przy okazji:-)
Istnieje nieopisany kodeks dobrych manier w biznesie, określający zasady współpracy między jednostkami i firmami.
Zasady te powinny być przestrzegane, ponieważ pozwalają one:
- współpracować skutecznie i korzystnie,
- nawiązywać i podtrzymywać długotrwałe, udane kontakty,
- wspomagać swój własny rozwój i zwiększać ukryte w sobie możliwości awansu i kariery.
Złote zasady dobrych manier w biznesie
Okazywanie, że troszczysz się o odczucia innych w swym zachowaniu, można ująć w skrótowej formule IMPACT, która streszcza wszystkie złote zasady:
I (ang. Integrity – prawość)
postępuj uczciwie, bądź prawdomówny
M (ang. Manners – zachowanie, maniery)
nigdy nie bądź samolubny, gburowaty bądź niezdyscyplinowany
P (ang. Personality – osobowość)
przekazuj własne wartości, prezentuj własne postawy, opinie
A (ang. Appearance – powierzchowność)
prezentuj się zawsze jak najkorzystniej
C (ang. Consideration – wzgląd na innych)
spójrz na siebie z punktu widzenia innej osoby
T (ang. Tact – takt) pomyśl, zanim powiesz
Etykieta – stanowi sferę kultury, determinuje zewnętrzną stronę zachowania się i – ogólnie ujmując – dotyczy sposobu bycia człowieka, jego wyglądu zewnętrznego (gesty, mimika), kultury wysławiania się i umiejętności słuchania, kultury jedzenia i picia.
Przykładowo: zasada pierwszeństwa, słowność, punktualność, dyskrecja, witanie się i pozdrawianie, przedstawianie, tytułowanie
Etykieta – nie zmienia warunków życia, ale powoduje, że stają się one łatwiejsze, przyjemniejsze.
Podstawą moralną etykiety jest poszanowanie godności drugiego człowieka.
Gdzie panuje etykieta, tam nie ma miejsca na zaczepkę, napaść, agresję, ostra wymianę zdań.
W życiu codziennym spotykamy zarówno dobre, jak i złe czyny. Dobre postępki nie zawsze bywają zauważone, ale złe – komplikujące współżycie ludzi – są nazbyt widoczne.
Etykieta wpływa również na powstanie pozytywnego wizerunku.
Przyjęcia na stojąco:
Lampka wina, skromne przyjęcie okolicznościowe (np. otwarcie wystawy, konferencja prasowa),
- może odbywać się o każdej porze dnia, trwa ok. 30 minut,
- napoje gorące + wino, aperitify, soki,
- zakąski tylko zimne np. orzeszki, paluszki, migdały.
Cocktail party, przyjęcie w godzinach popołudniowych,
- trwa około 2 godziny i kończy się przed 20 00 (w zaproszeniu podaje się godz. rozpoczęcia i zakończenia),
- goście obsługują się sami, kelnerzy obsługują bar i zbierają naczynia,
- podaje się głównie przekąski zimne i napoje.
Przyjęcie bufetowe lub recepcja, te same zasady co przy cocktail party, z tą różnicą, że podaje się także kilka ciepłych dań.
Garden party, odmiana cocktail party na świeżym powietrzu.
ZASADY:
- jedzenie musi być w drobnych kawałkach, tak aby nie trzeba było używać noża,
- kanapki, koreczki i kawałki mięsa muszą być na tyle małe, aby można je było włożyć w całości do ust,
- dopuszczalne są tylko ryby wyfiletowane, aby nie trzeba było wybierać z nich ości,
- na 15-30 gości przypada jeden kelner.
Przyjęcia na siedząco:
Obiad, uroczysta forma przyjęcia na siedząco.
