośrednio z uczniami, zajmują się obowiązkami biurokratycznymi (wydawanie formularzy, instruowanie osób zainteresowanych, zbieranie wniosków, wzywanie do uzupełnienia wniosków, ocena formalna dokumentacji, wstępna ocena merytoryczna zasadności wnioskowania o pomoc, powiadamianie wnioskodawców o wypłacie środków, wypłata, wydawanie decyzji, oddanie wskazanej dokumentacji do organu prowadzącego, tworzenie sprawozdań z wykorzystania środków). Nie mamy w szkole przygotowania do takich czynności i zajmuje to dużo czasu, który powinien być poświęcony uczniom.

Proponujemy:

Proponujemy dookreślenie zastrzeżenia prawnego powodującego brak uprawnień organu prowadzącego do nakładania na szkoły zadań innych niż te, które wynikają z UoSO. W naszej ocenie zadania dotyczące pomocy socjalnej dla uczniów należy przekazać jako wyłączną kompetencję odpowiednich służb realizujących zadania w zakresie pomocy społecznej/socjalnej w JST.

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r., poz. 191)

11. Dyskryminacja matek – urlop macierzyński + dodatkowy macierzyński + urlop rodzicielski przerywa staż.

Zgodnie z art. 9d ust. 5 ustawy w przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze. Taka przerwa będzie w tej chwili dotyczyć kobiet korzystających z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

Proponujemy:

W związku z obowiązującymi w Kodeksie pracy uprawnieniami pracowników związanych z rodzicielstwem, należy w przepisach prawa oświatowego stworzyć możliwość kontynuowania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego

Rozporządzenie MEN z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego
(Dz. U. z 2012, Nr 67, poz. 756 z późn. zm.)

12. Absurd edukacji seksualnej uczniów upośledzonych umysłowo.

§ 1 ust. 2 rozporządzenia obliguje szkoły specjalne, w których uczy się dzieci i młodzież upośledzoną w stopniu umiarkowanym i znacznym do prowadzenia takich zajęć. Uważamy, że taki stopień upośledzenia uczniów powinien wyłączać ich z realizacji edukacji seksualnej w zakresie określonym przez rozporządzenie.

Proponujemy:

Dodać zapis w rozporządzeniu wyłączający uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym z fakultatywnych zajęć wdżr. Wpisać/zaakcentować treści o seksualności człowieka itd. odpowiednio w załączniku nr 3 i 7 do rozporządzenia w sprawie podstawy programowej oraz zmienić stosowne zapisy w rozporządzeniu w sprawie ramowych planów nauczania i załącznikach do niego, które dotyczą szkół kształcących uczniów z powyższymi upośledzeniami.

13. Kto zapłaci za porady prawne?

Szkoły coraz częściej stają się adresatami pozwów sądowych i to nie tylko w zakresie prawa pracy, ale i prawa cywilnego, karnego, administracyjnego, z zakresu udostępniania informacji publicznych itd. Dyrektorzy powinni mieć środki na korzystanie z porad prawnych, bądź powinni mieć możliwość korzystania z takiej obsługi przez JST.

Proponujemy:

Zobowiązać organy prowadzące zapisem prawnym zobowiązującym do wyodrębnienia w budżetach środków na obsługę prawną szkół.

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191)

14. Stawka osobistego zaszeregowania, ponadwymiarowe, zastępstwa doraźne a pensum?

W art. 35 ustawy istnieje niezdefiniowane pojęcie – nakazujące płacić nauczycielowi za godzinę ponadwymiarową i za zastępstwa doraźne zgodnie ze stawką osobistego zaszeregowania. Natomiast art. 42 ust. 7 pkt 3 KN stanowi, iż kompetencją organu prowadzącego jest określenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli szkół niewymienionych w ust. 3

Czy w przypadku przydziału czynności nauczycielowi np. 18 godzin języka polskiego (18/18) + 8 godzin biblioteki (8/30) - przyjąć 8 godz. ponadwymiarowych, czy też należy tu stosować ustalony przez organ prowadzący wymiar godzin zajęć nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, mimo realizacji określonego w art. 42 ust.3 – pensum wynikającego z podanego przykładu?

A jak płacić zastępstwa doraźne? Z pensum nauczyciela czy z pensum właściwego dla danego rodzaju zajęć?

W praktyce organ prowadzący wybiera wariant korzystny dla budżetu, a PIP i sądy pracy korzystny dla pracownika, odpowiedzialność i konsekwencje niespójności normy prawnej ponosi dyrektor szkoły.

