Zał
ącznik nr 2II ETAP EDUKACYJNY
KLASY IV-VI
PRZEDMIOTY
JĘZYK POLSKI
Człowiek zdobywa wiedzę przede wszystkim poprzez język. Nauczanie języka ojczystego tworzy fundament ogólnego rozwoju ucznia, jest pomocą w kształtowaniu osoby ucznia, stanowi główny punkt odniesienia całej edukacji szkolnej - wychowania i kszta
łcenia.Za rozwój języka w mowie i piśmie (w tym za zasób pojęć, ortografię i estetykę zapisu) odpowiedzialni są wszyscy nauczyciele niezależnie od posiadanej specjalności.
Cele edukacyjne
Wspomaganie umiejętności porozumiewania się uczniów i wprowadzanie ich w świat kultury, zwłaszcza przez:
1
) kształcenie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim; rozwijanie zainteresowania uczniów językiem jako składnikiem dziedzictwa kulturowego,2) ujawnianie zainteresowań, możliwości i potrzeb oraz językowych i czytelniczych umiejętności uczniów po to, aby wyznaczać stosowne d
la nich cele, dobierać treści i materiały, projektować odpowiednie działania gwarantujące skuteczność edukacji,3) rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł lit
erackich i innych tekstów kultury, także audiowizualnych, a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata; wprowadzanie w tradycję kultury narodowej i europejskiej,4) uczenie istnienia w kulturze, przede wszystkim w jej wymiar
ze symbolicznym i aksjologicznym, tak by stawała się wewnętrzną i osobistą własnością dziecka.Zadania szkoły
1
. Wychowanie językowe i rozbudzanie wrażliwości estetycznej.2. Motywowanie do poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów kultury (w tym regionalnej) wzbogacających wiedzę ucznia o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności i z odniesieniem do przeszłości.
3. Doskonalenie kompetencji komunikacyjnej,
tzn. umiejętności mówienia, słuchania, czytania, pisania, odbioru różnorodnych tekstów kultury.4. Tworzenie sytuacji, w których uczenie się języka następuje przez świadome i refleksyjne jego używanie (bez nawarstwiania teoretycznej, abstrakcyjnej wiedzy o systemie językowym).
5. Pobudzanie postaw kreatywnych ucznia w procesie zdobywania umiejętności i gromadzenia wiedzy.
6. Integrowanie różnych doświadczeń kulturowych.
Treści nauczania
Treści nauczania powinny być podporządkowane funkcji wspierającej wypowiadanie się, bez konieczności posługiwania się def
inicjami.1
. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę).2. Właściwości opowiadania
, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych.3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań.
4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia.
5. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne.
6. Związki znaczeniowe między wyrazami.
7. Budowa słowotwórcza wyrazów.
8. Rodzaje głosek.
9. Akcent wyrazowy, intonacja.
10. Pojęcia: f
ikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm.11. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu.
12. Terminy: bohater, wątek
, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja.13. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą.
Osiągnięcia
1
. Mówienie:1
) do rzeczywistych i wyobrażonych słuchaczy, z przejrzystością intencji, z uwzględnianiem różnorodnych sytuacji, ról i kontaktów międzyludzkich (oficjalnych i nieoficjalnych),2) na temat otaczającej rzeczywistości, własnych zainteresowań, literatury, innych (niewerbalnych i mieszanych) tekstów kultury,
3) na temat zaobserwowanych zjawisk językowych (przy użyciu elementarnej terminologii językoznawczej wprowadzanej zależnie od możliwości uczniów),
4) z precyzją znaczeniową
, ze świadomością emocjonalnego nacechowania wypowiedzi oraz próbami ich oceny (zwłaszcza etycznej),5) płynne, z poprawną i wyraźną artykulacją oraz dykcją
, akcentowaniem, intonacją, pauzowaniem i tempem (w tym wygłaszanie tekstów z pamięci).2. Słuchanie:
1)
uważne i ze zrozumieniem,2) rozmaitych wypowiedzi, w różnych celach i sytuacjach,
3) z rozróżnianiem mowy i tła akustycznego w przekazach audiowizualnych.