- rozpoczyna się zwykle około godziny 20.00, trwa 2,5–3 godz
- czekając na przybycie gości podaje się aperitif (ok.20 minut),
- jeśli w przyjęciu bierze udział więcej niż osiem osób, przed każdym z gości powinien się znaleźć kartonik z nazwiskiem,
- na obiadach z dużą ilością gości, zwłaszcza przy kilku stołach, przed wejściem do sali powinien się znaleźć plan sali i stołów.
Śniadanie, z ang. lunch, ma formę podobną do obiadu.
- zaczyna się około godziny 13 00, trwa 2-2,5 godziny,
- menu skromniejsze, na ogół nie podaje się zupy.
Bankiet, organizowany dla dużej grupy osób
- do zaproszenia dołącza się zwykle plan sali z zaznaczeniem miejsca, które ma zająć zaproszony.
ZASADY:
- obowiązkiem gospodarza i gościa honorowego jest wygłoszenie toastu,
- obowiązują zasady nakrywaniu stołu,
- na 6-8 gości przypada jeden kelner.
Zasady nakrywania stołu
- zestaw nakrycia dla każdego gościa składa się z metalowej (ew. porcelanowej) podstawki, na którym kładziemy okrągłą serwetę i talerz podstawowy,
- serwety służące do przykrycia kolan powinny się znaleźć po lewej stronie lub na talerzu,
- zasada układania sztućców – powinny być ułożone według kolejności użycia, zaczynając od tych najdalej od talerza,
- powyżej talerza znajdują się sztućce deserowe,
- ostrze noży powinno być skierowane w stronę talerza, widelce grzbietami w dół,
- powyżej talerza, po lewej stronie znajduje się talerzyk na sałatkę i talerzyk na pieczywo i masło,
- po prawej, na górze, również w kolejności użycia stoją kieliszki,
- kieliszków do likierów i koniaku nie stawia się na stole, ponieważ są podawane razem z kawą, najczęściej przy innym stole.
Zasady układania menu
- kolejność podawania dań i trunków – przystawka zimna, zupa, przystawka gorąca, danie rybne, danie mięsne główne, sery, deser, kawa (rzadko podaje się wszystkie wymienione dania),
- produktu użyte do przygotowania dań nie powinny się powtarzać (nie podajemy brokułów do dania głównego, jeśli wcześniej była zupa brokułowa) – wyjątek: przyjęcia „tematyczne” np. serowa uczta, truskawkowe pola itp.,
- staramy się wykorzystywać produkty sezonowe,
- zupy serwujemy czyste, lub kremy, unikamy zawiesitych.
Dobór win i napojów
|
Aperitif |
- gin z tonikiem,
- campari (wino ziołowe)z sokiem,
- whisky z lodem,
- białe wino,
- szampan,
- wódki zwł. ziołowe.
|
schłodzone |
|
Zupa |
Nie podajemy alkoholu |
|
|
ryby, białe mięso |
|
schłodzone |
|
Ciemne mięso, dziczyzna |
|
temperatura pokojowa |
|
Sery |
- wino wytrawne czerwone,
- porto,
|
temperatura pokojowa |
|
Deser |
|
temperatura pokojowa |
|
Kawa |
- koniak,
- brandy,
- likiery,
- miody pitne,
- wermuty.
|
temperatura pokojowa |
Kolejność podawania win:
- wino białe wytrawne,
- wino czerwone wytrawne,
- wina słodkie.
Wina stołowe – wytrawne i półwytrawne.
Wina deserowe – słodkie i półsłodkie.
Etykieta „stołowa” – najczęstsze uchybienia
- Spożywając serwowane potrawy, pochylamy zbyt mocno głowę nad stołem, zbliżając ja blisko do talerza. Powinniśmy siedzieć prosto, posługując się sztućcami, przenosić potrawę do ust - nie odwrotnie.
- W czasie przerw w jedzeniu odkładamy sztućce tak, że częściowo znajdują się na talerzu, a częściowo opierają się o stół. Przerywając jedzenie krzyżujemy je na talerzu, a kończąc kładziemy równolegle.