Proponujemy:

Jednoznacznie zapisać w przepisach, co stanowi podstawę w tym zakresie do wyliczenia wynagrodzenia za godziny zajęć ponadwymiarowych lub zastępstw doraźnych, podać definicję stawki osobistego zaszeregowania.

§ 27 ust. 2 Rozporządzenia MEN z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. Nr 109, poz. 631)

§ 3 Rozporządzenia MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1489 z późn. zm.)

15. Uczeń niepełnosprawny chodzi do szkoły, ale nie może korzystać z internatu.

Niespójność pomiędzy dwoma zapisami rozporządzeń powoduje, że uczeń niepełnosprawny może uczęszczać do szkoły do 24 roku życia, lecz (wg obecnych zapisów) ma prawo do korzystania z internatu nie dłużej jednak niż do ukończenia 23 roku życia.

Proponujemy:

Usunąć niespójność pomiędzy dwoma rozporządzeniami i jednoznacznie zapisać, że dopóki uczeń niepełnosprawny chodzi do szkoły ma prawo korzystać z internatu.

16. Ogromne ilości ankiet z kuratorium oświaty.

Niektóre kuratoria oświaty pozyskują różne informacje za pomocą metody częstego ankietowania szkół. Skutecznie to utrudnia dyrektorom aktywne pełnienie działań związanych z realizacją zadań szkoły - pochłania czas, nie zawsze jest jasny cel tych badań, poza tym szkoły nie otrzymują informacji zwrotnej o wynikach badań.

Postulujemy:

Podjęcie działań ograniczających możliwości angażowania dyrektora w działania polegające na „papierowym” udowadnianiu, że szkoła pracuje i realizuje swoje zadania.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty

(Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

17. Skład komisji konkursowej na dyrektora szkoły. Wszystkie związki decydują, nawet te, których nie ma w szkole.

Naczelny Sąd Administracyjny stoi na stanowisku, że w komisji konkursowej powołanej do przeprowadzenia konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, szkoły lub placówki winni znaleźć się przedstawiciele wszystkich organizacji związkowych, których działanie obejmuje przedszkole, szkołę lub placówkę, w których przeprowadzany jest konkurs nawet, jeśli członkowie tej organizacji nie są w nich zatrudnieni. Powyższe stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny wyraził w uzasadnieniu do wyroku z dnia 9 grudnia 2008 roku w sprawie prowadzonej pod sygn. akt I OSK 736/08

Proponujemy:

Zmianę zapisu art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c ustawy, w którym zostanie zapisane, że udział w komisji konkursowej będzie zastrzeżony wyłącznie dla przedstawicieli tylko tych zakładowych organizacji związkowych, których członkowie są zatrudnieni w szkole lub placówce.

§24 Rozporządzenia MEN z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. Nr 97, poz. 624 z późn. zm.)

§25a ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.)

18. Ważność legitymacji szkolnych

Są dwa wzory legitymacji szkolnej: MEN-I/51/2 dla uczniów i słuchaczy wszystkich typów szkół z wyjątkiem niepełnosprawnych i MEN-I/52/2 dla uczniów i słuchaczy niepełnosprawnych - oba mają jednakową treść i wg niej legitymacja nie może być ważna krócej niż do 30 września odpowiedniego roku.

Jednocześnie rozporządzenie w sprawie oceniania i klasyfikowania w części dotyczącej słuchaczy szkół dla dorosłych nakazuje skreślić słuchacza, który nie uzyskał promocji na następny semestr.

Szkoła musi poświadczyć ważność legitymacji do końca września następnego roku (nie można dokonywać na wzorze ani poprawek ani skreśleń), a w styczniu może musieć go skreślić.

Teoretycznie słuchacz taki powinien zwrócić legitymację, ale szkoła nie ma żadnych możliwości by to wymusić. Często brak promocji wynika z faktu nieuczęszczania do szkoły i egzekucja szkoły jest tu żadna, bo słuchacza po prostu nie ma, a posiada legitymację ważną przez pół roku.

Proponujemy:

1. Wprowadzić odrębny wzór legitymacji dla słuchaczy szkół dla dorosłych, gdzie będzie możliwość przedłużania ważności do końca września lub lutego (tak jak kiedyś dla studentów)

albo

2. Zostawić jeden wzór, ale pozostawić puste miejsce na wpisanie całej daty ważności legitymacji. To rozwiązanie pozwoliłoby także zdyscyplinować słuchaczy, gdyż to szkoła decydowałaby o okresie ważności legitymacji

albo

3. Dopuścić prawo do stworzenia własnego wzoru legitymacji przez szkołę (jak to ma miejsce w szkołach wyższych). Wtedy legitymacja mogłaby mieć formę karty plastikowej (jak inne dokumenty), której ważność określa znaczek z hologramem