3. Czytanie:
1
) głośne i wyraziste, z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa,2) ciche ze zrozumieniem,
3) różnych rodzajów tekstów z uwzględnianiem celu (takiego jak: informacja
, przeżycie, perswazja itp.).4. Pisanie:
1)
tekstów kierowanych do różnych adresatów i w różnych celach,2) w związku z potrzebami codziennej komunikacji, ekspresji własnych doznań, z literaturą i tekstami kultury wysokiej oraz masowej,
3) w różnych prostych formach
,4) z troską o kompozycję (plan
, tytuł, akapit), sprawność stylistyczną oraz poprawność gramatyczną, interpunkcyjną i ortograficzną, a także estetykę tekstu.5. Odbiór tekstów kultury:
1
) z dążnością do odkrywania ich dosłownego, przenośnego i symbolicznego sensu,2) z uwzględnieniem obserwacji swoistości ich tworzywa,
3) ze wskazywaniem na różne elementy świata przedstawionego,
4) z odróżnianiem f
ikcji artystycznej od rzeczywistości,5) z refleksją nad wartościami i zasadami etycznymi, w tym zwłaszcza dylematami natury etycznej przeżywanymi przez bohaterów,
6) z próbami określania funkcji różnych elementów tekstu przy użyciu odpowiedniej terminologii (wprowadzanej zale
żnie od możliwości uczniów),7) z wykorzystaniem różnych kontekstów,
8) z uwzględnieniem odrębności regionalnej i etnicznej.
Lektura
1
. Utwory zaproponowane przez uczniów i nauczyciela (w całości po dwa duże teksty literackie w klasie IV, po trzy w klasach V i VI).2. Baśnie, legendy, opowiadania i utwory poetyckie (w tym pochodzące z regionu).
3. Fragmenty polskiej i światowej klasyki dziecięcej i młodzieżowej przy systematycznym motywowaniu uczniów do samodzielnego poznawania całych tekstów.
4. Teksty reprezentatywne dla źródeł kultury europejskiej.
5. Utwory
prozatorskie i poetyckie wprowadzające w polską tradycję i współczesność literacką — stosownie do możliwości i potrzeb uczniów.6. Teksty reprezentatywne dla różnych rodzajów, gatunków i form artystycznego wyrazu, ze szczególnym uwzględnieniem utworów epickich, w tym odmian prozy fabularnej
(m.in. powieści podróżnicze - przygodowej, obyczajowej, fantastycznej).7. Teksty użytkowe, publicystyczne, popularnonaukowe, przedstawienia teatralne, filmy, s
łuchowiska radiowe, programy telewizyjne.HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO
Cele edukacyjne
1.
Zainteresowanie przeszłością.2. Rozwijanie poczucia przynależności do grupy rodzinnej, społeczności lokalnej, grupy etnicznej, narodu, państwa, społeczności europejskiej i światowej.
3.
Świadoma postawa patriotyczna i obywatelska motywująca do odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym i publicznym. Kształtowanie szacunku do własnego państwa.4. Poznawanie wartości, stanowiących istotny motyw działalności indywidualnej i publicznej w Polsce, w Europie i w świecie.
Zadania szkoły
1
. Dostarczanie wiedzy na temat najważniejszych wydarzeń i najwybitniejszych postaci z dziejów Polski (w tym regionu) oraz Europy i świata.2. Zapoznanie z symbolami narodowymi, religijnymi i państwowymi; wyjaśnienie ich znaczenia oraz kształtowanie szacunku wobec nich. Rozwijanie postawy patriotycznej.
3. Kształtowanie wyobraźni historycznej.
4. Zapoznanie z elementarnymi pojęciami historycznymi.
5. Rozbudzanie zainteresowań przeszłością własną
, swojej rodziny i narodu oraz korzeniami i rozwojem rodzimej kultury.Treści nauczania
1
. Ja. Kim jestem - co lubię, co potrafię, co jest dla mnie ważne. Godność moja i innych.2. Ja i inni. Moja postawa wobec innych. Koleżeństwo, przyjaźń, miłość. Prawa moje i prawa innych. Stosunek do środowiska przyrodniczego i kulturowego.
3. Ja i inni. Wolność osobista a przewidywanie konsekwencji własnych zachowań, odpowiedzialność i obowiązki. Wzorce osobowe - wybrane postacie historyczne i współczesne.
4. Wartości: prawda, dobro, piękno, wolność, odpowiedzialność i sprawiedliwość w otaczającym świecie.
5. Mój dom, moja rodzina i sąsiedztwo. Elementy historii rodzinnej, regionalnej oraz życia codziennego w Polsce i w różnych krajach i epokach.