- Głowy nie opieramy na łokciach.
- Nie zachęcamy, „nie zmuszamy” do picia alkoholu. Interesowanie się zawartością kieliszka sąsiada „jak to ze mną się nie napijesz”, „nie wypijesz zdrowia Jacka” nie świadczy dobrze o naszej kulturze.
- Organizowanie toastów „regionalnych” i trącanie się kieliszkami z resztkami alkoholu – budzi zdumienie u bardziej doświadczonych uczestników spotkania.
- Gospodyni rozpoczyna jedzenie i kończy ostatnia.
- Poprawianie włosów, pudrowanie twarzy, szminkowanie, czyszczenie rąk nie odbywa się przy stole.
Sposób podawania i jedzenia niektórych potraw
- jeśli nie potrafimy czegoś jeść, nie eksperymentujemy, lecz obserwujemy gospodarza,
- bułki na przyjęciach nie gryziemy, lecz odłamujemy po kawałku,
- talerz na zupę przechylamy w kierunku od siebie,
- sosem polewamy tylko mięso lub rybę, nigdy jarzyny i dodatki,
- ryby jemy widelcem lub widelcem i nożem – nigdy dwoma widelcami,
- awokado lub kiwi, podane ze skórką jemy łyżeczką,
- kompoty i desery powinny być przygotowane z owoców wypestkowanych, jeśli jednak znajdziemy pestkę wypluwamy ją na łyżeczkę, nie na dłoń,
- ziemniaki w całości jemy tylko widelcem, nigdy nie pomagamy sobie nożem (wyjątek – ziemniaki w łupkach),
- kawior rozsmarowujemy na kawałku pieczywa, nigdy nie wkładamy go sztućcami wprost do ust,
- sery serwujemy na drewnianej tacy np. z owocami,
- jeśli podajemy owoce w całości, musimy przewidzieć osobny talerzyk i specjalne, mniejsze sztućce do ich jedzenia,
- truskawki, poziomki, maliny serwujemy w pucharkach lub miseczkach,
Zasady rozmieszczania gości przy stole
- gości zawsze rozsadza gospodarz,
- miejsce honorowe znajduje się przodem do sali, naprzeciwko drzwi wejściowych lub okien,
- najważniejszy gość zajmuje krzesło po prawej stronie gospodyni lub naprzeciwko gospodarza,
- małżonka gościa honorowego zajmuje miejsce po prawej stronie gospodarza,
- kobiety i mężczyźni powinni siedzieć na przemian,
- pary małżeńskie nie powinny siedzieć obok siebie,
- kobiet nigdy nie sadzamy na końcu stołu,
- staramy się uwzględnić sympatie i antypatie gości,
- gości zagranicznych honorujemy przed krajowymi,
- gospodyni siedzi naprzeciwko gospodarza.
Business lunch
- w odróżnieniu od innych uroczystości termin obiadu roboczego jest uzgadniany przez obie strony,
- wybieramy restaurację znajdującą się w pobliżu miejsca pracy gościa, lub w połowie drogi,
- zawsze płaci osoba zapraszająca, najlepiej dyskretnie np. kartą kredytową lub na stronie, a nie przy stoliku,
- wcześniej rezerwujemy stolik i uprzedzamy, że to my będziemy płacić rachunek.
Palenie papierosów
- papierosy palimy po deserze, przy kawie i to tylko wtedy, gdy gospodarze podadzą popielniczki,
- jeśli zapraszamy do restauracji palącego, to musimy zamówić stolik w części dla palących,
- palenie na ulicy jest wielkim nietaktem,
- kobieta nigdy nie przypala papierosa mężczyźnie,
- nie rozmawia się z papierosem w ustach,
- nie przypala się papierosa innym papierosem,
- jeśli nie ma popielniczek, to znaczy, że gospodarze nie życzą sobie palenia,
- do zapalenia fajki lub cygara nigdy nie używamy zapalniczki
Niektóre pułapki, błędy i wypaczenia w ”etykiecie stołowej”
- na przyjęciach unikamy podawania potraw z buraczków,
- unikamy podawania kury (wyjątek filety) i podrobów,
- nie podajemy potraw, które mogą spowodować niestrawność, wzdęcia itp.
