Uzasadnienie
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2004 jest aktem wykonawczym do ustawy z dnia .................. r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr ......póz......).
Na podstawie art. ..... powyższej ustawy minister właściwy do spraw oświaty i wychowania - po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego - zobowiązany jest do określenia zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialne go.
W projekcie rozporządzenia:
l) utrzymuje się zasadę, że „pieniądz idzie za uczniem", co oznacza naliczanie subwencji na podstawie liczby uczniów uczęszczających do szkół i placówek prowadzonych ba.dź dotowanych przez poszczególne gminy, powiaty i województwa samorządowe. W celu doprecyzowania sposobu mierzenia skali zadań oświatowych i dostosowania do nich wysokości subwencji, rozporządzenie uzależnia tę wysokość od liczby uczniów przeliczeniowych otrzymanej przez zróżnicowane wagi dla wybranych grup uczniów, wybranych grup szkół oraz stopni awansu zawodowego nauczycieli. Otrzymana w ten sposób liczba uczniów przeliczeniowych przemnażana jest przez finansowy standard podziału subwencji.
Finansowy standard podziału subwencji (oznaczony symbolem „A" w załączniku do rozporządzenia) otrzymuje się dzieląc kwotę ogólną subwencji SO przez ogólną liczbę uczniów/słuchaczy/wychowanków przeliczeniowych. Zgodnie z algorytmem zastosowanym na rok 2004 finansowy standard A wynosi około 2.634 zł.;
2) wprowadza się 20 wag dla zadań szkolnych ( od Pi do P2o) i 10 wag dla zadań pozaszkolnych (od Pzi do Pso);
3) obniża się wartość wagi Pi do 0,04 dla tzw. „biednych" jednostek samorządu terytorialnego (dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w gminach, w których dochód na l mieszkańca stanowi nie więcej niż 92 % średniego dochodu na mieszkańca w kraju, liczonego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych dla celów obliczenia części wyrównawczej subwencji ogólnej) w związku z rozszerzeniem zakresu naliczania części wyrównawczej subwencji ogólnej w porównaniu do roku ubiegłego;
4) dążąc do dalszego wyrównywania szans edukacyjnych uczniów utrzymuje się wagę dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych na terenach wiejskich i w miastach do 5000 mieszkańców (P4);
5) w odniesieniu do roku 2003 zlikwidowane zostały wagi dotyczące racjonalizacji sieci szkół podstawowych i gimnazjów. Zlikwidowanie związane jest z zakończeniem I etapu reformy systemu oświaty;
6) zwiększa się wartości wagi dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów położonych na terenach wiejskich i małych miasteczek (do 5 tyś. mieszkańców);
7) modyfikuje się sposób obliczania wartości wagi związanej z awansem zawodowym nauczycieli; celem modyfikacji wagi było uwzględnienie skutków finansowych związanych z przejściem nauczycieli na wyższe stopnie awansu zawodowego, w tym nauczycieli mianowanych na stopień nauczyciela dyplomowanego;
8) wagąPó =1,0 dla uczniów niepełnosprawnych objęto dodatkowo uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym;
9) podwyższa się wartość wagi P7 dla uczniów słabo słyszących, niesłyszących i uczniów niewidomych do poziomu 2,50 oraz rozszerza się zakres stosowania tej wagi o uczniów słabo widzących;
10) podwyższa się wartość wagi P8 dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym, głębokim, z niepemosprawnościarm sprzężonymi oraz z rozpoznanym autyzmem do poziomu 3,15;
11) w związku z likwidacją wag na racjonalizację wprowadza się dodatkową wagę w części zadań szkolnych dla gmin wiejskich i małych miasteczek przeznaczoną na zajęcia pozalekcyjne (w odniesieniu do szkół podstawowych i gimnazjów);
12) wagi są addytywne, co oznacza, że jeżeli uczeń kwalifikuje się do różnych wag to są one dodawane.
Przepisy projektu rozporządzenia w §§ l i 2 wskazują obszar zadań oświatowych, które realizują jednostki samorządu terytorialnego i mają charakter obrazujący sposób ustalania poszczególnych parametrów i wag, użytych w algorytmie dla obiektywnego dokonania podziału środków. Przepisy te mają więc charakter informacyjny.
Termin wejścia w życie rozporządzenia przewidziany na dzień l stycznia 2004 r. wynika z charakteru przedmiotowego rozporządzenia. Określa ono zasady podziału części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2004, określonej w ustawie budżetowej na rok 2004, zatem akt ten powinien obowiązywać od początku roku budżetowego. Należy więc uznać, że proponowany termin wejścia w życie rozporządzenia nie narusza zasad demokratycznego państwa prawnego.
Ocena skutków regulacji (OSR):
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu zostaje przekazany do konsultacji międzyresortowych oraz konsultacji z następującymi związkami zawodowymi i innymi partnerami społecznymi:
1. Chrześcijański Związek Zawodowy „Solidarność im. ks. Jerzego Popiełuszki"
2. Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego,
3. Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność",
4. Wolny Związek Zawodowy „Sierpień 80",
5. Związek Zawodowy „Rada Poradnictwa",
6. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność 80",
7. Zarząd Krajowy Związku Zawodowego Nauczycieli Średnich Szkół Leśnych w Polsce ,
8. Związek Zawodowy Pracowników Oświaty i Wychowania „Oświata",
9. Krajowa Sekcja Oświaty NSZZ „Solidarność",
10.Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych,
11 .Konferencja Związków Zawodowych Górnictwa w Polsce,
12. Sekcja Oświaty KNSZZ „Solidarność 80",
13.Polski Związek Logopedów,
14.Forum Związków Zawodowych,
15. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych,
16. Konfederacja Pracodawców Polskich,
17.Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych,
18.Związek Rzemiosła Polskiego,
19-Business Centre Ciub - Związek Pracodawców,
20.Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski,
21. Społeczne Towarzystwo Oświatowe,
22.Zarząd Główny Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego,
23. Stowarzyszenie Oświatowców Polskich
24. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Niepublicznych Szkół Muzycznych I i II Stopnia,
2 5. Towarzystwo Wiedzy Powszechnej,
26.Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych,
2 7. Konfederacja Pracodawców Polskich,
28.Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem,
29.Kraj owa Izba Edukacji,
30.Zarząd Główny Związku Rzemiosł Polskich,
31.Konfederacja Stowarzyszeń Nauczycielskich,
3 2. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty,
3 3. Kraj owa Rada Rzeczników Konsumentów.
Projekt zostaje skierowany także do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ponadto projekt zostaje zamieszczony na stronie intemetowej MENiS.
Dotychczas projekt był konsultowany z Zespołem ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i uzyskał pozytywną opinię na posiedzeniu w dniu 6 listopada 2003 r.
Wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia nie powoduje wpływu na sektor finansów publicznych, jak również rynek pracy, konkurencyjność wewnętrzną! zewnętrzną gospodarki, sytuację i rozwój regionów.
Wdrożenie projektu nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa bowiem wysokość części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2004 określona została w projekcie ustawy budżetowej na 2004 r. w wysokości 25.082.854 tyś. zł, tj. wyższej o 3,14 % w stosunku do subwencji oświatowej na rok 2003.