Może się komuś przyda, to wrzucam tu Kształcenie uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych
w świetle aktualnie obowiązujących przepisów prawa oświatowego Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie to może być prowadzone w formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach specjalnych i ośrodkach w art.2, pkt. 5 ustawy o systemie oświaty (art. 71 b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze zmianami) art. 2, pkt. 5 (ustawy) specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze, dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16, ust 7, realizację obowiązku szkolnego, ust. 5 (art. 71b) Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, na wniosek rodziców, zapewnia odpowiednią formę kształcenia, uwzględniając rodzaj zaburzeń i odchyleń rozwojowych, z zastrzeżeniem ust. 5a, a dyrektor szkoły, do której uczęszcza uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania , w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, organizuje indywidualne nauczanie ust. 5a. Jeżeli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zaleca kształcenie dziecka odpowiednio w przedszkolu specjalnym albo w przedszkolu, szkole podstawowej lub gimnazjum, ogólnodostępnych lub integracyjnych, odpowiednią formę kształcenia, na wniosek rodziców, zapewnia jednostka samorządu terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, do której zadań własnych należy prowadzenie przedszkoli lub szkół art. 16, ust. 7 „za spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim ( Dz. U. Nr 14 z 1999 r., poz 76). § 2 w/w rozporządzenia stanowi, że dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, w wieku od 3 do 25 lat, organizuje się zespołowe zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze oraz we współpracy z rodzicami indywidualne zajęcia rewalidacyjno wychowawcze. Największą grupę uczniów niepełnosprawnych stanowią uczniowie z upośledzeniem umysłowym. Psychologicznie wyodrębniamy upośledzenie umysłowe stopnia lekkiego, umiarkowanego i znacznego oraz głębokiego. Mimo różnorodności, jaka występuje w różnych postaciach upośledzenia umysłowego, podstawę każdego z nich stanowi niedorozwój wyższych czynności poznawczych, uogólniania, myślenia abstrakcyjnego, zaburzone są procesy pamięci, spostrzegania, myślenia, uwagi. Niedorozwój obejmuje także osobowość. W systemie edukacji niepełnosprawność stwierdzana jest na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej o potrzebie kształcenia specjalnego. Orzeczenie PPP zawiera diagnozę, zalecenia do terapii oraz prognozę rozwojową. § 7 ust. 1,2 i 3 oraz § 12 ust. 1,2, 3, i 4 Rozporządzenia MEN z dnia 12 lutego 2001 r.
w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania (Dz. U. Nr 13 z 2001 r., poz. 114) . 1. W przypadku uwzględnienia wniosku, zespół wydaje odpowiednio orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, a w przypadku dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim- orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych albo orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania ... 2. W orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego określa się zalecaną formę kształcenia specjalnego, w szkole ogólnodostępnej, szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym albo w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym. 3. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się na okres roku szkolnego, etapu edukacyjnego, okresu kształcenia w danej szkole albo na czas nieokreślony. 4. Orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno wychowawczych wydaje się na okres do 5 lat. Szanse edukacyjne uczniów niepełnosprawnych podwyższane są przez sposób finansowania kształcenia specjalnego. W rozporządzeniu MEN z 29 grudnia 2000 r. w sprawie zasad podziału oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 122, poz. 1330 z póżn. zm) określa się dodatkowe wagi za poszczególne niepełnosprawności. Pieniądze „ idą za dzieckiem” posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego niezależnie od tego, gdzie to kształcenie jest organizowane, tzn.
w szkole ogólnodostępnej, integracyjnej czy specjalnej. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 marca 2001 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 29, poz. 323 ze zmianami: Dz. U. Nr 128 z 2001 r., Dz. U. Nr 46 z 2002 r., Dz U. Nr 155 z 2002 r § 6 ust. 1, ust, 1a, ust, 1b stanowią o obowiązku dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia na podstawie opinii publicznej lub niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym niepublicznej poradni specjalistycznej, w przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania, na podstawie tego orzeczenia § 8 ust. 1 i ust. 1a stanowi o zwolnieniu ucznia z wadą słuchu lub głęboką dysleksją rozwojową z nauki drugiego języka obcego na wniosek rodziców oraz na podstawie opinii publicznej lub niepublicznej PPP lub na podstawie orzeczenia PPP § 9 ust. 1a , 3a, 4a stanowią o sposobie oceniania i klasyfikowania uczniów z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Klasyfikowanie śródroczne ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym polega na okresowym podsumowaniu jego osiągnięć edukacyjnych z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania i ustaleniu ocen klasyfikacyjnych oraz oceny