- unikamy podawania borówek, ponieważ brudzą zęby,
- unikamy podawania potraw z dużą ilością świeżej cebuli lub czosnku, ponieważ goście po zjedzeniu będą się czuć skrępowani własnym zapachem z ust,
- podczas przyjęć siedzących staramy się nie podawać kulinarnych eksperymentów np. kałamarnic, czy ostryg – goście, którzy nie lubią tych potraw będą zmuszeni do ich zjedzenia,
- na stole nie stawiamy wysokich świec, ani wysokich wazonów z kwiatami – goście muszą się widzieć,
- nie wygłasza się toastów, gdy na stole znajdują się gorące dania,
- podczas toastów nie stukamy się kieliszkami, a jedynie kierujemy kieliszek w stronę osoby honorowanej toastem lub w kierunku naszych sąsiadów,
- „smacznego” mówi kelner, a nie gospodarz przyjęcia,
- kotlet de volaille najpierw nakłuwamy, aby wypuścić masło a następnie zaczynamy jeść od końca skierowanego w przeciwną stronę, tak aby nie poplamić siebie lub sąsiada.
Błędy w konwersacji (przemówienia, rozmowy):
- paternalistyczny, pouczający ton głosu,
- niewłaściwa siła głosu,
- niewłaściwa prędkość mówienia,
- autorytarny, władczy ton głosu,
- zwroty „fachowe” i obcojęzyczne.
Jak zyskać opinię interesującego rozmówcy:
- stosować zwroty typu: „Czy mógłbyś mi o tym opowiedzieć”, „To ciekawe, powiedz mi o tym coś więcej”,
- podążanie za myślą rozmówcy, parafrazowanie jego wypowiedzi: „A więc sądzi Pan, że...”, „Z tego rozumiem, że Pana zdaniem...”,
- okazywanie żalu, że nie ma więcej czasu na dłuższą rozmowę,
- postawa „odzwierciedlenia”, czyli pokazywanie pozycją ciała, że jesteśmy zainteresowani (nachylanie się do rozmówcy, patrzenie na jego usta, przytakiwanie głową itp.).
Nawiązywanie rozmowy:
- najlepiej i najbezpieczniej nawiązać rozmowę poprzez zadanie jakiegoś, nawet banalnego pytania np. Co Pan o tym sądzi?, Czym się Pani zajmuje?
Tematy niedozwolone:
- religia, orientacja seksualna, problemy rodzinne, rasa, polityka, moralność, finanse,
- „poradnictwo” – nie wypada wykorzystywać prywatnego spotkania z lekarzem w celu uzyskania porady medycznej (podobnie z prawnikami, księgowymi itp.),
- pytanie „Jak się masz?” jest kurtuazyjne – nie wypada opowiadać o swoich problemach, narzekać, użalać się nad sobą.
Czego unikać podczas rozmowy:
- żartów o określonych zawodach, grupach społecznych, narodach,
- bezwzględnej szczerości (wg etykiety lepsze są „białe kłamstwa”),
- wulgaryzmów,
- użalania się nad sobą, oskarżania, plotkowania.
Pochwały i komplementy:
- pochwały w pracy powinny dotyczyć spraw zawodowych, a nie np. wyglądu,
- chwaląc, wymieniamy dokładnie to, co mamy na myśli – zamiast „Dobra robota”, lepiej powiedzieć „Przygotowała Pani bardzo profesjonalny raport – jest czytelny, jasny i bardzo rzetelny”,
- jeśli chwalimy grupę, lepiej wymienić wszystkich po nazwisku (taka pochwała sprawia chwalonemu dużo większą satysfakcję),
- krytykujemy na osobności, chwalimy publicznie!
