Póki co projekt... znalazłem na www.eduinfo.pl pozdrawiam :-) Temat miesiąca
9 grudnia 2003
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Podstawowym celem obecnej nowelizacji jest modyfikacja rozwiązań systemowych, dotyczących awansu zawodowego oraz wynagradzania i zatrudniania nauczycieli, wprowadzonych ustawą z 18 lutego 2000 roku o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Chodzi o eliminację dostrzeżonych niespójności, przy zachowaniu wszystkich rozstrzygnięć prawnych, które stanowią o szczególnej roli edukacji i zawodu nauczyciela w Polsce. Zaproponowane rozwiązania, dotyczące zwłaszcza wynagrodzeń, stanowią kompromis między oczekiwaniami nauczycieli a możliwościami ekonomicznymi państwa. Choć byłoby to pożądane, w projekcie nie przewidziano wprowadzenia kolejnego etapu ponadnormatywnego wzrostu wynagrodzeń nauczycieli. Takie rozwiązanie każdorazowo musiałoby skutkować koniecznością zabezpieczenia na ten cel znacznych środków budżetowych, co w obecnej sytuacji finansowej państwa nie jest możliwe. Utrzymano zatem mechanizm wzrostu wynagrodzeń nauczycieli na poziomie identycznym wskaźnikowo, jak dla pozostałych pracowników sektora finansów publicznych. Celem proponowanych zmian jest też uszczelnienie systemu oraz zapewnienie organom państwa i podmiotom społecznym możliwości skutecznego przeciwdziałania sytuacjom, w których możliwe było zaniżanie wynagrodzeń nauczycieli. Najistotniejsze zmiany: * Rezygnacja z sesyjności prac komisji kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych. Ustalenie jednego terminu przeszeregowania pałacowego nauczycieli, w związku z uzyskaniem wyższego stopnia awansu zawodowego, na początek kolejnego roku szkolnego. Przewidziano możliwość rozpatrywania przez cały rok składanych przez nauczycieli wniosków o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego. Jednocześnie ustalenie jednego dla wszystkich nauczycieli terminu przeszeregowania pałacowego, w związku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego, porządkuje i ujednolica system planowania środków na wynagrodzenia w budżetach jednostek samorządu terytorialnego (JST) i budżetach szkół, a tym samym umożliwia prowadzenie racjonalnej polityki w tym zakresie. * Wydłużenie ścieżki awansu zawodowego nauczyciela. Zrezygnowano z 9-miesięcznych staży na rzecz stażu trwającego rok i 9 miesięcy, w przypadku nauczycieli posiadających co najmniej stopień naukowy doktora lub uzyskujących stopień nauczyciela kontraktowego z dniem zatrudnienia w szkole. Nauczyciel kontraktowy i mianowany będzie mógł rozpocząć staż na kolejny stopień awansu zawodowego po przepracowaniu odpowiednio: dwóch lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego i roku od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Przed zaplanowaniem kolejnego stażu niezbędna jest analiza i ocena efektów działań podjętych w okresie stażu poprzedniego. Dotychczasowe rozwiązania, stwarzające możliwość rozpoczęcia stażu na kolejny stopień tuż po uzyskanym awansie, nie sprzyjały niezbędnej w tym zakresie refleksji i uniemożliwiały ocenę wpływu awansu na jakość wykonywanej pracy. * Stworzenie nauczycielowi mianowanemu, ubiegającemu się o stopień nauczyciela dyplomowanego, możliwości zaprezentowania swojego dorobku zawodowego komisji kwalifikacyjnej. * Wzmocnienie roli kuratora oświaty w systemie awansu zawodowego nauczycieli. Przewidziano wprowadzenie do składu komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela mianowanego przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Obecnie przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny może uczestniczyć w pracach komisji jako obserwator. Należy podkreślić, że przedstawiciel kuratora oświaty z racji sparowania nadzoru pedagogicznego w pełni nadaję się do roli eksperta w systemie awansu zawodowego. * Dalsze uproszczenie i ujednolicenie procedur awansowych. Założono odejście od skomplikowanego mechanizmu przerywania stażu w przypadku długotrwałej nieobecności nauczyciela w pracy. Wprowadzono gwarancję terminowego dokonywania oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu. * Umożliwienie nauczycielowi kontraktowemu podjęcia samodzielnej decyzji w kwestii ubiegania się o stopień nauczyciela mianowanego. * Wprowadzenie obligatoryjnej, corocznej nowelizacji regulaminów wynagradzania, stanowionych przez JST, i określających wysokość dodatków do wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli. Wprowadzono normę jednoznacznie obligującą organy prowadzące szkoły i placówki, będące jednostkami samorządu terytorialnego, do corocznego nowelizowania regulaminów wynagradzania. W niektórych JST regulaminy wynagradzania nie były corocznie nowelizowane. Może