II KRAJOWA KONFERENCJA DYREKTORÓW SZKÓŁ KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO OSKKO, WARSZAWA - MIĘTNE, 17-19 kwietnia 2009 r.

W dniach 17-19 kwietnia 2009 r. odbyła się druga doroczna konferencja dyrektorów szkół zawodowych, CKP, instytucji wspomagających, przedstawicieli organów prowadzących, innych osób zainteresowanych zarządzaniem w edukacji zawodowej, zorganizowana przez największa polską organizację kadry kierowniczej oświaty - Ogólnopolskie Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty. Udział w konferencji wzięło ok. 150 uczestników, w tym m.in. Minister Edukacji Narodowej, Katarzyna Hall, wiceminister, Sekretarz Stanu Krystyna Szumilas, Dyrektor Departamentu Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. Trwają prace nad opracowaniem stanowisk. W tym samym czasie i miejscu odbyła się V Krajowa Konferencja Dyrektorów Przedszkoli, w której udział wzięło także ok. 150 osób.

Piątek, 17 kwietnia 2009 R. - I dzień Konferencji, Biblioteka Narodowa, Warszawa.
W auli im. Dembego BN o godz. 15:00 odbyło się uroczyste rozpoczęcie II Krajowej Konferencji Dyrektorów Szkół Kształcenia Zawodowego.

Otwarcia Konferencji dokonała Minister Edukacji Narodowej, Katarzyna Hall. Życząc przybyłym owocnych obrad podkreśliła, że szkolnictwo zawodowe stanowi bardzo ważny element w systemie edukacji w Polsce. Mając to na uwadze Ministerstwo Edukacji Narodowej 18 czerwca 2008 roku powołało zespół opiniodawczo-doradczy do spraw kształcenia zawodowego. W skład zespołu wchodzą również przedstawiciele OSKKO.

Zebranych powitali także: Przewodniczący Komisji Rewizyjnej OSKKO, Ryszard Sikora oraz prowadzący dalszą część spotkania członkowie Zarządu OSKKO: Bogusława Gloc-Nierubliszewska i Andrzej Jasiński. Następnie odbyła się główna część piątkowego spotkania.

Modernizacja szkolnictwa zawodowego.
Krzysztof Symela, Dyrektor Departamentu Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. W prezydium: członkowie OSKKO, Bogusława Gloc-Nierubliszewska i Andrzej Jasiński (Zarząd OSKKO)

Krzysztof Symela podkreślił, że OSKKO będzie miało realny wpływ na to, co w przyszłości będzie się działo w szkolnictwie zawodowym. Pierwsze zmiany w szkołach zawodowych rozpoczną się w 2012/2013 roku. W ciągu trzech – czterech lat możemy, więc (korzystając również z funduszy unijnych PO-KL) dopracować pewne rozwiązania w sposób satysfakcjonujący dla wszystkich. Pod koniec roku 2009, pojawi się dokument programowy, który określi główne kierunki rozwoju. Będzie to efekt pracy zespołu opiniodawczo-doradczego.

Szkoła zawodowa powinna być szkołą pozytywnego wyboru, innowacyjnej wiedzy, umiejętności i kompetencji. Zmianami należy tak kierować, aby wybór szkoły zawodowej był świadomym wyborem, aby szkoła ta nie kojarzyła się ze szkoła gorszego gatunku, należy wrócić do tradycji, kiedy szkoła zawodowa była szkołą elitarną.

Na początku trzeba wzmocnić szkolne doradztwo zawodowe. Doradztwo zawodowe powinno być traktowane, jako proces całożyciowy, powinno zaczęć się już w przedszkolu. Pewien pakiet informacyjny, o tym, jakie predyspozycje ma dziecko musi przechodzić z poziomu na poziom. Apogeum doradztwa zawodowego stanowiłaby szkoła gimnazjalna, bo tam dokonuje się wyboru dalszego kształcenia.

Doradztwo musi być ukierunkowane na ucznia, ale ważne jest także uświadomienie rodzicom, jakie predyspozycje ma ich dziecko (np. do kierunków technicznych), tak, aby w przyszłości wykonywało satysfakcjonujący zawód. To rodzice najczęściej pomagają dziecku wybrać szkołę, powinien to być wybór świadomy.

