Dyskusja o egzaminach i sprawdzianach zewnętrznych.
Spotkanie z Dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, dr Marcinem Smolikiem.

W pierwszym dniu konferencji z uczestnikami spotkał się dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, dr Marcin Smolik, żeby odpowiedzieć na pytania związane z egzaminami i sprawdzianami zewnętrznymi. Gościa przedstawił Jacek Strzemieczny, który zaprosił do zadawania pytań związanych z techniczną stroną organizacji egzaminów zewnętrznych.

Najpierw pytanie zadał przedstawiciel Zespołu Szkół Budowlanych w Braniewie, który chciał się dowiedzieć, czy uczniowie zdający egzamin w sierpniu podlegają już nowym zasadom egzaminu, jednak dyrektor CKE zapewnił, że stosuje się do nich takie same zasady, jak do tych zdających w maju. Kolejne pytanie od uczestniczki z Wrocławia dotyczyło uczniów korzystających z nauczania domowego i mieszkających poza granicami kraju. Jak wyjaśnił dr Smolik, uczniowie tacy nie mogą być zwolnieni z egzaminów i muszą do nich przystąpić w kraju razem z innymi uczniami. Następne pytanie zadała Dorota Kuchta, dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 2 w Legionowie, a dotyczyło procedur zwalniania dzieci ciężko chorych z egzaminu. Marcin Smolik zapewnił, że już podjęto odpowiednia działania, aby uprościć tę procedurę, i aby nie trzeba było czekać ze zwolnieniem do egzaminów w sesji sierpniowej.

Marzanna Kamińska z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Bielawie zgłosiła postulat uproszczenia procedur otrzymywania zestawów zadań egzaminacyjnych z matury ustnej z języka polskiego. Dyrektor CKE wyjaśnił, że nie można zastosować tych samych procedur co przy językach obcych, ponieważ w przypadku jakichkolwiek przecieków egzamin z języka polskiego straciłby sens, dlatego koniecznie jest utrzymanie obecnego systemu, w którym zadania przychodzą do szkoły dopiero we właściwym  dniu. Jednak aby odciążyć nieco dyrektorów, wprowadzono możliwość przekazania obowiązku odbierania zadań jednemu z nauczycieli. Kolejna pytanie, zadane przez Ewę Szmit z I LO w Gorzowie Wlkp., również dotyczyło matury z języka polskiego, tym razem pisemnej, a dokładnie sprawdzania prac maturalnych po wycofaniu klucza. Marcin Smolik odpowiedział, że ta decyzja była spełnieniem wielu postulatów wysuwanych od dawna przez różne środowiska. Obecnie CKE będzie udostępniała kilka wzorcowych prac, jednak to na egzaminatorach będzie teraz spoczywać większa odpowiedzialność.

Kilka pytań zadała Beata Trzcińska-Staszczyk, dyrektor I LO w Puławach. Pierwsze dotyczyło konieczności odbierania zestawów maturalnych o 5 rano, kolejne – powodu pojawienia się na maturze rozszerzonej z matematyki zadań, które sprawdzają dokładność obliczeń, a nie myślenie algorytmiczne, ostatnie zaś możliwości przeprowadzania matur w lipcu. Dr Smolik odpowiedział, że sposób dostarczania zestawów maturalnych jest podyktowany wymogami zachowanie tajności, więc nie ma możliwości odstąpienia od tych regulacji; zadania z matematyki, które sprawdzają dokładność, zostały wprowadzone pod wpływem opinii specjalistów, natomiast termin matur nie może ulec zmianie, ponieważ pociągałoby to za sobą zmiany w całym systemie szkolnictwa wyższego. Kolejne pytanie dotyczyło planów sytuacyjnych sal, które jak wyjaśnił dyrektor CKE są potrzebne
w przypadku podejrzenia niesamodzielności uczniów podczas pisania egzaminu.

