powrót

Pytania II Ogólnopolskiej Konferencji Kadry Kierowniczej Oświaty w Miętnem (11-13 marca 2005) do MENIS w sprawie Karty Nauczyciela

i Odpowiedź Ministerstwa Edukacji

Zestawienie pytań OSKKO i odpowiedzi MENIS

Lp.

Pytanie

Odpowiedź MENiS

1

KN art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o: [..]

3) stażu - rozumie się przez to okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach, szkołach, placówkach i innych jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczętego i realizowanego w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a,…

Jaki minimalny wymiar etatu zgodnego z kwalifikacjami musi mieć nauczyciel, aby mógł odbyć staż na kolejny stopień awansu?

Zgodnie z art. 11 ustawy – Karta Nauczyciela dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego.

[..]

Nauczycielowi można zatem powierzyć wyłącznie nauczanie takiego przedmiotu lub prowadzenie takich zajęć, do których posiada wymagane kwalifikacje. Odpowiednio do wymiaru realizowanych zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych ustala się wymiar zatrudnienia nauczyciela. Przepisy art. 10 ustawy – Karta Nauczyciela stwarzają możliwość zatrudnienia nauczyciela w niepełnym wymiarze zajęć, niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego. Warunkiem ubiegania się o kolejne stopnie awansu jest zatrudnienie w wymiarze co najmniej ½ etatu.

Czy nadal obowiązująca jest opinia wyrażona przez ministerstwo w odpowiedzi na pytanie nr 20 dotyczące znowelizowanej KN („38 pytań w sprawie znowelizowanej KN”): art. 7 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. nie określa w jakim wymiarze nauczyciel powinien realizować zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, aby można było uznać, iż zatrudniony jest zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami.

Należy zwrócić uwagę, że odpowiedzi na pytania w opinii „38 pytań w sprawie znowelizowanej Karty Nauczyciela” dotyczą stanu prawnego obowiązującego w dniu 6 kwietnia 2000 r. Cytowana opinia dotyczyła uzyskania w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r., tj. w dniu 6 kwietnia 2000 r., stopnia nauczyciela kontraktowego z mocy prawa na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy. W świetle obecnego brzmienia przepisów art. 10 i 11 ustawy – Karta Nauczyciela nauczycielowi można powierzyć wyłącznie nauczanie takiego przedmiotu lub prowadzenie takich zajęć, do których posiada wymagane kwalifikacje. Odpowiednio do wymiaru realizowanych zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych ustala się wymiar zatrudnienia nauczyciela.

2

KN art. 6a. ust. 2. Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem terminu określonego w ust. 1.[...]

ust. 6. Oceny pracy dyrektora szkoły oraz nauczyciela, któremu czasowo powierzono pełnienie obowiązków dyrektora szkoły, dokonuje:

1) organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, jeżeli organ prowadzący szkołę nie sprawuje nadzoru pedagogicznego;[...] 

ust. 7. Organy, o których mowa w ust. 6, dokonują oceny pracy dyrektora szkoły po zasięgnięciu opinii rady szkoły i zakładowych organizacji związkowych działających w tej szkole. Przy ocenie pracy dyrektora przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Jakie środki prawne przysługują nauczycielowi, jeżeli dyrektor szkoły nie dokona oceny jego pracy w terminie określonym w art. 6a ust.2?

Jakie środki prawne przysługują dyrektorowi szkoły, jeżeli nie zostanie dokonana ocena jego pracy w terminie określonym w art. 6a ust.2?

 W jaki sposób dyrektor szkoły może skutecznie domagać się oceny swojej pracy, jeśli zamiast oceny otrzymał informację, iż oceny tej nie można dokonać z uwagi na brak porozumienia między organem prowadzącym szkołę a organem sprawującym nadzór pedagogiczny?

Ustawa – Karta Nauczyciela nie zawiera regulacji odnoszących się do podniesionych kwestii. Ocena pracy nauczyciela jest elementem nadzoru pedagogicznego, zatem uchybienia podmiotów dokonujących tej oceny mogą być badane i korygowane w tym trybie.

3

KN art. 9d. ust. 4. Nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej dwóch lat, a nauczyciel mianowany może rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego

Na jakich przesłankach MENiS opiera swoją interpretację art. 9d ust. 4:

Z dniem 1 września 2004 r. staż na kolejny stopień awansu mogą rozpocząć:

  • na stopień nauczyciela kontraktowego - nauczyciele rozpoczynający pracę w szkole,
  • na stopień nauczyciela mianowanego - nauczyciele kontraktowi, którzy stopień nauczyciela kontraktowego otrzymali przed dniem 1 września 2002 r.
  • na stopień nauczyciela dyplomowanego - nauczyciele mianowani, którzy stopień nauczyciela mianowanego otrzymali przed dniem 1 września 2003 r.

