http://www.infor.pl/pisma/gsia.html?p180=I41.2006.020.000001500&art_id=654641 Nr 20/2006 (220) - 02 października 2006 r.
Ujemna ocena okresowa grozi utratą pracy Dwukrotna ujemna okresowa ocena kwalifikacyjna wystawiona przez przełożonego pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu na stanowisku urzędniczym oraz pracownikowi mianowanemu zatrudnionemu na stanowisku innym niż urzędnicze może być przyczyną rozwiązania stosunku pracy lub jego wypowiedzenia. Takie m.in. unormowania przewiduje znowelizowana ustawa o pracownikach samorządowych, którą Sejm uchwalił 25 sierpnia br., a prezydent podpisał 8 września. Czeka ona już zatem tylko na publikację w Dzienniku Ustaw, a jej przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Skazanie za przestępstwo umyślne Bez zmian pozostały wymogi dotyczące wszystkich pracowników samorządowcych, takie jak: • posiadanie obywatelstwa polskiego, • odpowiedni staż pracy i kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku, • ukończenie 18 roku życia, • posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych oraz korzystanie z pełni praw publicznych, • stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku. WAŻNE Zmianie uległo brzmienie przepisu dotyczącego pracowników zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych i stosowanego również do osób zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych. Zgodnie ze zmianą, osoby zatrudnione na tych stanowiskach nie mogą być prawomocnie skazane za przestępstwo popełnione umyślnie. Poprzednio istniejący zapis mówił o „niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie” i dotyczył tych samych grup pracowników samorządowych. Początkowo powyższym wymogiem planowano objąć wszystkich pracowników samorządowych. Po licznych zmianach odniesiono go jednak tylko do wskazanych grup. WAŻNE Zatem w samorządzie mogą być zatrudnione osoby: • skazane prawomocnie za przestępstwo popełnione umyślnie, jeżeli nie są zatrudniane na stanowiskach urzędniczych oraz kierowniczych stanowiskach urzędniczych, • skazane prawomocnie za przestępstwo popełnione nieumyślnie. Powyższy wymóg obejmuje zarówno przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, jak i prywatnego. Osoby z powołania nie muszą pracować dwa lata Kolejną przewidzianą przez ustawę zmianą jest ograniczenie kręgu pracowników samorządowych zatrudnionych na kierowniczych stanowiskach urzędniczych, do których należy stosować wymóg posiadania 2-letniego stażu pracy na określonych w ustawie stanowiskach. Zgodnie z ustawą zmieniającą, powyższego wymogu nie stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie powołania. Odtąd zatrudniani na tej podstawie zastępcy wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), sekretarze gmin i powiatów oraz skarbnicy gmin, powiatów lub województw nie będą musieli wykazywać 2-letniego stażu na stanowiskach urzędniczych w jednostkach samorządowych, w służbie cywilnej, w służbie zagranicznej (z wyjątkiem stanowisk obsługi), w innych urzędach państwowych (z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi) lub na kierowniczych stanowiskach państwowych. Oceny kwalifikacyjne Ustawa zmieniająca uchyliła również art. 10 ust. 1 pkt 1, który przewidywał możliwość rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym w drodze wypowiedzenia w razie ujemnej oceny kwalifikacyjnej, potwierdzonej ponowną ujemną oceną, która nie mogła być dokonana wcześniej niż po upływie trzech miesięcy. Z powyższą zmianą koreluje nowelizacja art. 17 dotyczącego ocen kwalifikacyjnych. Dotychczasowy przepis przewidywał dokonywanie okresowych ocen kwalifikacyjnych jedynie w stosunku do pracowników samorządowych mianowanych. Zasady ich dokonywania określała rada gminy lub organ związku jednostek samorządu terytorialnego, określony w statucie albo regulaminie. WAŻNE Według nowych przepisów, okresowym ocenom kwalifikacyjnym podlegają pracownicy samorządowi zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych oraz samorządowi pracownicy mianowani zatrudnieni na stanowisku innym niż urzędnicze. Dokonuje ich bezpośredni przełożony. Wprowadzono ponadto konieczność, by ocena taka sporządzania była co najmniej raz na dwa lata. WAŻNE W przepisie dotyczącym ocen kwalifikacyjnych uszczegółowiono kryteria ich dokonywania. Okresowa ocena kwalifikacyjna ma obejmować zwłaszcza wywiązywanie się przez pracownika samorządowego z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy oraz obowiązków określonych w art. 15 i art. 16 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Ocenę niezwłocznie należy doręczyć pracownikowi. Przewidziany został również tryb odwoławczy. Przewiduje on możliwość złożenia przez pracownika odwołania od oceny w ciągu 7 dni od jej doręczenia do kierownika jednostki, w której pracownik jest zatrudniony. W art. 17 ust. 4 wprowadzono postanowienia zastępujące uchylony art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy. GSiA OSTRZEGA Przepis ten przewiduje, że po doręczeniu pracownikowi ujemnej okresowej oceny kwalifikacyjnej, potwierdzonej ponowną ujemną oceną, która nie może być dokonana wcześniej niż po upływie trzech miesięcy, pracodawca samorządowy: • niezwłocznie rozwiązuje stosunek pracy z pracownikiem samorządowym zatrudnionym na stanowisku urzędniczym za wypowiedzeniem lub odwołuje go ze stanowiska, • może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym zatrudnionym na stanowisku innym niż urzędnicze za wypowiedzeniem. Do rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym z powyższej przyczyny stosuje się okres wypowiedzenia wynoszący 3 miesiące, który kończy się ostatniego dnia miesiąca. Pierwszą okresową ocenę kwalifikacyjną pracowników samorządowych innych niż pracownicy samorządowi mianowani należy przeprowadzić w ciągu 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Zakaz wykonywania niektórych zajęć Wprowadzona przez ustawę zmiana dotyczy również określenia katalogu i konsekwencji podejmowania zajęć, których wykonywanie przez pracowników samorządowych jest zakazane. Zgodnie z dotąd obowiązującym brzmieniem art. 18 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownik samorządowy nie mógł wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z jego obowiązkami albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Po zmianie, oprócz zajęć pozostających w sprzeczności z obowiązkami służbowymi, dodano zakaz wykonywania zajęć tożsamych lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność. GSiA OSTRZEGA Ponadto przewidziano, że w razie naruszenia przez pracownika samorządowego któregokolwiek ze wskazanych zakazów, pracodawca samorządowy niezwłocznie rozwiązuje bez wypowiedzenia stosunek pracy z takim pracownikiem w trybie art. 52 par. 2 i 3 Kodeksu pracy lub odwołuje go ze stanowiska. Powyższe zakazy nie będą miały zastosowania do pracowników samorządowych zatrudnionych na stanowiskach pomocniczych i obsługi. Zapytanie do Krajowego Rejestru Karnego Ustawa zmieniająca przewidziała również wymóg wystąpienia przez pracodawcę samorządowego, zatrudniającego osobę będącą w dniu wejścia w życie ustawy pracownikiem samorządowym, zatrudnionym na stanowisku urzędniczym, z zapytaniem do Krajowego Rejestru Karnego o udzielenie informacji o tej osobie, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej. GSiA OSTRZEGA Jeżeli z informacji będzie wynikało, że pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym został skazany za przestępstwo popełnione umyślnie, pracodawca jest zobowiązany do niezwłocznego rozwiązania stosunku pracy z takim pracownikiem za wypowiedzeniem lub odwołania go ze stanowiska. Dorota Wołoszyn | 
