Spójrz na ten wyrok Pytanie
Dyrektor przedszkola (jednostki budżetowej) nie przygotował należycie, w okresie przerwy wakacyjnej, jednostki do rozpoczęcia nowego roku szkolnego. Nie przeprowadził koniecznych prac remontowych, chociaż miał do dyspozycji środki przeznaczone na ten cel w planie finansowym. Jakie sankcje wobec dyrektora może wyciągnąć organ prowadzący? Czy mogą w tym przypadku zostać zastosowane kary porządkowe przewidziane w art. 108 kodeksu pracy. Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 7 września 2004 r., stan prawny dotychczas nie uległ zmianie W omawianym przypadku wobec dyrektora przedszkola nie mają zastosowania kary porządkowe przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z odpowiedzialnością dyrektora z tytułu kierowania działalnością przedszkola w zakresie spraw finansowych i administracyjnych (art. 34a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty), nie zaś odpowiedzialnością z tytułu nieprzestrzegania ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bhp, przepisów przeciwpożarowych, czy przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy (por. art. 108 Kodeksu pracy). W omawianym przypadku organ prowadzący (wójt, burmistrz - prezydent miasta - por. art. 5c pkt 3 ustawy o systemie oświaty; za pośrednictwem zatrudnionych w urzędzie pracowników właściwych do sprawowania czynności nadzoru), w trybie sprawowanego na podstawie art. 34a ustawy o systemie oświaty nadzoru nad działalnością przedszkola w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, może wydać dyrektorowi doraźne zalecenia oraz zgłosić uwagi i wnioski wynikające z przeprowadzonych czynności. W takiej sytuacji dyrektor w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń, uwag czy wniosków może zgłosić wobec nich zastrzeżenia do organu sprawującego nadzór (organu prowadzącego). W przypadku nieuwzględnienia przez organ sprawujący nadzór zastrzeżeń, wobec dyrektora powstaje obowiązek realizacji zaleceń, uwag i wniosków oraz powiadomienia organu o realizacji zaleceń, uwag i wniosków. Ostateczną konsekwencją negatywnej oceny realizacji zadań dysponowania przez dyrektora przyznanymi przedszkolu środkami budżetowymi oraz pozyskanymi środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem - będzie odwołanie przez organ prowadzący, bez wypowiedzenia, dyrektora ze stanowiska (art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o systemie oświaty). W świetle art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły (w rozumieniu przepisów ustawy o systemie oświaty - także dyrektor przedszkola) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym przedszkola i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę jednostki. Co więcej, należy dodać, że przepis art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela wyraźnie stanowi, że dyrektor ponosi odpowiedzialność za realizację zadań zgodnie z zarządzeniami organów nadzorujących szkołę (przedszkole). Przepisami regulującymi tryb sprawowania przez organ prowadzący szkołę nadzoru nad działalnością szkoły (przedszkola) w zakresie spraw finansowych i administracyjnych są przepisy art. 34a ustawy o systemie oświaty. W tym zakresie, zgodnie przepisami ustawy, nadzorowi podlega w szczególności: - prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem; - przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów; - przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki. Uzasadnienie
Poszczególne czynności nadzoru ustawodawca określił poprzez odesłanie do postanowień art. 33 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4-6 ustawy o systemie oświaty. I tak, zatrudnieni w urzędzie organu nadzorującego pracownicy właściwi do sprawowania czynności nadzoru w ww. zakresie uprawnieni są do wstępu do przedszkola oraz wglądu do prowadzonej przez jednostkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy. Ponadto, w ramach wykonywanych czynności nadzoru pracownicy mogą wydawać dyrektorowi zalecenia oraz zgłaszać uwagi i wnioski wynikające z przeprowadzonych czynności. Dyrektor w ciągu 7 dni od otrzymania ww. zaleceń, uwag i wniosków może zgłosić wobec nich zastrzeżenia do organu sprawującego nadzór. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń przez organ sprawujący nadzór, dyrektor jest obowiązany powiadomić organ o realizacji zaleceń, uwag i wniosków w terminie 30 dni. W konsekwencji, na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o systemie oświaty, w razie negatywnej oceny wykonania zaleconych zadań organ nadzoru bez wypowiedzenia odwołuje dyrektora. Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o systemie oświaty w części dotyczącej trybu sporządzania oceny wykonywanych przez dyrektora zaleconych zadań odsyła do przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 2 listopada 2000 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz. U. Nr 98, poz. 1066, z późn. zm.). W świetle przepisów § 8 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 2 listopada 2000 r. oceny realizacji zadań określonych w art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie oświaty, tj. dysponowanie przez dyrektora środkami określonymi w planie finansowym przedszkola i odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także organizowanie administracyjnej, finansowej i gospodarczej obsługi jednostki, wynikających z nadzoru w zakresie spraw finansowych i administracyjnych (art. 34a ustawy o systemie oświaty) dokonuje organ prowadzący według kryterium stopnia realizacji ww. zadań. Uwagi
Wprawdzie przepis art. 91b ust. 2 pkt 1 ustawy Karta Nauczyciela stanowi, że do nauczyciela zatrudnionego na stanowisku dyrektora szkoły (przedszkola) stosuje się przepisy rozdziału 10 ustawy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli, to należy podkreślić, że kary porządkowe określone w Kodeksie pracy (art. 108 Kodeksu pracy) wymierza się za uchybienia przeciwko porządkowi pracy, natomiast w omawianej sprawie mamy do czynienia z odpowiedzialnością dyrektora wynikającą z nadzoru w zakresie spraw finansowych i administracyjnych. Katarzyna Szłyk | 