Tempo, w jakim świat się zmienia i to, co się zmienia stawia nowe wyzwania przed edukacją, szczególnie zawodową. Zmiana środowiska pracy związana z globalizacją gospodarki, problemami z ochroną środowiska, z powstawaniem społeczeństwa informacyjnego, społeczeństwa usługowego, wielokulturowego, ale też społeczeństwa starzejącego się, powoduje, że pojawiają się nowe formy zatrudnienia, a pracodawcy stawiają nowe wymagania wobec pracowników. Zadaniem szkół zawodowych jest stworzenie takich mechanizmów, aby na bieżąco można było niwelować rozdźwięk między tym, co dzieje się w gospodarce a własną ofertą edukacyjną. Szkoła musi szybko reagować na zmieniające się potrzeby oraz preferować ideę uczenia się przez całe życie wynikającą ze strategii lizbońskiej. Uczenie się przez całe życie, jako jedna z kompetencji kluczowych, powinna znaleźć odzwierciedlenie w nowej podstawie programowej, która będzie obowiązywała od 2012 roku. Według prognoz w 2025 roku pojawi się około 80% nowych technologii, co stanowi olbrzymie wyzwanie dla kształcenia zawodowego, dla wytyczenia nowych kierunków w tym kształceniu oraz potwierdza konieczność uczenia się przez całe życie.

Środowisko pracy w latach siedemdziesiątych to kultura produkcji, w latach osiemdziesiątych – kultura, jakości, obecnie to przede wszystkim kultura kompetencji.

Kompetencja to:

1. zdolność wykonywania określonych zadań zawodowych.

2. określone cechy psychofizyczne, autonomia i samodzielność, standardy zachowań.

Pracownik (absolwent szkoły) będzie miał pełne kompetencje zawodowe, jeśli połączy te dwie kategorie oraz nabierze doświadczenia zawodowego i będzie właściwie zmotywowany.

Szkoła zawodowa przyszłości nie może funkcjonować bez udziału pracodawców, nie może bez ich udziału odpowiednio kształcić kompetencji zawodowych.

Rola pracodawców w przygotowywaniu zmian w szkołach zawodowych:

1. współtworzenie nowych podstaw programowych w kształceniu zawodowym.

2. instytucje wskazujące, co w kształceniu zawodowym się zmienia.

3. organizacja miejsc praktycznej nauki zawodu.

Obecnie najważniejsze są umiejętności, ważniejsze niż wiedza, za którą nikt już nie nadąża. Powinniśmy kształtować takie umiejętności, aby absolwent umiał dostosowywać się do szeroko pojętej mobilności na rynku pracy, również europejskim.

Uzasadnienie podjęcia zmian w szkolnictwie zawodowym (kontekst polski):

1. Potrzeby gospodarki i rynku pracy.

2. Strategie rozwoju: kraju, regionów, edukacji.

3. Priorytety działania MEN – najważniejsza jakość.

4. Nowe podstawy kształcenia ogólnego.

5. Wsparcie - Projekty EFS (PO KL).

Uzasadnienie podjęcia zmian w szkolnictwie zawodowym (kontekst europejski):

1. Cele odnowionej Strategii Lizbońskiej.

2. Strategia uczenia się przez całe życie (LLL).

3. Europejskie i Krajowe Ramy Kwalifikacji (EQF/NQF).

4. Kompetencje kluczowe, ECVET, EQARF, EUROPASS.

5. Mobilność i wzajemne uznawanie kwalifikacji w UE.

Kontekst polski i kontekst europejski muszą się wzajemnie uzupełniać, należy w podobny sposób opisywać kwalifikacje, aby pracownik mógł się przenosić z jednego kraju do drugiego. Krajowe ramy kwalifikacji są pewnym uporządkowaniem kwalifikacji, które funkcjonują na polskim rynku pracy.

Nowa podstawa programowa szkół ponadgimnazjalnych odniesie się również do kompetencji kluczowych, podobnie jak ma to już miejsce na niższych stopniach edukacji. Będzie to właściwie pewien sposób uporządkowania i uzupełnienia, tego, co już funkcjonuje.

Kompetencje kluczowe:

1. Porozumiewanie się w języku ojczystym.

2. Porozumiewanie się w językach obcych.

3. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne.