(http://www.men.waw.pl/oswiata/awans/zmiany_w_awansie.php)

Z dniem podjęcia pracy w szkole nauczyciel z mocy prawa uzyskuje stopień nauczyciela stażysty i obligatoryjnie rozpoczyna 9 – miesięczny staż na stopień nauczyciela kontraktowego. Jeżeli uzyska pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu oraz akceptację komisji po rozmowie kwalifikacyjnej, dyrektor szkoły nadaje mu stopień nauczyciela kontraktowego (po roku pracy w szkole).

Po przepracowaniu kolejnych 2 lat w szkole jako nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż w wymiarze 2 lata i 9 miesięcy na stopień nauczyciela mianowanego. Jeżeli uzyska pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu oraz zda egzamin przed komisja egzaminacyjną, organ prowadzący szkołę nadaje mu stopień nauczyciela mianowanego (po 6 latach pracy w szkole).

Po przepracowaniu kolejnego roku w szkole jako nauczyciel mianowany może rozpocząć staż w wymiarze 2 lata i 9 miesięcy na stopień nauczyciela dyplomowanego. Jeżeli uzyska pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu oraz akceptację komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego i rozmowie, organ sprawujący nadzór pedagogiczny nadaje mu stopień nauczyciela dyplomowanego (po 10 latach pracy w szkole).

4

KN art. 9d. ust. 5. W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

Czy „miesiąc” ma być uważany za 30 dni czy zgodnie z art. 112 kodeksu cywilnego?

(art. 112. Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca).

Ustawa – Karta Nauczyciela nie precyzuje tej kwestii, zatem przyjąć należy zasadę wyrażoną w art. 57 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego: terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca.

Przykład: jeżeli okres zwolnienia lekarskiego nauczyciela rozpoczął się w dniu 30 stycznia, to okres miesięcznej nieobecności nauczyciela w pracy upływa w dniu 28 lutego lub 29 lutego w roku przestępnym. Jeżeli zatem nauczyciel nie przystąpi do pracy w dniu 1 marca, okres stażu ulega przedłużeniu o czas trwania zwolnienia lekarskiego.

5

KN art. 9d. ust. 7. Nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy składają wniosek o podjęcie odpowiednio postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Nauczyciel mianowany może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego w okresie 3 lat od dnia otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. W przypadku niedotrzymania terminów złożenia wniosków nauczyciele ci obowiązani są do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

Czy określenie „w roku” – należy rozumieć jako w roku kalendarzowym? Jeśli tak, to nauczyciel, którego staż uległ przedłużeniu z powodów wymienionych w art. 9d. ust.5 i który pozytywną ocenę dorobku zawodowego otrzyma w ostatnim dniu grudnia zostaje pozbawiony możliwości złożenia wniosku.

Nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy składają wniosek o podjęcie odpowiednio postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego w tym samym roku kalendarzowym, w którym uzyskali pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu.

[..]

Wystawianie przez dyrektora szkoły oceny dorobku zawodowego nauczyciela w sylwestra wydaje się mało prawdopodobne, ale gdyby taki przypadek wystąpił – winien zostać rozpatrzony indywidualnie, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danej sprawy.

6

KN art.. 9d. ust. 8. Dyrektor szkoły corocznie, w arkuszu organizacyjnym szkoły, o którym mowa w odrębnych przepisach, podaje liczbę nauczycieli, w podziale na stopnie awansu zawodowego, przystępujących do postępowań kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych w roku szkolnym, którego dotyczy dany arkusz organizacyjny, oraz wskazuje terminy złożenia przez nauczycieli wniosków o podjęcie tych postępowań.

Dyrektor szkoły może podać przewidywaną liczbę nauczycieli….

Uwzględnienie w arkuszu organizacyjnym szkoły liczby nauczycieli, w podziale na stopnie awansu zawodowego, przystępujących do postępowań kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych w roku szkolnym, którego dotyczy dany arkusz organizacyjny oraz wskazanie terminów złożenia przez nauczycieli wniosków o podjęcie tych postępowań, jest niezwykle ważne dla sporządzenia planu finansowego szkoły na kolejny rok budżetowy. Dlatego też dyrektor szkoły winien starannie zebrać dane w tym zakresie, np. poprzez deklaracje składane przez nauczycieli.

Należy pamiętać, że dochowanie należytej staranności w tym zakresie warunkuje możliwość prawidłowego zaplano-wania środków na wynagrodzenia nauczycieli.

