Podsekretarz stanu w MENiS Anna Radziwiłł : Mamy dwie sprawy. Jeśli chodzi o zameldowanie i zamieszkanie, to w niedawno uchwalonej przez Sejm ustawie o systemie informacji oświatowej, w przypadku dzieci poza obowiązkiem szkolnym, czyli podlegających obowiązkowej nauce, jest napisane, że gmina ma obowiązek o nich informować, prowadzić ich ewidencję, ale tylko tych mających adres zameldowania na terenie gminy. Tak jest to sformułowane w uchwalonej niedawno ustawie - gmina jest odpowiedzialna, musi mieć w swojej ewidencji młodzież podlegającą obowiązkowi nauki, która ma adres zameldowania na terenie gminy. Z kolei, jeśli chodzi o obowiązek szkolny, odpowiedni zapis w art. 19 ustawy o systemie oświaty stanowi, że chodzi o ewidencję, czyli zameldowanie. Dlatego też jesteśmy za utrzymaniem określenia "zameldowanych" dla wskaźnika wyliczania dotacji w danej gminnie. Słowo "zamieszkały" tłumaczy się jako mieszkający z intencją pobytu stałego. W czasie prac podkomisji pytano o sytuację, w której na terenie powiatu jest internat Monaru. Otóż w takim internacie uczniowie nie są także zamieszkali - nie są ani zamieszkali, ani zameldowani. Są zamieszkali i zameldowani w gminach, gdzie zamieszkali i zameldowani są ich rodzice. Wobec powyższego proponuję utrzymać obecny zapis o młodzieży zameldowanej. Czy wprowadzić do art. 90r ust. 3 pkt 2) zapis o dzieciach 6-letnich? Obecnie konsekwencje finansowe tej ustawy nie obejmują, bo nie są w stanie objąć, wszystkich uczniów, dzieci i młodzieży, którym ma przynależeć pomoc socjalna, spełniających ten warunek, że dochód w rodzinie na głowę nie przekracza 316 zł. W tej sytuacji dodatkowe "rozrzedzanie" ustawy i włączanie 6-latków do algorytmu wyliczania dotacji dla gminy wydaje nam się niecelowe. Dodatkowo wspomnę, że jest tu wyraźnie mowa o pomocy materialnej dla uczniów. W takim razie proponujemy, tu przepraszam posła Franciszka Potulskiego, o pozostawienie tego zapisu.

Poseł Jarosław Zieliński /PiS/ : Włączenie 6-latków do tej regulacji nie "rozrzedzi" ustawy, bowiem będzie to tylko jedno z kryteriów naliczania środków. Nie będzie to oznaczać, że taki zapis musi znaleźć się w regulaminach przyznawania pomocy materialnej. Ja proponuję rozważenie tej kwestii i składam formalny wniosek, aby Komisja umieściła w art. 90r ust. 3 pkt 2) zapis: "liczbę dzieci w wieku od 6 do 18 lat [...]", choćby ze względów systemowo-informacyjnych. Należy podkreślić fakt, że dziś dzieci w wieku 6 lat mają obowiązek przygotowania przedszkolnego do szkoły i obejmujemy je wskaźnikiem naliczania środków finansowych.

Poseł Franciszek Potulski /SLD/ : W takim razie ja mam drugi wniosek formalny. Ponieważ pani minister w swojej wypowiedzi ani razu nie użyła sformułowania: "zameldowany na pobyt stały", proponuję, aby skreślić je w art. 90r ust. 3 pkt 2). Pani minister mówiła o ewidencji, o zameldowanych na terenie gminy. Jeśli to wyczerpuje sprawę, nie ma powodu, aby uzupełniać zapis słowami: "na pobyt stały" - nie będzie wątpliwości. Dziecko zostało zameldowane na terenie gminy, która odpowiada za realizację obowiązku szkolnego. Gmina odpowiada za dziecko, bo zostało ono zameldowane, niezależnie od tego, czy na pobyt stały, czy nie.

Poseł Jerzy Czerwiński /RKN/ : Ja jednak nie otrzymałem odpowiedzi na moje pytanie, jaka będzie sytuacja uczniów, którzy są zameldowani w jednej gminie, a uczą się w innej gminie, a nie daj Boże jest to jeszcze szkoła ponadgimnazjalna, czyli prowadzi ją powiat. Kiedy teraz czytam to sprawozdanie, zaczynam nabierać obaw, czy zawarta w nim procedura jest kompletna. Czy pani minister jest pewna, że tak jest, szczególnie jeśli chodzi o przyznawanie gminom dotacji?

Podsekretarz stanu w MENiS Anna Radziwiłł : Jeśli odpowiem, że jestem przekonana o kompletności zawartej w projekcie procedury, zabrzmi to bardzo zarozumiale. Jestem przekonana, że mi się wydaje, że procedura jest kompletna. Natomiast jeszcze raz powiem, co wynika chyba z całego tego projektu, że tylko gmina odpowiada za stypendia socjalne. Tylko gmina - obojętne, gdzie to dziecko jest, czy w szkole prowadzonej przez powiat, czy szkole leśnej prowadzonej przez ministra środowiska, czy jeszcze innej. Tylko gmina - jest to zasadnicza idea tej ustawy.

