Wklejam w całości bo jeszcze nie potrafię wklejać tytułow sron.Kto mnie nauczy? OPOLSKI KURATOR OŚWIATY Opole - 2004-03-24 WPZN – 1120/ 8 / 04
Szanowni Państwo
DYREKTORZY
SZKÓŁ I PLACÓWEK województwa opolskiego | ZAŁOŻENIA POLITYKI KADROWEJ
w związku z organizacją roku szkolnego 2004/2005 Stosownie do art. 31 pkt 6 i 6a oraz art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze zm.), w związku z pracami nad organizacją pracy szkół i placówek na rok szkolny 2004/2005, mając na uwadze okres ruchu służbowego, konieczność zagwarantowania realizacji zadań edukacyjnych, poziomu i efektywności kształcenia – ustalam i przekazuję do wiadomości i stosowania założenia polityki kadrowej. Decentralizacja zarządzania oświatą spowodowała zwiększenie zakresu zadań dyrektora szkoły. W ślad za tym na dyrektorze szkoły ciąży ogromna odpowiedzialność za podejmowane decyzje. Warunkiem racjonalnego prowadzenia polityki kadrowej przez dyrektora szkoły (placówki) jest przeprowadzenie analizy w zakresie: 1) sytuacji demograficznej w środowisku i szans rozwoju szkoły, 2) stanu zatrudnienia nauczycieli (pełnozatrudnieni i niepełnozatrudnieni, umowy o pracę, zatrudnienie na podstawie mianowania), 3) struktury zatrudnionych nauczycieli: – poziom kwalifikacji, – stopnie awansu zawodowego, – staż pracy, – uprawnienia emerytalne, 4) fluktuacji kadry pedagogicznej: – przyjęcia do pracy – zgodnie z kwalifikacjami, – przyczyny rozwiązania stosunku pracy, 5) obciążenie nauczycieli godzinami ponadwymiarowymi, 6) wykorzystania zatrudnionej kadry pedagogicznej – przydział czynności (nauczanych przedmiotów) zgodnie z kwalifikacjami. Po dokonaniu analizy sytuacji kadrowej w szkole (placówce) bezwzględnie powinny być podjęte działania w zakresie racjonalizacji i porządkowania zatrudnienia nauczycieli. Szczególnie istotną rolę dla podnoszenia poziomu efektywności kształcenia w szkołach odgrywają kwalifikacje nauczycieli. Przy istniejącym obecnie rynku pracy w oświacie, bezrobociu nauczycieli kwalifikowanych mających ukończone studia wyższe, wszystkie działania w zakresie polityki kadrowej winny zmierzać w kierunku właściwego doboru kandydatów do pracy. Kwalifikacje nauczycieli Przypominam, że zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.) – stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje. Z kolei art. 11 Kraty Nauczyciela stanowi, że dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego. Szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli określają: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz. 1288). 2. Porozumienie pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski oraz Ministrem Edukacji Narodowej z dnia 6 września 2000 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli religii (Dz. Urz. MEN z 2000 r. Nr 4, poz. 20). 3. Porozumienie pomiędzy Polską Radą Ekumeniczną oraz Ministrem Edukacji Narodowej z dnia 4 lipca 2001 r. w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej (Dz. Urz. MEN z 2001 r. Nr 3, poz. 18). 4. Porozumienie pomiędzy Zarządem Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego oraz Ministrem Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 1995 r. w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii (Dz. Urz. MEN z 1995 r. Nr 3, poz. 7). Zgodność zatrudnienia nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami do nauczania określonego przedmiotu będzie w roku szkolnym 2004/2005 zagadnieniem pierwszoplanowym w prowadzonym nadzorze pedagogicznym, o którym mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty. Jednocześnie informuję, że opiniowanie arkuszy organizacji publicznych szkół i placówek na rok szkolny 2004/2005, przedstawianych przez organy prowadzące szkoły i placówki przed zatwierdzeniem, nastąpi po wnikliwej analizie w zakresie ich zgodności z przepisami, w tym w szczególności – zgodności zatrudnienia nauczycieli z posiadanymi kwalifikacjami. Wobec powyższego – do arkuszy organizacji należy dołączyć imienny wykaz nauczycieli z wyszczególnieniem kwalifikacji (poziom wykształcenia, specjalność, informację o przygotowaniu pedagogicznym). Biorąc pod uwagę zbliżający się okres ruchu służbowego nauczycieli związanego z organizacją roku szkolnego 2004/2005, konieczność zagwarantowania właściwego poziomu realizacji zadań edukacyjnych oraz uwarunkowania ekonomiczne i demograficzne, w prowadzonej polityce kadrowej szczególną uwagę należy zwrócić na następujące zagadnienia: 1. Uporządkowanie i dostosowanie zatrudnienia nauczycieli – zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami do realizowanych w roku szkolnym 2004/2005 zadań edukacyjnych. Realizacja tego zadania winna nastąpić poprzez: a) w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony bez wymaganych kwalifikacji – umów o pracę nie odnawiać na nowy rok szkolny, b) w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony – dostosować wymiar czasu pracy do realizowanych zadań edukacyjnych zgodnie z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami, c) w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania, jeżeli nie ma możliwości dalszego zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami – zastosowanie ma art. 22 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym: * organ prowadzący szkołę może nałożyć na nauczyciela obowiązek podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach i na tym samym lub – za jego zgodą – na innym stanowisku, w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w wymiarze nie większym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć; w przypadku niewyrażenia zgody nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie za część obowiązkowego wymiaru zajęć; * ograniczenie zatrudnienia nauczyciela do wymiaru nie niższego niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć i proporcjonalne zmniejszenie wymnagrodzenia – za zgodą nauczyciela; w razie braku zgody nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania na ograniczenie wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia, zastosowanie ma art. 20 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym: - dyrektor szkoły w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zamian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. d) nauczyciel, dla którego w arkuszu organizacyjnym nie zaplanowano pełnego wymiaru czasu pracy zgodnie z kwalifikacjami – nie może uzupełniać etatu na stanowisku, do którego nie posiada wymaganych kwalifikacji. 2. W zakresie zatrudniania nowych nauczycieli – wszelkie działania winny być prowadzone pod kątem posiadanych przez nauczycieli kwalifikacji wymaganych do nauczania danego przedmiotu. Biorąc pod uwagę sytuację na rynku pracy, wzrost bezrobocia wśród nauczycieli spowodowany niżem demograficznym, przy doborze kadry pedagogicznej dyrektor winien uwzględnić w pierwszej kolejności: 1) absolwentów szkół wyższych – kierunków nauczycielskich oraz absolwentów zakładów kształcenia nauczycieli, 2) nauczycieli, którzy utracili pracę w innej szkole w związku ze zmianami organizacyjnymi i nie posiadają uprawnień do przejścia na emeryturę, 3) nauczycieli posiadających kwalifikacje do nauczania dwóch lub więcej przedmiotów, 4) nauczycieli, na których organ prowadzący nałożył obowiązek podjęcia pracy w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w wymiarze nie większym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w trybie art. 22 ust. 1 Karty Nauczyciela. Wszelkie działania w zakresie prowadzonej przez dyrektora szkoły (placówki) polityki kadrowej, a w szczególności dobór odpowiednich kandydatów do pracy służyć winny jakościowemu rozwojowi szkoły. Jednocześnie zaznaczam, że nie mogą mieć miejsca przypadki odmawiania zatrudnienia absolwentów przy jednoczesnej dużej liczbie godzin ponadwymiarowych przydzielonej poszczególnym nauczycielom. 3. Zatrudnienie osoby nie posiadającej odpowiednich kwalifikacji. Na podstawie art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela - w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, można za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny zatrudnić nauczyciela, który nie posiada kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska. Na podstawie art. 7 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze zm.) – w uzasadnionych przypadkach w szkole publicznej może być, za zgodą kuratora oświaty, zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć. Wystąpienie dyrektora szkoły o wyrażenie zgody na zatrudnienie nauczyciela nie posiadającego kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska lub osoby niebędącej nauczycielem może mieć miejsce w szczególnie uzasadnionych przypadkach, po wyczerpaniu wszelkich możliwości pozyskania nauczyciela spełniającego wymagania kwalifikacyjne. Wyrażenie zgody następuje zgodnie z procedurą określoną w Zarządzeniu Nr 10 Opolskiego Kuratora Oświaty z dnia 26 sierpnia 2002 r. w sprawie zatrudniania w szkołach i placówkach nauczycieli i osób nie posiadających kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska. 4. Gospodarowanie godzinami