7

KN art. 9g. ust. 2. Komisję egzaminacyjną dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela mianowanego powołuje organ prowadzący szkołę. W skład komisji wchodzą:

1)      przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, jako jej przewodniczący;

2)      przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;

3)      dyrektor szkoły;

4)      dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

ust. 3. Komisję kwalifikacyjną dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego powołuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny. W skład komisji wchodzą:

1)      przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny, jako jej przewodniczący, a w przypadku nauczyciela, o którym mowa w art. 9e ust. 1 - także przedstawiciel organu prowadzącego szkołę;

2)      dyrektor szkoły, z wyjątkiem przypadku gdy o awans ubiega się dyrektor szkoły;

3) trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Dlaczego określono konieczność bezwzględnej obecności dyrektora szkoły w komisjach egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych, bez możliwości zastępstwa przez wicedyrektora?

W skład komisji kwalifikacyjnej i egzaminacyjnej dla nauczycieli powołuje się dyrektora szkoły, który zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela reprezentuje szkołę na zewnątrz i jest przełożonym służbowym nauczycieli. Jeżeli dyrektor nie może uczestniczyć w pracach komisji, może go zastąpić wicedyrektor, bądź inny upoważniony nauczyciel.

8

KN art. 9b. ust. 7. Organami wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach, o których mowa w ust. 4 pkt 1-3 oraz ust. 6, są odpowiednio:

1)      w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę;

2)      w stosunku do organu prowadzącego szkołę - organ sprawujący nadzór pedagogiczny;

3) w stosunku do organu sprawującego nadzór pedagogiczny - właściwy minister.

Czy w przypadku nieprawidłowo nadanego stopnia nauczyciela kontraktowego, decyzję na podstawie art. 156 k.p.a. powinien podejmować organ prowadzący?

W przypadku niespełnienia przez nauczyciela warunków, o których mowa w art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, dyrektor szkoły lub właściwy organ, o którym mowa w ust. 4 pkt 2-4, odmawia nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia awansu zawodowego.[...]

Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania sprawa dotycząca nadania stopnia awansu zawodowego jest rozpoznawana i rozstrzygana po raz pierwszy przez organ I instancji, który jest uprawniony do nadania lub odmowy nadania danego stopnia awansu w drodze decyzji administracyjnej. Od decyzji wydanej przez organ I instancji nauczycielowi służy odwołanie do organu wyższego stopnia (organ II instancji), który po ponownym rozpoznaniu sprawy wydaje decyzję administracyjną na podstawie art. 138 § 1 lub 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Decyzja wydana przez organ II instancji jest ostateczna.

Instytucja stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych znajduje zastosowanie w przypadkach określonych w art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. Właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia.

Na przykład: w przypadku stwierdzenia, że stopień nauczyciela kontraktowego został nadany nauczycielowi z rażącym naruszeniem przepisów prawa (art. 156 § 1 pkt 2 Kpa), właściwym do stwierdzenia nieważności aktu nadania tego stopnia jest organ prowadzący szkołę, który jest organem wyższego stopnia w stosunku do dyrektora szkoły.

9

KN art. 9h. ust. 1. Nadzór nad czynnościami podejmowanymi w postępowaniu o nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego przez:

1)              dyrektorów szkół, organy prowadzące szkoły oraz komisje, o których mowa w art. 9g ust. 1 i 2 - sprawuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny;

2)              organy sprawujące nadzór pedagogiczny oraz komisje, o których mowa w art. 9g ust. 3, 6a i 7a - sprawuje właściwy minister.

ust. 2. Czynności, o których mowa w ust. 1, podjęte z naruszeniem przepisów ustawy, przepisów o kwalifikacjach nauczycieli lub przepisów wydanych na podstawie art. 9g ust. 10 są nieważne. Nieważność czynności stwierdza, w drodze decyzji administracyjnej, odpowiednio organ sprawujący nadzór pedagogiczny lub właściwy minister.

Czy organ nadzoru pedagogicznego może stwierdzać tylko nieważność czynności podejmowanych w postępowaniu w sprawie awansu zawodowego, natomiast sama decyzja może zostać unieważniona tylko w trybie określonym w kodeksie postępowania administracyjnego?

Przepisy rozdziału 3a ustawy – Karta Nauczyciela, dotyczące systemu awansu zawodowego nauczycieli, przewidują w art. 9h ust. 1 pkt 2 i ust. 2 odrębny tryb nadzorczy wobec czynności wszystkich organów uczestniczących w postępowaniu o nadanie stopnia awansu zawodowego. [...]

