l. Zróżnicowanie stawek dotacji w stosunku do podręczników szkolnych i akademickich, w tym zwiększenie stawek dotacji do podręczników szkolnych, czyli powrót do rozwiązania stosowanego do 1999 r. ponieważ:

- podręcznik szkolny spełnia zupełnie inną rolę w procesie dydaktycznym niż podręcznik akademicki. Jest podstawowym i niezbędnym materiałem dydaktycznym, służącym spełnianiu obowiązku nauki, stąd potrzeba zwiększenia jego dostępności przez eliminowanie barier jaką jest cena, a jednocześnie stworzenia optymalnych warunków dla wydawców, aby zechcieli podejmować prace nad tytułami nieatrakcyjnymi rynkowo,

- w budżetach rodzinnych wzrosły realne wydatki związane z wyposażeniem dzieci w niezbędne podręczniki szkolne z powodu m.in. stosowanej obecnie metodologii ich opracowania, w której podręcznik do danego przedmiotu składa się często z kilku odrębnych woluminów (np. semestr I i II), wprowadzenia w 2001 r. stawki podstawowej podatku VAT na wyroby multimedialne, w które bardzo często zaopatrywane są podręczniki szkolne, zwiększenia kosztów wprowadzenia podręcznika na rynek (zwiększone koszty promocji i reklamy), wreszcie z powodu zubożenia społeczeństwa,

- określone w nowelizowanym rozporządzeniu stawki dotacji do podręczników szkolnych (1200 zł do l arkusza wydawniczego przy pierwszym wydaniu i 850 zł przy kolejnym wydaniu) nie zmieniane od 1999 r. skutkują regularnym spadkiem liczby dotowanych tytułów (składanych wniosków o dotację) - w latach 2001-2002 wpłynęło 2-krotnie mniej wniosków o dotację w porównaniu z okresem do 2000 r., co wskazywałoby m.in. na obecną nieefektywność stawek ustalonych na tym poziomie. Wprowadzenie w 1999 r. jednolitych stawek dla podręczników szkolnych i akademickich odbyło się pod hasłem spójności prawa regulującego podobną materię -jednocześnie oznaczało to już wówczas faktyczne obniżenie stawek do podręczników szkolnych, jako że stawkę przy pierwszym wydaniu ustalono na poziomie 1998 r., przy kolejnych wydaniach na poziomie 1994-1995 r.

- w 2003 r. nastąpiły podwyżki cen papieru i płyt offsetowych o ok.. 15 % każda, planowane jest wprowadzenie od stycznia 2004 r. 22% stawki podatku VAT na usługi drukarskie,

- z analizy kosztów tytułów dotowanych w 2002 r. wynika, że średnia cena zbytu podręcznika szkolnego wynosiła ok. 22 zł. -Przeprowadzone symulacje wykazują, że zwiększenie stawek do proponowanego poziomu (1900 zł - pierwsze wydania, 1350- kolejne wydania) obniżałoby cenę zbytu podręcznika średnio o kilka złotych (ok. 5 zł), co jest już stanem odczuwalnym dla indywidualnego odbiorcy, a zważywszy ww. wzrost kosztów wydania książek , przynajmniej w części rekompensowałoby nieunikniony wzrost cen lub ryzyko deficytu ponoszonego przez wydawcę,

- w 2002 r. wprowadzono nowe typy szkół (liceum profilowane) i nową formę kształcenia (kształcenie ogólnozawodowe) w związku z czym istnieje  potrzeba stworzenia warunków, spełniających rolę impulsu do podjęcia prac przez wydawców nad powstaniem podręczników dla tej formy kształcenia. Ze względu na charakter tych podręczników mechanizm rynkowy i obowiązujące stawki dotacji nie są tutaj wystarczającą zachętą, o czym świadczy fakt, że w 2002 r. do użytku szkolnego zostały dopuszczone tylko 4 tytuły do kształcenia ogólnozawodowego.

2. Rezygnacja ze sposobu określenia stawki dotacji do podręczników szkolnych poprzez ustalenie maksymalnego pułapu stawki (formuła  „do x zł") na rzecz określonych stawek do jednego arkusza wydawniczego przy pierwszym i następnym wydaniu. Obowiązujący zapis znajduje uzasadnienie w stosunku do podręczników akademickich, gdzie koszty przygotowania podręczników specjalistycznych mogą się znacząco różnić. Podręczniki szkolne są materią bardziej jednorodną, a w razie uzasadnionej konieczności zróżnicowania stawki wystarczający jest zapis §2.2 nowelizowanego rozporządzenia dający możliwość zwiększenia stawki o 10 %. Proponowana zmiana ogranicza uznaniowość w przyznawaniu dotacji, zwiększa efektywność planowania wydawniczego, a zatem i efektywność planowania i wydatkowania środków budżetowych na dotacje przedmiotowe do podręczników szkolnych.

3. Rozszerzenie i doprecyzowanie wymagań, dotyczących dokumentów niezbędnych przy ubieganiu się o dotację do podręcznika akademickiego (konspekt zmian przy kolejnych, zmienionych wydaniach oraz dwie aktualne recenzje sporządzone przez samodzielnych pracowników naukowych) w celu usprawnienia procedury przyznawania dotacji oraz zapewnienia jakości dotowanych podręczników.

4. Obniżenie minimalnego nakładu dotowanego podręcznika akademickiego z 1500 do 1000 egzemplarzy. Podyktowane jest to wzrastającą specjalizacją w poszczególnych dyscyplinach naukowych oraz ogólną sytuacją na rynku książki akademickiej, w którym wydawcy ponoszący określone koszty związane z przygotowaniem podręcznika są wypierani z rynku przez atrakcyjne cenowo usługi kserograficzne i ponoszą straty na wieloletnim magazynowaniu wydrukowanych nakładów.

Przewidywane skutki finansowe

Zgodność z prawem Unii Europejskiej

Projektowane regulacje są objęte zakresem prawa Unii Europejskiej w kontekście warunków dopuszczalności pomocy publicznej dla przedsiębiorców i są zgodne z tym prawem. Na podstawie nowelizowanego rozporządzenia został opracowany Program Pomocowy pn.„Dotacje przedmiotowe do podręczników szkolnych i akademickich", zgłoszony Komisji Europejskiej. Proponowane zmiany rozporządzenia nie naruszają warunków określonych w tym programie.