4. Kompetencje informatyczne.

5. Zdolność uczenia się.

6. Kompetencje interpersonalne, międzykulturowe, społeczne i obywatelskie.

7. Przedsiębiorczość.

8. Ekspresja kulturowa.

Absolwent szkoły zawodowej powinien posiadać cechy osoby przedsiębiorczej, czyli kreatywność, elastyczność, innowacyjność, wyjątkowość, skłonność do podejmowania ryzyka, twórczość, kreowanie wartość, zdolność reagowania, osobistą inicjatywę, dyscyplinę.

Obecny rok jest rokiem innowacyjności i kreatywności. Innowacyjność i kreatywność w kształceniu zawodowym może się przejawiać w różnych aspektach. Przykładem są eksperymenty pedagogiczne i innowacje, w których wiele szkół już uczestniczy.

Pan Krzysztof Symela zwrócił uwagę, że bardzo ważne są egzaminy potwierdzające kwalifikacje zawodowe. Firmy o globalnym wymiarze zatrudniają tylko osoby z potwierdzonymi kwalifikacjami zawodowymi. Natomiast w Polsce często pracodawcy nie odróżniają świadectwa ukończenia szkoły od dyplomu potwierdzającego kwalifikacje. Obecnie egzaminy zawodowe nie są obligatoryjne, stąd wiele osób do nich nie przystępuje, ale mimo tego ponosimy ich koszty. W Niemczech np. jeśli ktoś kończy szkołę zawodową przystępują zawsze do egzaminu zawodowego.

W szkolnictwie zawodowym istnieje również możliwość wykorzystania podobnego modelu jak w szkolnictwie wyższym, tzw. punktów transferowych – pozwalających przenosić się z uczelni w jednym kraju na uczelnie w innym. W szkolnictwie zawodowym byłby to system transferu osiągnięć, pozwoliłby na przenoszenie się ucznia z jednego typu szkoły do drugiego, czy zmianę zawodu bez konieczności powtórnego uczenia się tych umiejętności, które już w jednym zawodzie nabył. Niezbędna jest, więc zmiana klasyfikacji zawodów i kształcenie modułowe w szerszym zakresie.

Do określonych kwalifikacji możemy dojść różnymi drogami, również z wykorzystaniem edukacji pozaformalnej (np. kursy, doskonalenia) i nieformalnej (uczenie się samodzielne poprzez wykonywanie pracy). Te dwa rodzaje edukacji, to właśnie kształcenie ustawiczne. Pan Krzysztof  Symela uważa, że należy stworzyć pewne mechanizmy, które pozwoliłyby potwierdzić kwalifikacje zdobyte w edukacji nieformalnej czy pozaformalnej, że nie będzie ważna droga, jaką dochodzi się do pewnych umiejętności, a tylko i wyłącznie umiejętności.

Europejskie ramy kwalifikacji to pewien schemat, do którego każdy kraj będzie dopasowywał swoje kwalifikacje. Każdy kraj określi sam, ile jest u niego poziomów ( w niektórych jest np. 10 – 12, ale większość państw ma 8). Prace nad ramami kwalifikacji trwają także w Polsce, uczestniczą w nich przedstawiciele OSKKO.

Zespół opiniodawczo-doradczy pracuje nad zmianami w 10 podstawowych obszarach:

1. Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego.
   Obecnie jest 208 zawodów. Najpierw niezbędny jest przegląd zawodów pod względem przydatności dla gospodarki, gdyż wiele zawodów może funkcjonować, jako specjalizacja w innych zawodach. Konieczne są również wspólne kwalifikacje dla grupy zawodów np. dla mechaników, informatyków, zawodów ekonomicznych. Podstawa programowa powinna być dokumentem jednolitym: na wejściu określać, czego uczyć, na końcu, jakie uczeń będzie miał kwalifikacje, czyli wskazywać listę umiejętności i zasób wymaganej wiedzy w danym zawodzie.

2. Rozwój doradztwa zawodowego w systemie oświaty.
   Integracja doradztwa szkolnego z rynkiem pracy. W szkole powinien być zatrudniony nauczyciel doradca zawodowy.

3. System egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
   Będziemy chcieli oddzielić egzamin maturalny od egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowego oraz poszerzyć możliwość potwierdzenia kwalifikacji zawodowych zdobytych w edukacji pozaformalnej.