Przepis art. 9h ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela przewiduje bezwzględną nieważność z mocy prawa każdej czynności podjętej w postępowaniu o nadanie stopnia awansu zawodowego z naruszeniem przepisów prawa.

Postępowanie nadzorcze wszczyna się z urzędu. Ma ono charakter nadzoru legalnościowego i dotyczy oceny zgodności danej czynności z przepisami następujących aktów prawnych:

-         ustawy – Karta Nauczyciela,

-         rozporządzenia w sprawie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli,

-         rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.

W razie stwierdzenia naruszenia prawa, odpowiednio organ sprawujący nadzór pedagogiczny lub właściwy minister zobligowany jest stwierdzić nieważność danej czynności w drodze decyzji administracyjnej.

Na przykład: w przypadku stwierdzenia, że dyrektor szkoły ustalił ocenę dorobku zawodowego nauczyciela nie zasięgając opinii rady rodziców, organ sprawujący nadzór pedagogiczny wydaje decyzję administracyjną stwierdzającą nieważność tej czynności dyrektora szkoły, bowiem jest ona niezgodna z przepisem art. 9c ust. 6 ustawy – Karta Nauczyciela.

Czy nauczyciel, w stosunku do którego toczy się przedłużające postępowanie administracyjne w kierunku stwierdzenia nieważności decyzji nadania stopnia awansu zawodowego może przystąpić do egzaminu lub postępowania kwalifikacyjnego na kolejny stopień awansu?

Przepisy ustawy – Karta Nauczyciela nie zawierają odrębnych regulacji odnoszących się do takiej sytuacji, w której równocześnie toczy się postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności aktu nadania stopnia nauczyciela kontraktowego oraz postępowanie egzaminacyjne na stopień nauczyciela mianowanego. Wydaje się jednak, że w takim przypadku postępowanie w sprawie nadania kolejnego stopnia awansu może być przeprowadzone dopiero po zakończeniu postępowania w sprawie weryfikacji aktu nadania poprzedniego stopnia.

10

KN art. 10. ust. 2. Z osobą posiadającą wymagane kwalifikacje, z zastrzeżeniem ust. 3, i rozpoczynającą pracę w szkole stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny w celu odbycia stażu wymaganego do uzyskania awansu na stopień nauczyciela kontraktowego, z zastrzeżeniem

ust. 7. W przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 11 i art. 9g ust. 8, w razie ustalenia dodatkowego stażu, z nauczycielem stażystą nawiązuje się stosunek pracy na czas określony na kolejny jeden rok szkolny.

ust. 9. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia osoby posiadającej wymagane kwalifikacje, można za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny zatrudnić nauczyciela, który nie spełnia warunku wymienionego w ust. 5 pkt 5.

W jaki sposób powinien być nawiązany stosunek pracy z nauczycielem stażystą, którego staż uległ przedłużeniu z powodów wymienionych w art. 9d. ust.5 i obejmuje okres kilku miesięcy nowego roku szkolnego?

[...] Jeżeli [...] staż odbywany na stopień nauczyciela kontraktowego uległ przedłużeniu z przyczyn określonych w art. 9 ust. 5 ustawy – Karta Nauczyciela i nie zakończy się do końca roku szkolnego, stosunek pracy można nawiązać z tym nauczycielem na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny. Należy podkreślić, że umowa o pracę zawarta na czas określony wygasa z upływem okresu, na który została zawarta, a przedłużenie stażu nie obliguje dyrektora szkoły do nawiązania kolejnego stosunku pracy z nauczycielem.

W jaki sposób powinien być nawiązany stosunek pracy z osobą, w stosunku do której stwierdzono nieważność decyzji nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego (osoba ta nie rozpoczyna pracy w szkole)?

Stwierdzenie nieważności aktu nadania stopnia nauczyciela kontraktowego oznacza, iż nauczyciel posiada stopień stażysty. Stosunek pracy z nauczycielem stażystą nawiązuje się w szkole na podstawie umowy o pracę na czas określony.

Czy zatrudnienie nauczyciela na nauczanie dwóch (lub więcej) przedmiotów w sytuacji, gdy ma on pełne kwalifikacje do nauczania tylko jednego z tych przedmiotów wymaga zgody organu sprawującego nadzór pedagogiczny?

W świetle przepisów art. 10 ust. 7, 8, 9 i 10 ustawy – Karta Nauczyciela zatrudnienie nauczyciela nieposiadającego wymaganych kwalifikacji możliwe jest wyłącznie w przypadku łącznego wystąpienia następujących przesłanek:

1) zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego,

2) braku możliwości zatrudnienia osoby posiadającej wymagane kwalifikacje,

3) wyrażenia zgody przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny na zatrudnienie nauczyciela nieposiadającego wymaganych kwalifikacji.

