Informacja zwrotna w ocenianiu bieżącym.
Wykład. Dr Jacek Strzemieczny. Przykłady dobrej praktyki prezentowane przez nauczycieli i dyrektorów wybranych szkół z terenu całego kraju.

Na początku spotkania publiczność otrzymała trzy publikacje: „Efektywne wykorzystanie nowych technologii na lekcjach” autorstwa Howarda Pitlera, Elizabeth R. Hubbell i Matta Kuhna, „Uczę (się) w szkole” Danuty Sterny i „Poradnik dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej” pod redakcją tejże.

Wykład, poprowadzony przez Jacka Strzemiecznego, ukazywał szersze spojrzenie na ocenianie w szkole oraz rolę informacji zwrotnej w uczeniu się. Prelegent rozpoczął swoje wystąpienie od zaprezentowania pracy uczennicy ze szkoły podstawowej. Praca ta została oceniona na trójkę. Prelegent skierował pytanie do publiczności o to, co mama tej uczennicy dowie się o jej pracy. Publiczność zgodziła się, że jej mama zwróci uwagę na ocenę, jaką dostała dziewczynka oraz na to, że robi ona błędy ortograficzne.

Przedstawiony przykład posłużył prowadzącemu do zobrazowania, jak ważne jest określenie kryteriów sukces, czyli opis tego, czego wymaga się od ucznia. Informacja zwrotna powinna być ściśle związana z kryteriami sukcesu ustalonymi przed wykonaniem pracy.

Cztery elementy informacji zwrotnej, to:

1)    To, co uczeń dobrze zrobił  - wyszczególnione elementy i narysowanie dwóch plusów (++);

2)    Odnotowanie tego, co wymaga poprawy – narysowanie jednego minusa (-);

3)    Wskazówki dotyczące tego, jak uczeń powinien poprawić ocenę;

4)    Wskazówki, w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej.

Prelegent przedstawił badania Ruth Buttler, które pokazywały, że najskuteczniejszą metodą oceniania, powodującą zainteresowanie i poprawę ze strony ucznia, jest udzielenie mu informacji zwrotnej (tak dobrego efektu nie osiąga się poprzez dawanie ocen lub wystawianie oceny i jednoczesne podawanie informacji zwrotnej). Zaprezentowane zostały również badania innych autorów, na przykład Johna Hattie’ego i Helen Timperley.

Po zakończeniu części wykładowej rozpoczął się panel dyskusyjny poprowadzony przez Danutę Sternę. Do rozmowy zaproszone zostały Monika Lolek, Urszula Skrzypczak, Maria Traczyk, Ewa Malec oraz Joanna Jasia.

Danuta Sterna rozpoczęła debatę od pytania o pierwsze doświadczenia z programem Szkoła Ucząca Się (SUS) oraz serwisem Oceniania Kształtującego (OK). Joanna Jasia odpowiedziała, że zachwyciła się kursem internetowym, ponieważ to, czego uczy się w teorii przez Internet, może od razu ćwiczyć w szkole.

Ewa Malec zauważyła, że bardzo pomocna jest druga osoba, z którą stosuje się program w szkole – dzięki temu mogą się one nawzajem wspierać.

Urszula Skrzypczak, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 1 im. Stanisława Staszica w Piastowie, opowiedziała, że od sześciu lat cała szkoła pracuje zgodnie z filozofią SUS. Najpierw sama zapisała się na kurs a dopiero później zachęciła do niego nauczycieli. W czasie swojej wypowiedzi podkreśliła, jak ważną rolę odgrywa dyrektor w promowaniu nowości w nauczaniu.

Maria Traczyk, również dyrektor szkoły, dała kilka rad dotyczących wprowadzania Oceniania Kształtującego do szkół. Mówiła między innymi, jak ważne jest ciągłe podkreślanie swojego stanowiska dyrektorskiego w tej sprawie oraz obowiązkowe przeszkolenie nowych nauczycieli i zapoznanie ich z programem OK.

Danuta Sterna podkreślała wartość ciągłego doceniania starań nauczycieli jako jednej z najważniejszych motywacji.

Monika Lolek zaprezentowała wiele pomysłów autorskich, które wprowadziła w swojej klasie. Według niej najważniejsza jest systematyczność stosowania nowych metod oraz włączanie uczniów w proces rozwoju (na przykład dzieci nawzajem oceniają swoje prace). Dzięki zaangażowaniu dzieci, zmienia się relację między nimi a nauczycielem na partnerską.

Rolę podawania informacji zwrotnej w budowaniu pozytywnej, partnerskiej relacji uczeń – nauczyciel zauważyła również Ewa Malec. Opowiedziała również o wzroście motywacji słabszych uczniów do nauki.

Danuta Sterna zachęciła do wprowadzania zmian w szkole małymi krokami. Urszula Skrzypczak zakończyła panel ostrzegając słuchaczy, że często nauczyciele nie są zaangażowani w zmiany i mogą być zniechęceni. Poradziła, żeby w takiej sytuacji znaleźć silnego lidera, obserwować zespół i doceniać każdy przejaw stosowania zasad programu OK. Z przekonaniem stwierdziła, że zmiany jakościowe warte są wysiłku włożonego we wdrażanie zmian oceniania.