6. Społeczeństwo. Prawa i obowiązki obywatelskie. Postawy
prospołeczne i aspołeczne. Przykłady różnych systemów społecznych w świecie współczesnym i w przeszłości.7. Praca. Jej znaczenie w życiu indywidualnym i zbiorowym. Organizacja pracy i jej efekty w różnych epokach i współcześnie.
8. Zróżnicowanie regionalne Polski efektem warunków przyrodniczych i działalności człowieka, zasoby środowiska przyrodniczego, ich ochrona i wykorzystanie.
9. Zagospodarowanie terenu w miejscu zamieszkania ucznia
, uwarunkowania życia ludzi danego obszaru od czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych, krajobraz najbliższej okolicy.10. Moja ojczyzna. Wydarzenia i osoby o zasadniczym znaczeniu dla losów narodu i państwa polskiego (chrzest Polski, Zjazd Gnieźnieński i koronacja Chrobrego, Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki, bitwa pod Grunwaldem
, Unia Polsko-Litewska, królowa Jadwiga i Jagiełło, Stefan Batory, potop szwedzki, Jan Sobieski, Konstytucja 3 maja, rozbiory, formy walki o niepodległość Polski, I wojna światowa, odzyskanie niepodległości, wojna polsko-sowiecka, Józef Piłsudski i Roman Dmowski, II wojna światowa, okupacja i walka o niepodległość).11. Najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego.
12. Moja ojczyzna Polska - położenie, obszar, granice, sąsiedzi, ludność, podział administracyjny.
13. Mój krąg
cywilizacyjno-kulturowy. Wybrane zagadnienia z kręgu kultury antycznej oraz dziejów Europy. Śródziemnomorskie korzenie wybranych elementów kultury polskiej.14. Polska w Europie - kierunki współpracy, procesy integracji z Unią Europejską
; wspólne wartości europejskie: demokracja, poszanowanie praw człowieka, wolność gospodarcza.15. Symbole i święta narodowe, religijne i państwowe; symbole wybranych państw i instytucji międzynarodowych.
Osiągnięcia
1
. Integrowanie wiedzy historycznej uzyskanej z różnych źródeł.2. Ujmowanie treści historycznych w związkach
przyczynowo-skutkowych.3. Ocenianie faktów i wydarzeń z przeszłości; porównywanie ich z obecnie obowią
zującymi zasadami i wartościami kształtującymi życie społeczne.4. Tworzenie opowiadania opartego na treściach historycznych, z obrazowym ujmowaniem epizodów, postaci i scenek historycznych.
5. Umieszczanie wydarzeń w przedziałach czasowych
, obliczanie upływu czasu między wydarzeniami.6. Rysowanie drzewa genealogicznego.
7. Poszukiwanie swojego miejsca w świecie, świadome korzystanie z przysługujących praw oraz wypełnianie obowiązków.
8. Umiejętność krytycznej oceny wydarzeń historycznych i współczesnych.
9. Rozumienie i stosowanie przyjętych norm współżycia w najbl
iższym otoczeniu. Indywidualne i grupowe działanie w najbliższym otoczeniu społecznym i na forumszkoły.
10. Samodzielna ocena zachowań swoich i innych
, a także przewidywanie ich konsekwencji.11. Dokonywanie świadomej
samoidentyfikacji kulturowej, narodowej, etnicznej, regionalnej i państwowej; formułowanie uzasadnień własnych postaw i poglądów.12. Wyrażanie własnego zdania i słuchanie zdania innych.
13. Dostrzeganie związków teraźniejszości z przeszłością ora
z ciągłości rozwoju kulturalnego i cywilizacyjnego.14. Odczytywanie i opis różnorodnych źródeł informacji historycznej i ich ilustracyjne wykorzystywanie przy rekonstrukcji przeszłości.
15. Lokalizowanie
czasowo-przestrzenne wydarzeń z wykorzystaniem osi czasu, planu, mapy, wykresów i tabel.16. Wyciąganie wniosków z porównywania dwóch i więcej prostych informacji dotyczących wydarzeń i postaci historycznych.