Nauczycielowi można zatem powierzyć wyłącznie nauczanie takiego przedmiotu lub prowadzenie takich zajęć, do których posiada wymagane kwalifikacje. Odstępstwo od tej zasady wymaga uzyskania zgody organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

11

KN art. 23.  ust. 1. Stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu:

2) w razie czasowej niezdolności nauczyciela do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza 182 dni, przy czym do okresu niezdolności do pracy wlicza się również przypadające w tym okresie przerwy obejmujące dni, w których w szkole, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie odbywają się zajęcia; w szczególnie uzasadnionych wypadkach okres nieobecności w pracy może być przedłużony o kolejne 12 miesięcy, o ile nauczyciel uzyska prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, o którym mowa w przepisach dotyczących świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, lub zostanie mu udzielony urlop dla poratowania zdrowia;

KN art. 27. ust. 2. Rozwiązanie umowy o pracę zawartej z nauczycielem na czas nieokreślony może nastąpić w każdym czasie i bez wypowiedzenia w razie niezdolności nauczyciela do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż jeden rok, chyba że w szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz leczący stwierdzi możliwość powrotu do pracy w zawodzie nauczyciela. W tym wypadku okres nieobecności w pracy spowodowanej chorobą może być przedłużony do dwóch lat, licząc łącznie okres niezdolności do pracy i urlopu dla poratowania zdrowia.

W najbliższym czasie należy zapewne spodziewać się korekty zapisów art. 27. ust. 2? Jakie przepisy będą obowiązywać wobec nauczycieli, których niezdolność do pracy z powodu choroby powstała po 08.02.2005r. a przed dniem wprowadzenia korekty do art.27. ust.2?

Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 23 ust. 1 pkt 2 dotyczy rozwiązania stosunku pracy nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania, natomiast przepis art. 27 ust. 2 – rozwiązania stosunku pracy nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Zróżnicowanie zasad dotyczących rozwiązania stosunku pracy zawartego na podstawie mianowania i na podstawie umowy o pracę jest wynikiem konsekwentnego działania ustawodawcy. W szczególności zróżnicowanie to dotyczy ochrony trwałości stosunku pracy: stosunek pracy zawarty na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu wyłącznie w przypadkach określonych w ustawie – Karta Nauczyciela, podczas gdy zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy rozwiązanie umowy o pracę zawartej z nauczycielem na czas nieokreślony następuje z końcem roku szkolnego, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem.

12

KN art. 42. ust. 1. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień.

ust. 2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;

2) inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów;

Czy przeprowadzanie ustnego egzaminu maturalnego dla absolwentów, którzy ukończyli szkołę we wcześniejszych latach jest zadaniem statutowym szkoły? Jeśli tak, to przez ile lat?

brak

Czy praca w przedmiotowym zespole egzaminacyjnym w części ustnej egzaminu maturalnego jest zajęciem dydaktycznym w rozumieniu art. 42 ust. 2 pkt 1 KN?

brak

13

KN art. 42. ust. 3. Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć ustala się, z zastrzeżeniem ust. 2a i 4a, według następujących norm…

Na jakim stanowisku powinien być zatrudniony nauczyciel wspomagający w oddziale integracyjnym – nauczyciela czy pedagoga?

brak

14

KN art. 47.  ust. 1. Za wieloletnią pracę nauczyciel otrzymuje nagrodę jubileuszową w wysokości:

1)      za 20 lat pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego;

2)      za 25 lat pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego;

3)      za 30 lat pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego;

4)      za 35 lat pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego;

5)      za 40 lat pracy - 250% wynagrodzenia miesięcznego.

Czy w związku z wydłużeniem okresu aktywności zawodowej nauczycieli planowane jest uzupełnienie zapisów art. 47 ust. 1 o pkt 6 – przewidujący nagrodę jubileuszową za 45 lat pracy?

brak

15

KN art. 64. ust. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania.

ust. 2. Nauczyciel, o którym mowa w ust. 1, może być zobowiązany przez dyrektora do wykonywania w czasie tych ferii następujących czynności:

1)      przeprowadzania egzaminów;

2)      prac związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego;

3)      opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

Czynności, o których mowa w pkt 1-3, nie mogą łącznie zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni.

w powiązaniu z art. 9c ust. 6, art. 9b ust. 1 i 3 oraz §§ 4, 5 rozporządzenia MENiS w sprawie uzyskiwania stopni awansu...