- warto do pochwały słownej dodać kilka słów na piśmie, to podkreśla wagę pochwały,
- czym szybciej kogoś pochwalimy, tym lepszy będzie efekt,
- jeśli ktoś mówi nam komplement, należy podziękować, a nie zaprzeczać!
Krytyka:
- nie należy krytykować całościowo (zawsze znajdzie się coś dobrego),
- jeśli ktoś krytykuje nas całościowo, nie merytorycznie, poprośmy o wyjaśnienie: „W którym miejscu, Pana zdaniem popełniłem błąd?”, „Co dokładnie masz na myśli?”.
Języki obce:
- używanie „makaronizmów”, czyli obcojęzycznych wtrętów jest w bardzo złym guście!
- w towarzystwie tłumacza nie zwracamy się do niego, lecz do rozmówcy, tłumaczowi podziękujemy po spotkaniu, a naszym „właściwym” partnerem jest nasz rozmówca,
- jeśli jesteśmy gościem a gospodarz proponuje nam usługi swojego tłumacza, nie wypada nam odmówić,
- podczas oficjalnych spotkań tłumacz siedzi po lewej stronie, nieco z tyłu przewodniczącego delegacji, w samochodzie – obok kierowcy.
Netykieta, czyli etykieta w Internecie:
- nie piszemy wszystkiego dużymi literami, oznacza to „wykrzyczenie”,
- koniecznie wypełniaj pole „temat”,
- nie wysyłaj dużych plików bez uprzedzenia adresata,
- stosuj te same zasady, co w korespondencji tradycyjnej!
Korespondencja służbowa:
- drukujemy jednostronnie na formacie A4,
- w jednym piśmie stosujemy jedną czcionkę, najlepiej Times New Roman, Arial, Courier,
- robimy wyrównanie (adjustację), jeśli tekstu jest mało – 1,5 odstępu,
- list składamy na 4 części – najpierw pionowo, później poziomo, do koperty podłużnej – na trzy części,
- karty świąteczne, zwykle na Nowy Rok, bo jest to święto międzynarodowe, świeckie – bez motywów religijnych.
Kondolencje:
- zawsze piszemy odręcznie!!!
- nie musimy składać kondolencji na pogrzebie, lepiej po pogrzebie wysłać list,
- nie epatujemy żalem, lecz pokazujemy że rozumiemy żal rodziny zmarłego np. „Wiem, jak osoba Matki była Pani bliska”,
- zawsze składamy ofertę pomocy!
Wizytówki służbowe:
- dwujęzyczne są nieeleganckie,
- wykluczone: złocenia, krzykliwe kolory,
- eleganckie wizytówki są na białym lub kremowym kartonie, z prostym liternictwem, kolorowe może być tylko logo firmy (wyjątek: wizytówki aktorów, plastyków itp.)
- jeśli dajemy zarówno adres prywatny, jak i służbowy, to prywatny jest w lewym dolnym roku, służbowy w prawym,
- wizytówka to nie reklama – nie dajemy na niej informacji o firmie, produktach itp.
- w dyplomacji: biały karton, tłoczona czcionka.
Wizytówki prywatne:
- drukujemy kursywą,
- zostawiamy miejsce na adnotacje (np. zaproszenia na niezobowiązujące spotkania, kondolencje, potwierdzenie przybycia).
Wręczanie biletów wizytowych:
- w recepcji biura, do którego przyszliśmy, aby sekretarka mogła nas prawidłowo zaanonsować,
- z inicjatywą wymiany wizytówek wychodzi osoba w wyższym statusie,
- wizytówkę zawsze podajemy prawą ręką,
- goście podają wizytówkę jako pierwsi,
Skróty dopisywane na wizytówkach:
p.r. – pour remercier – podziękowania,
p.c. – pour condoler – kondolencje,
p.f. – pour feliciter – gratulacje, dużo szczęścia,
p.f.n.a. – pour feliciter nouvel an – dużo szczęścia w Nowym Roku,
p.f.F.N. – pour feliciter Fete Nationale – dużo szczęścia z okazji Święta Narodowego.