4. Struktura i organizacja kształcenia zawodowego.
   Nie będzie zmian struktury kształcenia ponadgimnazjalnego. Możliwe, że nastąpi skrócenie nauki w technikum uzupełniającym do dwóch lat, możliwe, że rozszerzy się oferta szkolnictwa pozaszkolnego, jako krótkich form kształcenia zawodowego. Pojawiła się propozycja, aby pierwszy rok kształcenia ponadgimnazjalnego był wspólny dla wszystkich szkół, nie jest to jednak rozstrzygnięcie końcowe. Wymiar godzin przeznaczonych na przedmioty zawodowe zostanie utrzymany na dotychczasowym poziomie.

5. Kształcenie zawodowe osób ze specjalnymi potrzebami.
   Zwrócenie uwagi na potrzebę nabywania kompetencji zawodowych osób niepełnosprawnych, poszerzenie oferty programowej.

6. Kształcenie, dokształcanie i doskonalenie nauczycieli.
   Co roku ubywa duża ilość nauczycieli przedmiotów zawodowych. Po zmianie Ustawy o systemie oświaty będziemy mogli zatrudnić specjalistę oferując mu pensję na poziomie nauczyciela dyplomowanego. Powinna być ogólnie dostępna oferta samo uczenia się nauczycieli. Możliwość organizacji praktyk nauczycieli w przedsiębiorstwach, przygotowanie nauczycieli do programów modułowych, do kształcenia na odległość (wykorzystanie EFS PO KL).

7. Udział pracodawców w kształceniu zawodowym.

8. Oferta programowa i obudowa programów oraz kształcenie zawodowe na odległość.
   Możliwość bezpłatnego korzystania z pakietów edukacyjnych (brakuje podręczników do kształcenia zawodowego) i modułowych programów dostępnych na stronie internetowej Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. Materiały te umożliwią dostosowanie procesu kształcenia do aktualnych potrzeb rynku pracy.

9. Promocja kształcenia zawodowego i ustawicznego.
   Zmiana wizerunku szkoły i promowanie umiejętności zawodowych (np. Euroskills). Promowanie konkursów i olimpiad przedmiotów zawodowych. Wyłanianie w konkursach i nagradzanie dobrych praktyk współpracy z pracodawcami.

10. Finansowanie kształcenia zawodowego.
    Kształcenie zawodowe jest drogie, dzięki projektom unijnym, które funkcjonowały wcześniej doposażono wiele ośrodki egzaminacyjnych. Zastanawiamy się, czy subwencja powinna być dla wszystkich typów kształcenia zawodowego taka sama. Są różne propozycje jak tę subwencję dzielić. 

Dyrektor Krzysztof Symela zakończył wykład podsumowaniem głównych kierunków zmian w szkolnictwie zawodowym, zmian, które rozpoczną się w roku 2012/2013.

W drugiej części spotkania uczestnicy zadawali pytania i dzielili się wątpliwościami.

Tomasz Dobosz (Częstochowa): Jeśli absolwent gimnazjum będzie wybierał szkołę zawodową świadomie, doradca zawodowy będzie niezbędny w gimnazjum. Jak MEN zamierza przekonać organy prowadzące szkołę do tworzenia etatów doradcy?

Dyrektor szkoły zawodowej ma zapewnić jej rozwój. Powiatowe Urzędy Pracy mają tylko informacje przeszłe i teraźniejsze, nie mają przyszłych. Rodzice nie otrzymają informacji, w jakich zawodów będzie brakować na rynku pracy. Jaki nowe typy zawodów proponować?

Odp. Zapis, że można zatrudnić doradcę zawodowego w szkołach jest tylko fakultatywną propozycją, są propozycję, aby zatrudnienie było obligatoryjne. Doradca zawodowy powinien być zatrudniony w każdym typie szkoły, a w szczególności w gimnazjum. Obecnie rozpocznie się realizacja w KOWEZiU projekt, dzięki któremu powstaną centra doradztwa zawodowego w danym regionie. Dwa systemy doradztwa: na poziomie szkoły i urzędu pracy powinny się wzajemnie wspierać

Monitorowanie rynku pracy jest tylko pewną perspektywą do zorganizowania kształcenia w nowym zawodzie, to nie jest krótki kurs dla bezrobotnego. W tym roku Ministerstwo Pracy uruchamia projekt, który będzie metodami ekonometrycznymi badał stały popyt na pracę w długim horyzoncie czasowym. 