Wymienione czynności dyrektorzy (a czasem również nauczyciele) wykonują w czasie urlopu (art. 64 KN) i zajmują one więcej (zwłaszcza w przypadku dyrektorów) czasu niż 7 dni.

Z zapisu, ze nauczyciel składa sprawozdanie dyrektorowi z odbytego stażu terminie do 30 czerwca, jasno wynika, ze czynności związane z oceną dorobku zawodowego nauczyciela dyrektor musi podejmować podczas wakacji. Jak rozumiemy, ustawodawca dopuszcza rozwiązanie, że te czynności mogą trwać nawet do 21 lipca.

Jest chyba dla nas wszystkich jasne, że komisje awansowe odbywają się podczas urlopu dyrektora.

W dodatku dyrektorzy zgłaszają zastrzeżenia, co do braku trybu powiadamiania ich o posiedzeniach komisji przez OP i KO. W przypadku organizowania komisji dla n-la stażysty, dyrektorzy są zobowiązani do zachowania 14 dni od momentu zawiadomienia organów do momentu posiedzenia komisji. Uważamy, że powinniśmy się domagać się stosowania wobec dyrektorów takiego samego sposobu postępowania

Maksymalne terminy dotyczące tych zagadnień, wskazane w ustawie – Karta Nauczyciela oraz w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 260, poz. ) mają na celu zabezpieczenie interesu nauczyciela, który kończy staż w terminie i jest zdecydowany złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego w terminie do 30 czerwca. Jest oczywiste, że w takim przypadku nauczyciel winien ze swej strony jak najszybciej złożyć dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji stażu – złożenie tego sprawozdania pod koniec czerwca wyklucza praktycznie możliwość uzyskania oceny dorobku zawodowego w terminie umożliwiającym złożenie wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do 30 czerwca.

Należy zwrócić uwagę, że dyrektor szkoły może zwrócić się do rady rodziców o wyrażenie opinii jeszcze w maju przed zakończeniem stażu nauczyciela, podobnie opiekun stażu może wcześniej zacząć przygotowywać projekt oceny dorobku zawodowego nauczyciela: można przypuszczać, że tylko w wyjątkowych sytuacjach ostatnie dni stażu przesądzają o opinii rady rodziców, bądź ocenie opiekuna stażu.

Mając na względzie fakt, że terminowe zakończenie szkolnego etapu ubiegania się o kolejny stopień awansu zawodowego (zakończenie stażu i procedury ustalania przez dyrektora szkoły oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu) zbiega się w czasie z zakończeniem zajęć dydaktycznych i rozpoczęciem okresu urlopowego nauczycieli, ustawodawca ustanowił dodatkowy termin składania wniosków o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 października.

16

KN art. 73. ust. 2. Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.

w powiązaniu z: 

KN art. 88. ust. 1. Nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich - dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę.

Czy MENiS podziela opinię dotyczącą interpretacji pojęcia „nabycie uprawnień emerytalnych” zamieszczoną w witrynie internetowej KO w Gdańsku:

 http://www.kuratorium.gda.pl/index.php?c=307&d=2442 ?

[Tak – odpowiedź zgodna z treścią wyjaśnień gdańskiego KO]

 

Czy ograniczając okres urlopu dla poratowania zdrowia z uwagi na nabycie przez nauczyciela uprawnień emerytalnych na podstawie art. 88 ust.1 KN, należy pod pojęciem „trzydziestoletni okres zatrudnienia” rozumieć okres faktycznego zatrudnienia, tj. świadczenia pracy w ramach stosunku pracy, czy też w trzydziestoletnim okresie zatrudnienia należy uwzględnić także okresy równorzędne lub zaliczane (lata studiów, praca w gospodarstwie rolnym, działalność twórcza)?

Ustalenie uprawnienia nauczyciela do urlopu dla poratowania zdrowia wymaga wnikliwej analizy przebiegu zatrudnienia nauczyciela na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowych. W myśl przepisu art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) dyrektor szkoły jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole nauczycieli i decyduje w sprawach wynikających ze stosunku pracy nauczyciela. Ocena spełniania przez nauczyciela warunków uprawniających do skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia należy zatem do wyłącznej kompetencji dyrektora szkoły. Nauczycielowi spełniającemu określone ustawą warunki dyrektor szkoły, jako pracodawca, udziela urlopu dla poratowania zdrowia zgodnie ze wskazaniem lekarza. Roszczenie nauczyciela w sprawie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia stanowi roszczenie wynikające ze stosunku pracy, a zatem ocena jego zasadności należy do właściwości sądu pracy zgodnie z art. 91c ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela. Prawomocny wyrok sądu jest wiążący dla nauczyciela i dyrektora szkoły.