Zaproszenia:
- pisemne zaproszenia są bardziej eleganckie, niż telefoniczne,
- najlepiej: biały lub kremowy papier kredowy, kursywa,
- informacje: kto zaprasza, kogo i z kim, na co (charakter imprezy np. koncert, cocktail), z jakiej okazji, gdzie i kiedy, jaki strój obowiązuje, jeśli jest to strój specjalny (np. sportowy, frak itp.)
- adnotacje: R.S.V.P. – respondez s’il vous plait – proszę o potwierdzenie, Regrets only – w razie niemożności przybycia, proszę o zawiadomienia.
- zawsze odpowiadamy na zaproszenie, nawet jeśli z niego nie skorzystamy,
- zawsze okazujemy zaproszenie na oficjalnych przyjęciach.
Tytuły służbowe, związane z piastowanym stanowiskiem:
- Minister, Premier, Dyrektor itp. oraz ich zastępcy – Panie Ministrze, Panie Premierze, Panie Dyrektorze itp.
- Nigdy: Panie Wicedyrektorze, Panie Zastępco Dyrektora itp.
- Tytuły służbowe dwuczłonowe np. Główny specjalista ds...., Doradca Prezydenta – zwracamy się tytułami naukowymi np. Panie magistrze, panie inżynierze itp.
- Były Dyrektor, czy Ex-Minister – honorowo można się zwracać per Panie Dyrektorze, czy Panie Ministrze, zwłaszcza byli pracownicy. („Byłemu” wypada poprosić o zaniechanie tytułowania)
Wyjątek: Prezydent (głowa państwa – dożywotnio)
- attache wojskowy – (stopniem wojskowym)
- attache kulturalny, handlowy (stopniem naukowym)
Tytuły naukowe:
- Doktor, docent, profesor
- Do docenta, czyli dr hab. – Panie Profesorze
Tytuły kurtuazyjne:
- Ekscelencja – głowa państwa, premier, minister, ambasador oraz biskup i arcybiskup, jeżeli są ubrani w purpurowe szaty (w przeciwnym razie – księże biskupie, księże arcybiskupie)
- Eminencja – kardynał
- Magnificencja – rektor wyższej uczelni, tylko w sytuacjach oficjalnych
Łączenie tytułów:
- nie łączy się tytułów np. Panie Profesorze Kanclerzu
Wyjątek: ksiądz + funkcja kościelna i ksiądz + tytuł naukowy
np. księże proboszczu, księże profesorze.
Nagłówki korespondencji:
- nie skracamy tytułów np. Pan Dyr., Panie Prof.
- Wyjątki – Pan dr, Pan mgr
Wybrane zasady uważnego słuchania:
Słuchaj wszystkimi zmysłami.
Nie ograniczaj się do wysłuchania 50% czyjejś wypowiedzi, wysłuchaj jej całej.
Słuchaj oczyma.
Nawiąż z rozmówcą kontakt wzrokowy, upewni go to, że przywiązujesz wagę do każdego jego słowa.
Słuchaj całym ciałem.
Siedź wyprostowany, a nie „rozwalony” na krześle. Pochyl się w stronę rozmówcy dla skupienia uwagi, przyjmij postawę pełnej gotowości.
Bądź zwierciadłem dla twego rozmówcy.
Uśmiechnij się, kiedy on się śmieje, marszcz czoło w skupieniu, kiedy on je marszczy, potakuj.
Skup się.
Przez cały czas koncentruj uwagę na swoim rozmówcy. Nie spoglądaj na zegarek, nie zabawiaj się np. papierośnicą, guzikiem, pierścionkiem, i nie pal.