17. Poszukiwanie potrzebnych informacji w różnorodnych źródłach oraz rozw
ijanie umiejętności ich selekcjonowania, porządkowania i przechowywania.18. Ukierunkowana
, bezpośrednia obserwacja elementów środowiska geograficznego i społecznego.19. Formułowanie pytań, problemów dotyczących zjawisk zachodzących w środowisku lokalnym
, regionalnym i poszukiwanie ich rozwiązań z wykorzystaniem dostępnych źródeł informacji.JĘZYK OBCY
Cele edukacyjne
Opanowanie znajomości języka na poziomie zapewniającym minimum komunikacji językowej.
Zadania szkoły
l. Rozwijanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz wiary we własne możliwości językowe,
2. Stopniowe przygotowywanie ucznia do samodzielności w procesie uczenia się języka obcego.
3. Rozwijanie w uczniach postawy ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur.
Treści nauczania
1
. Podstawowe struktury gramatyczne umożliwiające formułowanie wypowiedzi w odniesieniu do teraźniejszości, przeszłości i przyszłości oraz do relacji przestrzennych.2. Podstawowe funkcje językowe umożliwiające posługiwanie się językiem w prostych
, nieformalnych sytuacjach dnia codziennego.3. Zasady wymowy i ortografii.
4. Podstawowe wiadomości o obszarze nauczanego języka.
5. Wprowadzenie do pracy ze słownikiem dwujęzycznym oraz stosownymi materiałami uzupełniającymi.
6. Proste projekty zespołowe.
Osiągnięcia
1
. Sprawność rozumienia ze słuchu:1
) ogólnego sensu prostych sytuacji komunikacyjnych, w tym intencji rozmówcy,2) instrukcji nauczyciela
,3) ogólnego sensu oraz wyszukiwanie informacji szczegółowych w nieskomplikowanych wypowiedziach i dialogach.
2. Sprawność mówienia:
1
) zadawanie prostych pytań oraz udzielanie odpowiedzi,2) zdobywanie i udzielanie informacji w typowych sytuacjach dnia codziennego,
3) formułowanie krótkiej wypowiedzi o sobie, rodzinie, najbliższym otoczeniu, swoich przekonaniach i wartościach wraz z ich prostym uzasadnieniem
,4) inicjowanie i podtrzymywanie prostej rozmowy dotyczącej typowych sytuacji dnia codziennego,
5) opanowanie poprawnej wymowy w
zakresie poznanego materiału językowego.3. Sprawność czytania:
1
) rozumienie powszechnie spotykanych dokumentów, takich jak: menu, rozkład jazdy, ogłoszenia, reklamy, listy i instrukcje,2) wyszukiwanie konkretnych informacji w prostych tekstach
,3) rozumienie ogólnego sensu prostych, adaptowanych tekstów.
4. Sprawność pisania:
1
) dostrzeganie różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu oraz umiejętność poprawnego zapisu większości słów znanych ze słuchu,2) napisanie krótkiego listu o sobie i swoich zainteresowaniach, przekazanie prostej informacji.
5. Inne umiejętności - korzystanie ze szkolnego słownika dwujęzycznego.
PRZYRODA
Cele edukacyjne
1
. Zainteresowanie światem, jego różnorodnością, bogactwem i pięknem.2. Rozumienie zależności istniejących w środowisku przyrodniczym.
3. Zdobycie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i dokonywania ich opisu.
4. Poznanie współzależności cz
łowieka i środowiska.5. Poznanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu ludzi i przyrody.
6. Wyrobienie poczucia odpowiedzialności za środowisko.
Zadania szkoły
1
. Dostarczanie wiedzy na temat człowieka, udzielanie uczniowi pomocy w rozumieniu samego siebie.2. Przekazywanie wied
zy na temat budowy i złożoności świata ożywionego i nieożywionego oraz warunków życia.3. Umożliwianie prowadzenia obserwacji środowiska w najbliższej okolicy oraz poznawanych regionach.
4. Przeprowadzanie ćwiczeń kształtujących umiejętność orientowania się w terenie i na mapie.
5. Umożliwianie prowadzenia obserwacji zjawisk przyrodniczych
, wykonywania prostych eksperymentów i interpretowania ich wyników.6. Pobudzanie wrażliwości uczniów na piękno świata i wartość życia.
7. Kształtowanie postawy szacunku do zwierząt i przyrody oraz odpowiedzialności za ich stan.
Treści nauczania
1.
Wspólne cechy budowy i czynności organizmów.2. Złożoność świata żywego, znaczenie różnych sposobów jego porządkowania.
