z forum OSKKO
Warszawa, 2006-04-25
MINISTERSTWO
EDUKACJ I INAUKI
Departament Pragmatyki
Zawodowej Nauczycieli
Al. J. Ch. Szucha 25
00-918 Warszawa
DPZN-WSW-UK-1800-40/06
W odpowiedzi na Pani pismo doraźnego dnia 20 marca 2005 r. Ministerstwo Edukacji doraźnego Nauki - Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli wyrażana następującą opinię:
Definicję godziny doraźnego zastępstwa zawiera art. 35 ustawy z dnia 26stycznia 1982 r. - Karta Nauczycie1a (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 15 1ipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczycie1a oraz
o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845). Stosownie do przepisu art. 35 ust. 2a Karty Nauczycie1a przez godzinę doraźnego zastępstwa rozumie się przydzie1oną nauczycie1owi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych 1ub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych 1ub opiekuńczych, której rea1izacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczycie1a.
Jak wskazuje cytowany przepis, nauczyciel realizuje godzinę doraźnego zastępstwa w przypadku, gdy zgodnie z poleceniem dyrektora szkoły , prowadzi zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze z dziećmi lub młodzieżą, w czasie gdy inny nauczyciel, który faktycznie zobowiązany jest realizować te zajęcia w ramach ustalonego pensum, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 Karty Nauczyciela i godnie z ustalonym planem zajęć, jest nieobecny. Przy czym należy podkreślić, że nie ma znaczenia, czy w czasie doraźnego zastępstwa nauczyciel realizuje zajęcia dydaktyczne zgodnie z posiadaną specjalnością czy zajęcia dydaktyczne, do których nie posiada kwalifikacji, czy po prostu jedynie zapewnia bezpieczeństwo uczniów. Należy bowiem zauważyć, że istota godziny doraźnego zastępstwa polega na tym, aby szkoła mogła w każdej sytuacji, nawet nieprzewidzianej organizacyjnie, spełniać wymóg sprawowania funkcji opiekuńczej w stosunku do powierzonych jej uczniów. Stąd w sytuacji nagłej nieobecności nauczyciela, gdy w celu zapewnienia opieki w czasie zajęć dyrektor szkoły nie ma możliwości powierzenia prowadzenia zajęć nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje, poleca przeprowadzenie ich innemu nauczycielowi.
Zgodnie z art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela,
z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. Jednocześnie w myśl art. 30 ust. 6 pkt 2 ustawy szczegółowe rozstrzygnięcia dotyczące warunków wypłacania wynagrodzenia za godziny doraźnych zastępstw pozostają w gestii jednostek samorządu terytorialnego (regulamin wynagradzania).
Departament wyraża opinię, iż możliwość realizowania godzin ponadwymiarowych czy też godzin doraźnych zastępstw przez dyrektora szkoły dopuszcza1na jest tylko w sytuacji wyjątkowej, gdy nie ma możliwości powierzenia realizacji tych godzin innemu nauczycielowi.
Należy bowiem zauważyć, że w celu prawidłowego wykonywania obowiązków powierzonych dyrektorowi szkoły w ramach zajmowanego stanowiska, zgodnie z art. 42 ust. 6 Karty Nauczyciela organ prowadzący szkolę, na mocy art. 42 ust. 7 pkt 2 ustawy może obniżyć dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć określonych w art. 42 ust. 3 ustawy , w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub może zwo1nić ich od obowiązku realizacji tych zadań. Możliwość obniżenia lub zwo1nienia z realizacji tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych dyrektora szkoły związana jest z faktem, iż zakres zadań związanych z powierzonym stanowiskiem wymaga dyspozycyjności od tego dyrektora. Do jego obowiązków należy kierowanie szkołą (placówką), sprawowanie nadzoru pedagogicznego, zapewnienie bezpiecznych higienicznych warunk6w nauki i pracy oraz współpraca ze wszystkimi podmiotami funkcjonującymi w szkole (placówce) oraz instytucjami pozaszko1nymi. Dyrektor ponosi odpowiedzia1ność za realizację statutowych zadań szkoły (placówki) oraz za wywiązywanie się z nałożonych aktami prawnymi obowiązków (zadania wynikające z przepisów ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o systemie oświaty oraz przepisów wykonawczych do tych ustaw).
W świetle szerokiego zakresu zadań i rozmiaru działań podejmowanych przez dyrektora szkoły i związanej z tym faktem możliwości obniżenia wymiaru pensum lub zwo1nienia z realizacji zajęć w ramach godzin pensum - kwestia przydzielania dyrektorowi szkoły dodatkowych, stałych godzin zajęć dydaktycznych (godzin ponadwymiarowych) czy doraźnych godzin zastępstw ponad realizowane przez niego pensum (lub obniżone pensum) budzić może zatem uzasadnione wątpliwości.
Niemniej jednak, jeżeli dyrektor szkoły realizuje doraźne zastępstwa za każdą godzinę przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości określonej na podstawie art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela. |