Staraj się skupić i odczytać „podtekst”.
Ton głosu, gestykulacja, mimika, zatroskanie na twarzy – wszystko to są oznaki wypowiadania myśli, których rozmówca nie wyraża słowami.
Zasady pierwszeństwa
Starszy – młodszy – uniwersalna reguła daje zawsze pierwszeństwo osobie starszej, przy czym nigdy nie można sugerować, że ustępujemy komuś właśnie z powodu jego wieku
Kobieta – mężczyzna – obyczaj wywodzący się z kodeksu rycerskiego daje zawsze pierwszeństwo kobiecie (Europa i kraje pozostające pod wpływem jej kultury)
Przy dużej różnicy wieku starszy – kobieta – pierwszeństwo osoby starszej.
Relacja gospodarz – gość – ważniejszy jest zawsze gość. Wyjątki w zastosowaniu – jeśli gospodarz zaprasza gości do restauracji wchodzi pierwszy i wskazuje miejsce, w domu może pierwszy wyciągnąć rękę przy przywitaniu.
Gość z zagranicy przed gościem z Polski.
Honorowe miejsca:
- prawa strona – chcąc uhonorować gościa sadzamy go po prawej stronie gospodarza.
- w sali konferencyjnej – naprzeciwko głównego wejścia, jeśli wejście jest z boku, to honorowe miejsce -naprzeciwko okien
- w salonie – jeśli wokół stolika na kawę stoi kanapa i fotele to honorowym miejscem jest kanapa, natomiast gospodarz powinien usiąść tak, aby mieć gościa po prawej stronie.
- w restauracji, kawiarni – najlepsze są miejsca pod ścianami, przodem co sali.
- w wagonie – przy oknie, przodem do kierunku jazdy.
Pozdrawianie
- w pracy – jako pierwszy wita się ten, który wchodzi do biura, nie ten który już w biurze jest (jednak na korytarzu działa jeszcze reguła pierwszeństwa)
- nigdy nie popełnimy błędu, jeśli przywitamy kogoś pierwsi!
- nie powtarzamy powitania kilkakrotnie w ciągu jednego dnia, jeśli spotykamy tę samą osobę - wystarczy wtedy uśmiech lub skinienie głowy
- Panowie zdejmują kapelusz przy powitaniu, kiedy mijana osoba jest 2-3 kroki przed nimi, wkładają gdy się miną. Nie zdejmuje się beretu ani czapki.
Kto komu pierwszy podaje rękę:
- przeciwnie do zasady pierwszeństwa i pozdrawiania – osoby starsze, o wyższym statusie społecznym i kobiety pierwsze wyciągają rękę. W miejscu pracy przełożony pierwszy wyciąga rękę do podwładnych, również do kobiet.
- mężczyźni przed podaniem ręki na ulicy muszą zdjąć rękawiczki, kobiety nie mają takiego obowiązku.
Całowanie kobiet w rękę:
- Polska jest jedynym krajem w którym kobiety są całowane w rękę (zwyczaj spotykany jeszcze w Wiedniu)
- nie całujemy w rękę kobiet za granicą lub w profesjonalnych kontaktach z cudzoziemcami.
- kobiety powinny podawać rękę do uścisku.
- nie powinno się całować kobiety w rękę na ulicy, w parku itp., można to robić tylko w pomieszczeniach zamkniętych.
Powstawanie:
- osoby niższe rangą powinny wstawać, gdy do pokoju wchodzi przełożony,
- przy powitaniu należy zawsze wstawać, wyjątkiem może być tylko osoba starsza lub kobieta, gdy wita się z mężczyzną.