3. Przykłady różnorodności roślin, grzybów i zwierząt oraz środowisk ich życia.
4. Opis miejsca zamieszkania (formy terenu, skały, wody, gleba, roślinność).
5. Warunki życia ludzi w najbliższym otoczeniu.
6. Orientacja w terenie, szkic, plan
, mapa.7. Krajobraz najbliższej okolicy - obserwacje i opisy:
1
) składniki naturalnego krajobrazu,2) sposoby zagospodarowania obszaru,
3) ludzie i kultura
,4) zależność życia ludzi od czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych.
8. Krajobrazy nizinne, wyżynne i górskie:
1
) środowisko i jego zagospodarowanie (na przykładzie wybranych krajobrazów Polski),2) krajobrazy naturalne i przekształcone przez człowieka
,3) przykłady pozytywnego i negatywnego zagospodarowania przestrzeni,
4) krainy Polski.
9. Wybrane krajobrazy świata:
1
) lądy i kontynenty,2) oceany.
10. Pogoda i klimat, obserwacje meteorologiczne.
11. Właściwości różnych substancji i ich zastosowanie:
1
) metale i niemetale; masa, przewodnictwo cieplne i elektryczne,2) mieszaniny jednorodne i niejednorodne,
3) woda i roztwory wodne; rozpuszczanie i krystalizacja
,4) właściwości materii o różnych stanach skupienia
( np. rozszerzalność temperaturowa, sprężystość, kruchość, ciśnienie).5) przemiany chemiczne znane z życia codziennego (np. spalanie, korozja
, ścinanie białka).12. Kinetyczn
e - molekularny model budowy materii; rozmiary cząsteczek, oddziaływania międzycząsteczkowe.13. Podstawowe zjawiska fizyczne
(ich zastosowanie:1
) mechaniczne,2) elektryczne i magnetyczne,
3) optyczne i akustyczne.
14. Czynności życiowe człowieka, etapy rozwoju człowieka ze szczególnym uwzględnieniem dojrzewania biologicznego, zasady higieny.
15. Znaczenie wybranych gatunków roślin, grzybów i zwierząt dla człowieka.
16. Bakterie i wirusy - zagrożenia i korzyści dla człowieka.
17. Substancje szkodliwe dla organi
zmów żywych i ich oddziaływanie na środowisko przyrodnicze.18. Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze.
19. Wpływ środowiska na zdrowie człowieka:
1
) substancje szkodliwe i ich wpływ na organizm człowieka,2) rola wody, powietrza, gleby, ich odtwarzalność, czystość i skażenie.
20. Ziemia w Układzie Słonecznym, obserwacje astronomiczne.
21. Podróże i odkrycia geograf
iczne.Osiągnięcia
1.
Całościowe postrzeganie rzeczywistości przyrodniczej.2. Obserwowanie przyrodniczych składników środowiska i ich opis.
3. Gromadzenie i integrowanie wiedzy koniecznej do opisywania zjawisk przyrody.
4. Rozpoznawanie stanów f
izjologicznych organizmu człowieka. Dbałość o zdrowie przez stosowanie zasad higieny i korzystanie z różnych form rekreacji.5. Dostrzeganie walorów przyrodniczych najbliższego regionu, znajomość prawnie chronionych obiektów i obszarów przyrodniczych. Rozpoznawanie, z wykorzystaniem atlasów i prostych kluczy, pospolitych gatunków roślin i zwierząt.
6. Dostrzeganie zależności między czynnikami środowiska przyrodniczego i kulturowego.
7. Wyjaśnianie zjawisk f
izycznych i astronomicznych.8. Obserwowanie i identyfikowanie różnorodnych substancji i procesów chemicznych w najbliższym otoczeniu.
9. Właściwe korzystanie z dostępnych produktów chemicznych.
10. Dostrzeganie wpływu działalności człowieka na środowisko przyrodnicze.
11. Orientowanie się w terenie.
12. Czytanie i interpretowanie map, wykresów, tabel.
13. Rozwiązywanie prostych zadań problemowych dotyczących miejsca zamieszkania i okolicy.
14. Dostr
zeganie kulturowych walorów najbliższego regionu.TECHNIKA
Cele edukacyjne
Osiągnięcie elementarnego poziomu orientacji i kultury ogólnotechnicznej.
Zadania szkoły
1
. Doprowadzenie ucznia do poznania i oceniania swoich cech, możliwości i predyspozycji technicznych.2. Organizowanie wielostronnej aktywności technicznej ucznia.