Posłanka Ewa Kantor /D_Ojczysty/ : Chcę zwrócić uwagę na fakt, iż rzeczywiście gmina otrzyma dotację na realizację tych zadań. Dzięki algorytmowi projektowane rozporządzenie pozwoli, tak jak pani minister jest tego pewna, wszystko zrobić, aby środki dotarły do gminy, pozwoli wyznaczyć wysokość stypendium na jednego ucznia. Jednak, o czym mówił poseł Jerzy Czerwiński, przyjęta metoda nie pozwala na to, aby faktycznie pieniądze dotarły do tego, który je rozdziela. Zaproponowana przez stronę rządową metoda określa wysokość stypendiów na jednego ucznia i należność wobec danej gminy, o ile ci uczniowie tam są. Jednak jeżeli ich nie ma, szkoła fizycznie nie skorzysta z tych środków - na przykład nie otrzyma ich szkoła powiatowa, bo wzięła je gmina. W związku z tym, mając na uwadze system informacji oświatowej i zaproponowany algorytm, który pozwala wyznaczyć wysokość dotacji, należałoby zapisać, że środki idą tam, gdzie uczeń się uczy, a nie tam, gdzie jest zameldowany.

Poseł Ryszard Hayn /SLD/ : Czy w związku z tym ma pani propozycję zapisu?

Posłanka Ewa Kantor /D_Ojczysty/ : Zwracałam na forum Wysokiej Izby uwagę na projekt rozporządzenia, które przedłożono do projektowanej ustawy i myślę, że jest obowiązkiem rządu, aby pokazał, w jaki sposób środki trafią do powiatów. My odnajdujemy błędy, a resort powinien udowodnić, że się mylimy.

Poseł Ryszard Hayn /SLD/ : Posłanka Ewa Kantor nie zgłasza żadnych uwag do zapisu.

Poseł Franciszek Potulski /SLD/ : Posłanka Ewa Kantor nie ma racji - kwestię, kto odpowiada za dziecko, rozstrzygnęliśmy jednoznacznie w ustawie o systemie informacji oświatowej. Za dziecko odpowiada gmina. Gdyby pójść tokiem myślenia posłanki Ewy Kantor, to okazałoby się, że znaczna część uczniów w wieku 16-18 lat realizujących obowiązek nauki poza systemem szkolnym nie byłaby objęta tym systemem.

Poseł Ryszard Hayn /SLD/ : Zostały zgłoszone dwa wnioski formalne. Pierwszy, aby w art. 90r ust. 3 pkt 2) obniżyć granice wieku dzieci - od 6 do 18 lat, a nie od 7 do 18 lat. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki? Stwierdzam, że Komisje 19 głosami, przy braku przeciwnych i 5 wstrzymujących się, przyjęły poprawkę. W drugim wniosku poseł Franciszek Potulski proponuje skreślenie w tym samym art. 90r ust. 3 pkt 2) wyrazów: "na pobyt stały".

Dyrektor departamentu w MENiS Joanna Rozwadowska : Uważamy, że w żadnym razie nie można skreślić w tym przepisie wyrazów: "na pobyt stały", ponieważ kategorią pobytu stałego i czasowego posłużono się w ustawie o ewidencji ludności. Jeżeli nie napiszemy, o jaki rodzaj pobytu nam chodzi, powstanie wątpliwość, jakiego rodzaju dane będziemy brać z Głównego Urzędu Statystycznego do podziału środków według algorytmu. Podam jako przykład, iż uczeń zamieszkały w internacie czy bursie jest zameldowany na pobyt stały w swoim miejscu zamieszkania, czyli tak jak powiedzieliśmy, zgodnie z Kodeksem cywilnym zamieszkuje tam, gdzie zamierza przebywać stale i tam jest zameldowany na pobyt stały. Zgodnie z ustawą o ewidencji ludności tam, gdzie przebywa powyżej dwóch miesięcy, musi uzyskać zameldowanie na pobyt czasowy. Jeżeli usuniemy stąd zapis o pobycie stałym, to w ogóle nie będzie wiadomo, o którą kategorię nam chodzi.

Poseł Franciszek Potulski /SLD/ : Wycofuję się z tego wniosku. Pozostaje pytanie, czy pobyt stały obejmuje 100% "populacji dzieci". Jeśli do drugiego czytania nie będzie odpowiedzi na to pytanie, to zgłoszę odpowiednią poprawkę. Jeżeli obowiązek ewidencji przez gminę obejmuje tych, którzy nie są zameldowani na pobyt stały - nie ma tematu, nie ma o czym rozmawiać, wszystko jest porządku. Ale jeżeli są dzieci, które nie mają meldunku stałego - wtedy jest problem.