Następna uczestniczka, Grażyna Matyszkiewicz ze SP nr 1 w Woli, pytała o organizację sprawdzianu dla szóstoklasistów. Jak odpowiedział Marcin Smolik, z punktu widzenia psychologicznego nie ma znaczenia, czy sprawdzian odbywa się jednego dnia, czy jest rozłożony na dwa dni, przeważyły więc względy organizacyjne, natomiast formę egzaminu, który składa się z trzech części, przyjęto, ponieważ uznano, że język ojczysty, matematyka i język obcy są najważniejszymi kompetencjami, które powinien mieć uczeń kończący podstawówkę. Na kolejna pytanie, zadane przez Krystynę Gbur, dotyczące odbioru kodów do egzaminu i liczby rezerwowych płyt z egzaminem z języka obcego, dr Smolik odpowiedział, że decyzja o sposobie odbioru kodów pozostaje w gestii OKE, natomiast zwiększenie liczby płyt zapasowych znacznie podniosłoby koszt egzaminu, więc raczej nie będzie możliwe, jednak nagranie można w sytuacji awaryjnej otrzymać także drogą elektroniczną.

Kolejny z uczestników, Ryszard Sikora, pytał o skład zespołów nadzorujących. Jak wyjaśnił dyrektor Marcin Smolik, rozporządzenie, które zmniejsza liczbę członków zespołów nadzorujących w niektórych przypadkach, już jest w przygotowaniu. Jerzy Kostyra z Wodzisławia zadał z kolei pytanie dotyczące różnego sposobu dostarczania prac przez szkoły, które wysyłają je kurierem lub muszą dowozić osobiście, oraz zgłosił postulat przeniesienia terminu egzaminu gimnazjalnego i sprawdzianu. Marcin Smolik odpowiedział, że komisje przyjmują różne sposoby organizacji zbierania prac, które podyktowane są koniecznością zapewnienia jak najszybszego ich sprawdzenia, natomiast przesunięcie terminu któregokolwiek egzaminu mogłoby spowodować, że egzaminatorzy nie zdążyliby ich sprawdzić na czas.

Na kolejne pytania dotyczące celowości przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego z języka obcego na poziomie rozszerzonym, dr Smolik odpowiedział, że egzamin ten będzie się liczył przy rekrutacji już od roku szkolnego 2016/2017, więc konieczny jest na razie okres przejściowy. Kolejna uczestniczka pytała o system e-oceniania, który jak wyjaśnił Marcin Smolik jest na razie w fazie pilotażu i zostanie wprowadzony, tylko jeżeli będzie pewność co do jego sprawnego działania. Następne pytanie od uczestniczki z Legionowa dotyczyło ograniczenia czasu na realizację podstawy programowej o tę część roku szkolnego, która pozostaje po zdaniu egzaminów, oraz przyczyn zmiany na naklejkach. Dyrektor CKE wyjaśnił, że nauczyciele muszą rozłożyć program tak, aby zmieścić się przed egzaminami, natomiast zmiana naklejek była spowodowana zmianą systemu informatycznego.

Urszula Skoczek, dyrektor szkoły integracyjnej w Dzierżoniowie, pytała o możliwość zwolnienia z egzaminu uczniów z niepełnosprawnością umysłową w stopniu lekkim. Marcin Smolik odpowiedział, że nie ma powodu wykluczać tych uczniów z tej części życia szkoły, dlatego nie ma podstaw do ich zwalniania.

Po zakończeniu dyskusji głos zabrał po raz kolejny Jacek Strzemieczny, który przedstawił kilka zagadnień związanych z ideą egzaminów jako części systemu edukacyjnego. Przede wszystkim wiążą się z nimi konsekwencje życiowe, które ponoszą wszyscy członkowie społeczności szkolnej. Badania dotyczące skutków egzaminów pokazują, że prowadzą one do takich problemów jak zawężenie kształcenia do przedmiotów, które są egzaminowane, minimalizacja znaczenia pogłębionej refleksji i  osłabienie wewnętrznej motywacji uczniów do nauki. Zauważył, że te wszystkie problemy mogą stać się przyczynkiem do kolejnej dyskusji, na którą zabrakło czasu podczas spotkania.