ponadwymiarowymi. Przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Przed przystąpieniem do planowania przydziału nauczycielom godzin ponadwymiarowych należy rozważyć wdrożenie w szkole (placówce) procedury pracy nauczycieli w godzinach ponadwymiarowych z uwzględnieniem następujących zasad: a) zagospodarowanie wolnych etatów poprzez zatrudnienie absolwentów szkół wyższych lub nauczycieli pozostających bez pracy, b) równomierne obciążenie nauczycieli godzinami ponadwymiarowymi, c) przydzielanie godzin ponadwymiarowych nauczycielom odpowiednio do posiadanych kwalifikacji zgodnie z art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, który stanowi, że nauczyciel może być zobowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć ¼ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć; przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nie przekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, 5. Przeniesienie nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania. Zgodnie z art. 18 ust. 4 i 5 Karty Nauczyciela – przeniesienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do innej szkoły dokonuje dyrektor szkoły, do której nauczyciel ma być przeniesiony, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego tę szkołę i za zgodą dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony. Przeniesienia nauczyciela religii zatrudnionego na podstawie mianowania, który otrzymał na podstawie odrębnych przepisów skierowanie do innej szkoły, dokonuje dyrektor szkoły, do której nauczyciel otrzymał skierowanie, w porozumieniu z dyrektorem szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony, i po zawiadomieniu organów prowadzących te szkoły. 6. Ograniczenie zatrudnienia nauczycieli – emerytów. Wobec istniejącego bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych oraz zakładów kształcenia nauczycieli, a także nauczycieli, którzy utracili pracę w wyniku zmian organizacyjnych w szkołach i nie posiadają uprawnień emerytalnych, brak jest uzasadnienia do zatrudniania emerytowanych nauczycieli, którzy w przeszłości podjęli decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę i aktualnie ubiegają się o zatrudnienie w szkole. Zatrudnienie nauczyciela emeryta może mieć miejsce tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i w deficytowych specjalnościach, po wyczerpaniu wszystkich ofert pracy posiadanych przez urzędy pracy oraz Kuratorium Oświaty. 7. Awans zawodowy nauczycieli. Nauczyciel rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły, z tym że nauczyciel stażysta rozpoczyna staż bez złożenia wniosku. W przypadku nawiązania stosunku pracy po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, nauczyciel nie rozpoczyna stażu do końca tego roku szkolnego. Staż odbywa nauczyciel posiadający kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska. Do nauczycieli zatrudnionych za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny i nie posiadających kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska – nie stosuje się przepisów rozdziału 3a „Awans zawodowy nauczycieli”. Dla celów płacowych nauczyciele ci są traktowani jak nauczyciele stażyści. 8. Podstawy prawne. Wszelkie decyzje kadrowe muszą powoływać się na określony przepis prawny, na podstawie którego zostały podjęte. Winny też zawierać klauzulę odwoławczą – zgodnie z art. 91c ust. 2 Karty Nauczyciela, tj. spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli, niezależnie od formy nawiązania stosunku pracy, rozpatrywane są przez sądy pracy. 9. Współpraca ze związkami zawodowymi. Przy rozwiązywaniu spraw kadrowych należy pamiętać o wymogu konsultacji ze związkami zawodowymi w tych kwestiach, gdzie przepisy prawa tego wymagają. 10. Informowanie o wolnych miejscach pracy w szkole (placówce). W związku z licznymi ofertami składanymi w Kuratorium Oświaty przez absolwentów zainteresowanych podjęciem pracy w szkołach i placówkach, proszę o stały kontakt i bieżącą pisemną aktualizację danych dotyczących zapotrzebowania na kadrę pedagogiczną z określeniem specjalności. Przypominam jednocześnie o obowiązku informowania Powiatowych Urzędów Pracy o wolnych miejscach pracy w szkole(placówce). Apeluję, aby wszystkie działania w zakresie polityki kadrowej, a szczególnie dobór odpowiednich kandydatów do pracy, gwarantowały wzrost poziomu realizacji zadań edukacyjnych i służyły podnoszeniu rangi zawodu nauczycielskiego. Przekazując niniejsze pismo do realizacji, proszę Państwa Dyrektorów o zapoznanie z jego treścią wszystkich pracowników pedagogicznych szkoły (placówki). Franciszek Minor |