Nauczanie włączające – polskie wyzwania, oczekiwania,
możliwości w świetle obowiązujących regulacji prawnych.
Wykład.
Dr Ewa Dyduch - wykładowca UJ, AP;
Małgorzata Niewodowska - wykładowca UP, UJ.
Obie prelegentki, Małgorzata
Niewodowska i dr Ewa Dyduch, przedstawiły swoje prezentacje, które
dotyczyły różnych aspektów problematyki edukacji włączającej w Polsce.
Na początku zostały przedstawione podstawy prawne dotyczące edukacji
dzieci. Deklaracja Praw Dziecka ONZ z 1959 roku wskazuje, że dzieci
upośledzone mają takie same prawa jak inne, w tym prawo do wolności,
godności i edukacji. W Polsce prawo to gwarantuje również Konstytucja.
Edukacja osób ze specjalnymi
potrzebami jest oparta na koncepcji kształcenia specjalnego i została
wkomponowana w ogólny system oświaty. Jej celem jest zapewnienie każdemu
dziecku warunków do pełnego rozwoju, przystosowanie do jak najbardziej
samodzielnego życia oraz kształtowanie indywidualnej osobowości.
Kształcenie specjalne dotyczy różnych kategorii dzieci. Są to dzieci
niesłyszące, słabosłyszące, niewidome, słabowidzące, z
niepełnosprawnością ruchową (w tym afazją), z upośledzeniem umysłowym w
stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem i z zaburzeniami
sprężonymi. Dla dzieci są przeznaczone alternatywne formy realizowania
obowiązku szkolnego, którym odpowiadają różne modele edukacji
integracyjnej:
·
segregacyjna,
·
częściowo integracyjna,
·
integracyjna,
·
inkluzywna.
Edukacja inkluzywna różni się od
innych modeli tym, że skupia się na mocnych stronach ucznia, a nie na
jego brakach. Zakłada, że każdy rozwija się indywidualnie, dlatego
ważniejsze jest aby koncentrować się na dziecku, a nie na programie
nauczania. Włączanie ma w tym rozumieniu głęboki sens jako nie tylko
edukacja, ale także tworzenie poczucia przynależności do środowiska
lokalnego i kultury, a także rozwijanie we wszystkich uczniach postawy
akceptującej różnorodność i podmiotowość innych ludzi. Dlatego ważne
jest, aby uczestnikami tego systemu byli nie tylko uczniowie, ale też
rodzice, nauczyciele, specjaliści i całe środowisko lokalne. Dzięki temu
integracja będzie przebiegać tak, aby umożliwić osobie niepełnosprawnej
dobre funkcjonowanie i współdziałanie z innymi członkami społeczeństwa. |