Przedstawianie:
- w pracy – nowego pracownika powinien przedstawić szef,
- gospodarz musi przedstawić swoich gości
- osobie starszej przedstawia się osobę młodszą, kobiecie – mężczyznę (wiek ma pierwszeństwo)
- przedstawiając kogoś zawsze należy podać nie tylko nazwisko, ale i imię (aby uniknąć sytuacji, gdy ktoś ma pospolite nazwisko np. Pan Głąb, Pani Krzywa)
- przedstawiając członków rodziny zawsze wspominamy o łączącym nas pokrewieństwie (aby uniknąć przykrych sytuacji np. Co to za stary nudziarz, którego mi przedstawiłaś? Mój mąż!!!)
- formułę „Bardzo mi przyjemnie” itp. wypowiada zawsze osoba znaczniejsza
- osobę wchodzącą przedstawiamy tym, którzy przyszli wcześniej
- przedstawiając sobie dwie osoby wypada dodać o nich parę słów, aby znalazły temat do rozpoczęcia rozmowy,
- jak mówi przysłowie „Własne nazwisko jest dla każdego najpiękniejszym dźwiękiem” – przy przedstawianiu nie zapominajmy nazwiska przedstawianej osoby!!!
Przedstawiamy się sami:
- jeśli jesteśmy zmuszeni przedstawić się sami koniecznie musimy dodać kilka słów o sobie, najlepiej a propos spotkania
- przedstawiając się sami, nigdy nie podajemy własnych tytułów (klęska – inżynier Mamoń)
- nie jest przyjęte, aby kobiety same przedstawiały się mężczyznom, chyba że są dużo starsi.
Przechodzenie na ty:
- możemy poprosić osoby starsze, aby zwracały się do nas per Ty, nigdy jednak nie możemy oczekiwać wzajemności
- zawsze przejście na Ty proponuje osoba o wyższym statusie wg zasady pierwszeństwa
- nawet jeśli jesteśmy prywatnie na Ty z osobą na wysokim stanowisku, zwracamy się do niej tytułem (niedopuszczalne jest, aby kierowca zwracał się do głowy państwa per Olku)
- bruderszaft umarł śmiercią naturalną i jest sprzeczny z etykietą
- gdy mówimy o osobie nieobecnej nie należy nazywać jej tylko po nazwisku, należy dodawać imię lub tytuł. Mówienie o kimś per Kowalski jest obraźliwe i wywołuje bardzo negatywne emocje.
Rozmowa telefoniczna „Nie” godne zapamiętania
- odbierając telefon mówimy „słucham” nie„halo” (dopuszczalne wówczas gdy chcemy zawiadomić, że jesteśmy na linii
- prowadząc rozmowę nie używamy zwrotów: kotku, kochanie, mój drogi. Używamy form grzecznościowych.
- prowadząc rozmowę nie używamy zwrotów: „aha”, „dobra”, „mhm”. Mówimy: dobrze, racja, słusznie, rozumiem.
- nie rozpoczynamy rozmowy przed upewnieniem się czy słuchawkę podniosła właściwa osoba,
- dzwoniąc do osoby, która jest nieobecna, podajemy swoje nazwisko i numer telefonu. Obowiązkiem jest oddzwonienie tego samego dnia (istnieją uzasadnione wyjątki).
- podczas dyskusji ze współpracownikami, dzwoni ważny klient. Można dać do zrozumienia współpracownikom, aby na chwilę opuścili gabinet.
- nie telefonujemy przywołując numer z pamięci,
- telefonując za granicę pamiętajmy o różnicy czasu,
- nie przekazujemy informacji zbyt szybko oraz unikamy zwrotów fachowych oraz wyrazów obcojęzycznych,
- telefonujemy raczej sami, uzyskamy lepszy efekt,
- jeśli osoby, do której dzwonimy nie ma w domu, nie dopytujemy się gdzie jest,
- nie przerywamy mówiącemu,
- czas od godz. 8 do 16 należy do firmy (obowiązki zawodowe). Nie omawiamy w tym czasie spraw prywatnych przez telefon służbowy.
|