to oznaczać, że w tych jednostkach nie realizowano wytycznej ustawy Karta Nauczyciela o konieczności kształtowania dodatków w taki sposób, aby każdorazowo osiągnąć co najmniej wysokości średnich wynagrodzeń, wskazanych ustawą, i gwarantowanych przez państwo w każdej jednostce samorządu terytorialnego odrębnie. Proponowane rozwiązanie stanowi realizację licznych wniosków formułowanych przez środowiska oświatowe, które domagały się wzmocnienia kontroli państwa nad procesem stanowienia regulaminów wynagradzania i wysokością dodatków wypłacanych nauczycielom. * Ustalenie odrębnego trybu do podwyższania wynagrodzenia zasadniczego na poziomie lokalnym, powyżej stawek gwarantowanych przez państwo. Zaproponowano, aby o podwyższaniu minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego ponad poziom gwarantowany przez państwo, decydował organ uprawniony do stanowienia regulaminu wynagradzania, tj. rada gminy, powiatu, sejmik województwa. Przepis ten zapewnia dodatkowy tryb podejmowania rozstrzygnięć, dotyczących najistotniejszego składnika wynagrodzenia nauczyciela, na podstawie lokalnych uwarunkowań i porozumienia między zainteresowanymi podmiotami w danej społeczności. * Zniesienie ustawowego nakazu określenia standardów zatrudnienia nauczycieli, jako formuły kształtowania części oświatowej subwencji ogólnej dla poszczególnych samorządów. Delegację do określenia standardów zatrudnienia wprowadzono w 2000 roku nowelizacją ustawy Karta Nauczyciela. Jednak przygotowanie aktu wykonawczego budziło wiele kontrowersji i wątpliwości. W efekcie rozporządzenia nie wydano. Należy podkreślić, że chociaż określenie standardów zatrudnienia nie reguluje wielkości zatrudnienia nauczycieli w poszczególnych samorządach, to jednak może inicjować działania mające na celu ograniczanie zatrudnienia kadry pedagogicznej. * Podporządkowanie ustawie z 18 grudnia 1998 roku o służbie cywilnej (dla celów płacowych) nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w urzędach organów administracji rządowej i kuratoriach oświaty, specjalistycznej jednostce nadzoru, a także organach sprawujących nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz szkołami przy zakładach karnych. W ten sposób ujednolicono przepisy dotyczące kształtowania wynagrodzeń dla tej grupy pracowników z przepisami regulującymi, co do zasady, wynagrodzenia pracowników urzędów. W praktyce wdrożenie tego rozwiązania będzie polegało na przeliczeniu wynagrodzenia (w obecnie otrzymywanych składnikach) na wynagrodzenie przewidziane ustawą o służbie cywilnej, przy zachowaniu otrzymywanej obecnie przez nauczyciela wysokości wynagrodzenia. * Zmiana sposobu ustalania wysokości odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Wysokość ta będzie ustalana jako iloczyn planowanej liczby nauczycieli (pełno i niepełnozatrudnionych przeliczonych na pełne etaty) i 110 proc. kwoty bazowej. Rozwiązanie to umożliwi odstąpienie od nadmiernego wzrostu odpisu na ZFŚS poprzez powiązanie odpisu z kwotą bazową, ustalaną corocznie w ustawie budżetowej i stanowiącą podstawę kształtowania średniego wynagrodzenia nauczyciela stażysty i kolejnych stopni awansu. Ograniczenie prawa do korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia oraz doprecyzowanie wynagrodzenia nauczycieli w trakcie przebywania na takim urlopie. Zaproponowano, aby nauczyciele którzy nabyli uprawnienia emerytalne nie mogli korzystać z urlopów dla poratowania zdrowia. Proponuje się też, aby dopuszczenie do pracy po urlopie dla poratowania zdrowia odbywało się po uprzednim wydaniu przez lekarza orzeczenia o zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy, a ewentualny kolejny taki urlop mógł być udzielony nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego. Regulacje te są niezbędne z uwagi na liczne przypadki nadużywania prawa do urlopu dla poratowania zdrowia. Doprecyzowano obecny przepis stanowiący jedynie, że urlop dla poratowania zdrowia jest płatny. Projekt wskazuje, że w okresie przebywania na takim urlopie nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków i świadczeń przysługujących mu z racji pozostawania w stosunku pracy, tj. dodatku za wysługę lat, dodatku wiejskiego i mieszkaniowego, a także świadczeń socjalnych. Nowelizacja objęła także przepisy dotyczące: legitymacji służbowych nauczycieli; rozwiązania stosunku pracy po upływie sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym; wynagrodzenia nauczyciela w stanie nieczynnym; odpraw z tytułu rozwiązania stosunku pracy; ustalania wynagrodzenia w dniu wolnym od pracy; godzin doraźnych zastępstw; zasad wypłacania zasiłku na zagospodarowanie. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2004 roku. | 