Czy nauczycielowi, który do końca 2006 roku nie skorzysta z prawa do emerytury bez względu na wiek, od 01.01.2007r. przysługuje ponownie – nieograniczone art. 73 ust. 2 – prawo do urlopu dla poratowania zdrowia?

brak

Czy nauczyciel mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zatrudniony na czas określony może skorzystać z prawa do emerytury bez względu na wiek, mimo że nie zostanie spełniony zapis art. 88 „po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy”?

brak

17

KN art. 87. ust. 2. Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy.

Jak należy prawidłowo interpretować pojęcie „ostatnio pobierane wynagrodzenie” w poniższym przypadku:

Nauczyciel pełnił funkcję dyrektora szkoły do 31 sierpnia. Od 1 września był zatrudniony w szkole na stanowisku nauczyciela. Jednocześnie z dniem 1 września rozpoczął się okres niezdolności nauczyciela do pracy spowodowany chorobą. Okres ten trwał nieprzerwanie 180 dni, po czym na wniosek nauczyciela nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę.

Czy odprawa emerytalna powinna być przyznana na podstawie wynagrodzenia obejmującego dodatek funkcyjny (ostatnio pobierane wynagrodzenie) czy na podstawie wynagrodzenia, jakie przysługiwało nauczycielowi od 1 września?

Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy. Wynagrodzenie, o którym mowa, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Określenie „ostatnio pobierane wynagrodzenie” odnosi się do osobistego zaszeregowania nauczyciela, zatem dla ustalenia wysokości odprawy nie ma znaczenia przebywanie nauczyciela na zwolnieniu lekarskim bezpośrednio przed odejściem na emeryturę.

18

KN Art. 83. ust. 1a. Dyrektor szkoły zawiesza w pełnieniu obowiązków nauczyciela, a organ prowadzący szkołę - dyrektora szkoły, jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy naruszenia praw i dobra dziecka.

Pojecie „dobro dziecka” jest bardzo szerokie i wskazane by było jego sprecyzowanie w odniesieniu do zapisów art. 83 ust. 1a.

brak

19

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz. 1288 ze zm.)

Czy rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli... (Dz. U. Nr 98 poz. 433) utraciło obowiązującą moc z dniem 08.10.2002r. – na podstawie § 21 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli... (Dz. U. Nr 155 poz. 1288) czy też z dniem 06.10.2000r. na podstawie art. 16 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 19 poz. 239)?

brak

Czy zatrudnienie z dniem 01.09.2002r. jako nauczyciela praktycznej nauki zawodu osoby spełniającej wymagania kwalifikacyjne określone w § 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli… stanowi rażące naruszenie prawa i jako takie stanowi przesłankę stwierdzenia nieważności decyzji nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego?

brak

20

Zgodnie z przepisami § 2,3 i 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli... kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkołach i placówkach wymienionych we wskazanych paragrafach posiada m.in. osoba, która legitymuje się dyplomem ukończenia studiów magisterskich lub wyższych zawodowych na kierunku (specjalności) zgodnym lub zbliżonym z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne.

Czy obecnie oceny kwalifikacji nauczyciela, w oparciu o w/w przepisy rozporządzenia, może dokonać zatrudniający nauczyciela dyrektor szkoły?

W wyroku z dnia 12 maja 2004 r. (sygn. akt U 1/04) Trybunał Konstytucyjny uznał, że upoważnienie kuratora oświaty do ustalenia, czy dany kierunek (specjalność) studiów jest zbliżony z nauczanym przedmiotem (rodzajem prowadzonych zajęć), wykracza poza granice upoważnienia zawartego w art. 9 ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela, co narusza przepis art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.

Od dnia ogłoszenia tego wyroku, tj. od dnia 31 maja 2004 r., kuratorzy oświaty nie ustalają zbliżoności kierunku studiów z nauczanym przedmiotem (rodzajem prowadzonych zajęć) na podstawie § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli... (Dz. U. Nr 155, poz. 1288 ze zm.).

Oceny kwalifikacji w oparciu o ten przepis dokonuje dyrektor szkoły przy nawiązywaniu z nauczycielem stosunku pracy.

Czy dyrektor może uznać kwalifikacje zatrudnianej osoby do nauczania przedmiotu, który nie ma swego ścisłego odpowiednika w kierunku lub specjalności studiów?

Przez kierunek (specjalność) zbliżony do nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć należy rozumieć kierunek (specjalność) dający dostateczną wiedzę merytoryczną z ich zakresu. Ustalenie „zbliżoności” możliwe jest wyłącznie w przypadku, gdy program studiów odpowiada zakresowi podstawy programowej dla danego przedmiotu lub rodzaju zajęć.