3. Tworzenie warunków do kształtowania kultury i be
zpiecznego postępowania w środowisku technicznym.Treści nauczania
1
. Analiza środowiska ucznia z punktu widzenia technicznego (dom, mieszkanie, miejsce pracy i zabawy, miasto, wieś).2. Teksty, dokumentacje techniczne oraz kalkulacje ekonomiczne (pojęcia
, symbole, znaki i rysunki); normalizacja w technice i w życiu codziennym.3. Różnorodne materiały, ich cechy i zastosowania; zależność w
łaściwości materiałów od surowców i sposobu wytwarzania.4. Prace wytwórcze z różnych materiałów -planowanie, wykonanie, ocena.
5. Technologie; podstawowe narzędzia, przyrządy pomiarowe stosowane w środowisku ucznia; technologie ekologiczne w środowisku ucznia.
6. Maszyny i instalacje
( urządzenia gospodarstwa domowego); bezpieczne, ekonomiczne i ekologiczne postępowanie uczniów w środowisku technicznym.7. Bezpieczne poruszanie się uczniów w ruchu drogowym jako piesi, pasażerowie i rowerzyści.
Osiągnięcia
1
. Racjonalne i bezpieczne postępowanie w środowisku technicznym.2. Ocenianie swoich umiejętności, nawyków, zainteresowań i zdolności technicznych.
3. Opisywanie i wartościowanie wytworów i dzia
łań technicznych (za pomocą obrazów, rysunków, symboli i tekstów; wykorzystywanie technologii informacyjnej) z różnych punktów widzenia (ekologicznego, ekonomicznego, estetycznego).4. Opracowywanie pomysłów technicznych w formie dokumentacji technicznej (z wykorzystaniem eksperymentowania, modelowania technicznego oraz technologii informacyjnej; dokonywanie podstawowych pomiarów).
5. Planowanie i wykonywanie zadań technicznych indywidualnie i zespołowo; organizowanie miejsca pracy.
6. Bezpieczne posługiwanie się narzędziami oraz urządzeniami gospodarstwa domowego; czytanie ze zrozumieniem różnych instrukcji technicznych.
7. Eksploatowanie roweru i be
zpieczne poruszanie się nim po drogach. Zdobywanie karty rowerowej od 10 roku życia.ETYKA
1Cele edukacyjne
1. Kształtowanie refleksyjnej postawy wobec człowieka, jego natury, powinności moralnych
oraz wobec różnych sytuacji życiowych.
2. Przygotowanie do rozpoznawania podstawowych wartości i dokonywania właściwej ich
hierarchizacji.
Zadania szkoły
1. Wspieranie uczniów w poszukiwaniu wartości.
2. Ukazywanie uczniom konieczności doskonalenia samego siebie.
3. Ukazywanie sensu praw i obowiązków, zasad i reguł, nakazów i zakazów obowiązujących
w różnych sytuacjach społecznych: w grupie rówieśniczej, w szkole, w rodzinie, w społeczności lokalnej.
4. Uczenie szacunku dla siebie i innych.
Treści nauczania
1. Poznawanie siebie, dostrzeganie cech indywidualnych własnych i najbliższych osób.
2. Wyjaśnianie prawdziwego znaczenia własnych zachowań oraz ich przyczyn i konsekwencji.
3. Człowiek jako osoba, godność człowieka.
4. Przyjmowanie odpowiedzialności za siebie.
5. Prawa i obowiązki, zasady i reguły postępowania.
6. Uczestnictwo w grupie, porozumiewanie się z innymi.
7. Wolność i jej różne rozumienie, autorytety i wzory osobowe.
8. Praca i jej wartość dla człowieka.
9. Uzasadnianie opinii, wydawanie sądów, kryteria ocen, między innymi w odniesieniu do zjawisk społecznych na poziomie małej grupy, społeczności szkolnej i społeczności lokalnej.
Osiągnięcia
1. Dostrzeganie różnorodności postaw i zachowań ludzi.
2. Rozpoznawanie swoich obowiązków wobec najbliższego otoczenia, rodziny i szkoły.
3. Wyrażanie opinii i wartościowanie zjawisk społecznych na poziomie społeczności szkolnej i społeczności lokalnej.
Nauczanie religii jest realizowane zgodnie z odrębnymi przepisami.
10