zachowania. Oceny bieżące i oceny klasyfikacyjne śródroczne i końcoworoczne dla tych uczniów są ocenami opisowymi. Ocena zachowania jest oceną opisową. § 15 ust 2a stanowi o sposobie promowania uczniów z upośledzenie umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, uczniów tych promuje się do klasy programowo wyższej, uwzględniając specyfikę kształcenia, w porozumieniu z rodzicami( prawnymi opiekunami) § 17 ust. 1a o ukończeniu szkoły przez tych uczniów- postanawia rada pedagogiczna, w porozumieniu z rodzicami (prawnymi opiekunami) § 32 ust. 6 stanowi o możliwości zwolnienia ucznia ze sprawdzianu lub egzaminu. Uczeń z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim ze sprzężoną niepełnosprawnością, posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, który nie rokuje kontynuowania nauki w szkole ponadgimnazjalnej, może być zwolniony przez dyrektora komisji okręgowej z obowiązku przystąpienia do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów), zaopiniowany przez dyrektora szkoły. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 kwietnia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wydawania oraz wzorów świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, sposobu dokonywania ich sprostowań i wydawania duplikatów...(Dz. U. Nr 48 z 2002 r., poz. 446, Dz. U. Nr 70 z 2002 r.). Rozporządzenie w załączniku nr 1 ust. 9 mówi o dokonywaniu stosownych adnotacji na świadectwach szkolnych uczniów z upośledzeniem lekkim, umiarkowanym i znacznym, kształcących się w szkołach ogólnodostępnych. W świadectwach szkolnych promocyjnych oraz świadectwach ukończenia szkoły podstawowej i gimnazjum, wydawanych uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, kształcących się w szkołach ogólnodostępnych lub szkołach ( oddziałach) integracyjnych oraz szkołach specjalnych dla uczniów z normą intelektualną, na drugiej stronie świadectwa nad „Wynikami klasyfikacji końcoworocznej” umieszcza się adnotację „uczeń, uczennica realizował(a) program nauczania dostosowany do indywidualnych możliwości i potrzeb na podstawie orzeczenia publicznej poradni psychologiczno - pedagogicznej / specjalistycznej( wpisać nazwę poradni)”. W części 2 Wykaz wzorów świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych o symbolu MEN- II i MENiS- II (świadectwa, arkusze ocen,) MEN-II/169/2 arkusze ocen dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym uczęszczających do szkoły podstawowej MEN-II/169-a/2 arkusze ocen dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym uczęszczających do gimnazjum Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. Nr 51, poz. 458) Załącznik nr 3 Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym w szkołach podstawowych, gimnazjach i oddziałach przysposabiających do pracy z zasadniczych szkołach zawodowych. Działalność edukacyjna szkoły (dydaktyczna, wychowawcza i rewalidacyjna) opiera się na indywidualnych programach edukacyjnych, ustalonych dla każdego ucznia na podstawie wielospecjalistycznej oceny poziomu jego funkcjonowania i zawierających realne, szczegółowe cele, zadania i treści, mieszczące się w strefie indywidualnego rozwoju ucznia. Indywidualne programy edukacyjne opracowuje zespół nauczycieli i specjalistów pracujących z uczniem. Celem edukacji tych uczniów jest rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, jego personalizacja oraz socjalizacja oraz wyposażenie go w takie wiadomości i umiejętności, które pozwolą mu funkcjonować w środowisku w miarę samodzielnie i aby mógł porozumiewać się z otoczeniem w sposób werbalny lub pozawerbalnie. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61 poz. 624 ze zmianami Dz. U. Nr 10 z 2002 r.) określa liczbę uczniów z różnymi dysfunkcjami w oddziałach szkoły specjalnej oraz w oddziale specjalnym w szkole ogólnodostępnej § 8 ust. 1 Dla uczniów, którzy po rocznym uczęszczaniu do gimnazjum i ukończeniu 15 roku życia nie rokują ukończenia gimnazjum w normalnym trybie, mogą być tworzone oddziały przysposabiające do pracy. § 8 ust. 2 Dyrektor gimnazjum po zapoznaniu się z sytuacja i możliwościami ucznia, na podstawie uchwały rady pedagogicznej, za zgodą rodziców( prawnych opiekunów), przyjmuje ucznia do oddziału przysposabiającego do pracy, uwzględniając opinię wydaną przez lekarza oraz opinię poradni PP lub innej poradni specjalistycznej. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15 z 2002 r.) określa ramowe plany nauczania dla poszczególnych typów szkół. § 2 ust. 10 Dyrektor szkoły, z wyjątkiem szkoły specjalnej, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, przydziela dodatkowe godziny na prowadzenie indywidualnych zajęć rewalidacyjnych z uczniami niepełnosprawnymi. § 3 ust. 2 W szkolnym planie nauczania należy uwzględnić dodatkowo dla uczniów niepełnosprawnych następujące zajęcia rewalidacyjne: · korekcyjne wad postawy · korygujące wady mowy · orientacji przestrzennej i poruszania się · nauki języka migowego lub innych alternatywnych metod komunikacji · inne wynikające z programów rewalidacji § 3 ust. 7 Dla uczniów niepełnosprawnych można przedłużyć okres nauki na każdym etapie edukacyjnym co najmniej o jeden rok, zwiększając proporcjonalnie liczbę zajęć edukacyjnych. Opracowały : Maria Czarnecka st. wizytator Delegatury KO w Legnicy Weronika Żuławińska st. wizytator KO we Wrocławiu | 