Jaka będzie sytuacja takiego nauczyciela, jeżeli w oparciu o art. 33 ust. 2 ustawy o systemie oświaty podważona zostanie zgodność zatrudnienia nauczyciela zgodnie z kwalifikacjami i na podstawie art. 34 ust. 4 ustawy organ sprawujący nadzór pedagogiczny poleci usunięcie uchybień?

Należy podkreślić, że dokonane przez dyrektora szkoły (placówki) ustalenie kierunku (specjalności) studiów za zbliżony do nauczanego przedmiotu podlega nadzorowi ze strony kuratora oświaty i może być zakwestionowane w trybie nadzoru pedagogicznego na podstawie art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Zgodnie z tym przepisem nadzorowi pedagogicznemu podlega w szczególności zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami. Oceny zasadności ustalenia „zbliżoności” przez dyrektora szkoły dokonuje się także w procedurze awansu zawodowego. W świetle art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela jednym z warunków nadania kolejnego stopnia awansu zawodowego jest bowiem spełnianie wymagań kwalifikacyjnych. Organ nadający stopień jest zatem zobligowany dokonać oceny merytorycznej w tym zakresie.

Czy tym samym organ sprawujący nadzór pedagogiczny może w oparciu o art. 9h ust. 2 KN stwierdzić nieważność zawartej z nauczycielem umowy o pracę?

brak

21

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze, w poszczególnych typach szkół i placówek (Dz. U. Nr 89, poz. 826 ze zm.)

 § 4. Stanowisko dyrektora zespołu szkół lub placówek może być powierzone nauczycielowi mianowanemu lub dyplomowanemu, który posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole lub placówce wchodzącej w skład zespołu, w której wymagania kwalifikacyjne wobec nauczycieli są najwyższe, oraz spełnia wymagania określone w § 1 pkt 2-8.

Co należy rozumieć pod pojęciem „najwyższe wymagania kwalifikacyjne”?

Szczegółowe wymagania kwalifikacyjne do zajmowania stanowiska nauczyciela w poszczególnych typach szkół i placówek określają przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (…).

Wymagania te są zróżnicowane co do poziomu wykształcenia. Stanowisko nauczyciela w gimnazjum może, co do zasady, zajmować nauczyciel posiadający ukończone studia wyższe (magisterskie lub zawodowe), natomiast stanowisko nauczyciela w szkole podstawowej i w przedszkolu może także zajmować nauczyciel legitymujący się ukończeniem zakładu kształcenia nauczycieli.

Czy przykładowo wymagania takie dla zespołu szkół, w skład którego wchodzi zasadnicza szkoła zawodowa, technikum i liceum profilowane spełnia nauczyciel, który ukończył studia magisterskie na kierunku, który nie jest ani zgodny ani zbliżony z nauczanym przedmiotem oraz dodatkowo studia wyższe zawodowe na kierunku zgodnym z nauczanym przedmiotem ogólnokształcącym i studia podyplomowe w zakresie zarządzania oświatą?

W świetle powyższego, osoba przystępująca do konkursu na stanowisko dyrektora zespołu szkolno – przedszkolnego, w skład którego wchodzi przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum, powinna posiadać kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w gimnazjum.

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w gimnazjum, zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. posiada w szczególności osoba, która legitymuje się dyplomem ukończenia:

- studiów magisterskich na kierunku (specjalności) zgodnym lub zbliżonym z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć, która ponadto posiada przygotowanie pedagogiczne,

- studiów magisterskich na kierunku innym niż nauczany przedmiot lub rodzaj prowadzonych zajęć, która ponadto posiada przygotowanie pedagogiczne i ukończyła studia podyplomowe z zakresu nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć.           

Osoba legitymująca się dyplomem ukończenia studiów magisterskich w zakresie nauczania początkowego nie posiada kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela w gimnazjum, zatem nie spełnia wymogów kwalifikacyjnych uprawniających do ubiegania się o stanowisko dyrektora zespołu szkolno – przedszkolnego, w skład którego wchodzi przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum.

Czy można przyjąć, że studia podyplomowe w zakresie zarządzania oświatą dają kwalifikacje do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości i tym samym nauczyciel ma ukończone studia podyplomowe z zakresu przedmiotu, którego mógłby nauczać w każdej ze szkół przykładowego zespołu (a więc spełnia wymagania kwalifikacyjne określone w §2 ust.1 pkt 3 rozporządzenia MENiS z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli...)?

brak