Kompetencje
komunikacyjne jako ważny element kształcenia nauczycieli.
Warsztaty.
Prof.
Barbara Behrnd-Wenzel, Uniwersytet Halle-Wittenberga, Niemcy.
W nawiązaniu do wykładu prof. Hartmuta Wenzla, który opowiedział
o teoretycznych aspektach komunikacji, prof. Barbara
Behrnd-Wenzel poprowadziła warsztaty dla dyrektorów szkół, w
których mogli te wiadomości wykorzystać w ćwiczeniach
praktycznych. Chociaż spotkanie było przewidziane dla nawet 200
osób, aktywnie uczestniczyć mogła w nim jedynie część z nich,
więc mimo niskiej frekwencji zajęcia mogły odbyć się z
powodzeniem.
Prowadząca przypomniała trzy płaszczyzny:
indywidualną, grupową i zewnętrzną, na jakich odbywa się
komunikacja i przeszła do omówienia komunikatu „ja”, który
dotyczy pierwszej z nich. Komunikat ten pozwala na wyrażenie
własnych odczuć i potrzeb wobec rozmówcy, w przeciwieństwie do
komunikatu „ty” wymaga od partnera odpowiedzialności za
komunikację i wzmacnia relacje. Pierwszym ćwiczeniem, jakie
musieli wykonać uczestnicy warsztatów było przekształcenie
komunikatów „ty”, który otrzymali na kartkach, w komunikaty
„ja”. Nie wszystkim się to udało, niektórzy mówiąc o swoich
odczuciach odnosili je do zachowań drugiej osoby, pozostawali
więc przy komunikacie „ty”. Ćwiczenie to wywołało burzliwą
dyskusję, jeden z uczestników wyraził obawę, że komunikat „ja”
może być przez niektórych odbierany jako oznaka egoizmu, jednak
profesor wyjaśniła, że stosując go wyrażamy szacunek dla
partnera i gotowość na wysłuchanie jego odczuć i potrzeb.
Kolejny komentarz dotyczył rozmów dyscyplinujących z
nauczycielem, w których komunikat „ja” może się nie sprawdzić.
Prowadząca opowiedziała, jak go stosować w tego typu rozmowach,
zmuszając podwładnego do przemyśleń i odpowiedzialności za
przewinienie. Wskazała też na potrzebę opanowania przez
dyrektora złych emocji i współpracę z nauczycielem jako
partnerem, rozwiewając wątpliwości uczestników dotyczące
stosowania komunikatu „ja” w sytuacjach nerwowych. |
Na
kolejne ćwiczenie polegające na przeprowadzeniu przez dyrektora
z nauczycielem rozmowy oceniającej nie starczyło czasu
przewidzianego na warsztaty, jednak wszyscy wyrazili chęć ich
przedłużenia, więc profesor Behrnd-Wenzel przeszła do jego
omówienia. Wyjaśniła, że rozmowę taką należy przeprowadzać z
każdym nauczycielem jak najczęściej, a przynajmniej raz w roku,
traktując ją jako ważny element zarządzania szkołą. Ważne jest,
by prowadząc ją stosować techniki polepszające jakość
komunikacji, nakładać na nauczyciela odpowiedzialność za
kierowania swoją pracą i rozwojem zawodowym oraz pytać o jego
odczucia i potrzeby. Dwóch słuchaczy wcieliło się w role i
odegrało rozmowę, w której dyrektor chce wykorzystać
doświadczenie nauczyciela i powierzyć mu pracę nad poprawą
relacji szkoły z rodzicami, ten natomiast próbuje odmówić
tłumacząc się przeciążeniem pracą. Profesor pomogła wyjaśnić
nieporozumienia, do jakich doszło między stronami i pokazała jak
dojść do konsensu, ustalić wspólne cele i rozpocząć partnerską
współpracę. Niestety nie udało się omówić tego ćwiczenia ani
przejść do kolejnego z powodu braku czasu, więc prowadząca
podziękowała uczestnikom i zapytała ich o odczucia na temat
zajęć. Wszyscy zapewnili, że będą stosowali zdobytą wiedzę w
swoich szkołach i zwrócili uwagę na wspaniałą atmosferę
warsztatów. |
|