Tadeusz Burczyk (Starogard Gdański): Czy po ukończeniu technikum, jeśli absolwent nie zda egzaminu zawodowego mógłby otrzymać inne świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej niż uczeń, który ten egzamin zdał? W Polsce pracodawcy jeszcze nie rozróżniają świadectwa ukończenia technikum od dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

Odp. To jest bardzo rozsądna propozycja – główną wartość ma stanowić dyplom potwierdzający kwalifikacje. Taka propozycja padała już wcześniej z innych środowisk. Chcemy zmienić całą formułę świadectwa, ale konieczna jest zmiana rozporządzenia. Chcemy, aby organizacje pracodawców czy organizacje branżowe zatrudniały na podstawie kwalifikacji, czyli właśnie dyplom, który te kwalifikacje potwierdza. Świadectwo jest tylko przepustką do dalszego kształcenia. Taki człowiek (mający świadectwo potwierdzające kwalifikacje) inaczej startuje w hierarchii zatrudnienia również płacowej.

Głos z sali: Czy jest szansa na uporządkowanie nazewnictwa zawodów np. w branży gastronomii?

Odp. Przy zmianach będziemy chcieli uwzględnić państwa propozycje. Ujednolicenie nazewnictwa jest też związane z nazewnictwem europejskim. Będziemy przeglądać i sugerować zmiany.

Głos z sali: Technik pojazdów samochodowych musi mieć dodatkowe uprawnienia do różnych rzeczy, niestety nie jest to przewidziane w programie kształcenia w tym zawodzie

Odp. Zgadzam się, że formuła absolwenta bez uprawnień pokazuje niedoskonałości kształcenia zawodowego. Podział zawodów na kwalifikacje ma za zadanie pokazać, co na każdym poziomie nasz absolwent potrafi, jakie ma umiejętności.

Halina Majdak-Maj (Bielsko Biała): Z niepokojem patrzę na te projekty, czy jest taka szansa, abyśmy mieli 2 lata spokoju, aby to, co jest dobre modyfikować, a nie zmieniać? Obawiam się, że kolejna zmiana polityczna spowoduje kolejne zmiany.
Czy MEN mogłoby pomóc w promowaniu w mediach szkolnictwa zawodowego? Pomóc w zmienianiu nastawienia społeczeństwa do tego szkolnictwa.

Odp. Głównym założeniem wprowadzania zmian jest to, o czym pani mówił: nie popsuć tego, co jest dobre. Pomimo, że opcje polityczne mogą się zmieniać, to projekty EFS będą funkcjonować do 2015 roku. Na poziomie rejonów powinniście państwo dotrzeć do projektów EFS dotrzeć, aby spełniać marzenia. Szkoła zawodowa ma być szkołą pozytywnego wyboru, również media mają kreować ten pozytywny wizerunek. Musimy jednak pokazać przykłady dobrych praktyk i sukcesy w kształceniu zawodowym.

Głos z sali: Czy nowy egzamin, który ma być w 2015 będzie zweryfikowane? Czy MEN bierze pod uwagę reorganizację CKUiP, szczególnie zmianę sposobu finansowanie?

Odp. Nowa podstawa programowa wchodzi w 2012/2013, czyli formuła egzaminu musi ulec zmianie, stara będzie ulegać wygaszaniu. Nowy egzamin zostanie poprzedzony pilotażem. Będzie możliwość cząstkowego potwierdzania kwalifikacji, uczeń będzie zbierał certyfikaty po każdej klasie, prawdopodobnie będzie je wydawała szkoła. Dzięki temu uczeń może wcześniej zacząć funkcjonować na rynku pracy. Finansowanie CKUiP leży na dzień dzisiejszy w gestii jednostek samorządu terytorialnego.

Piotr Danielewicz (Braniewo): Czy MEN rozważało możliwość przeznaczenia część podatków od pracodawców  na dofinansowanie szkolnictwa zawodowego (tak praktykuje się w Niemczech)?

Odp. W ten sposób pracodawca płaci za kształcenia organizacje pracowników, będziemy to proponować. Tak jest w rzemiośle,  na młodocianego pracownika rzemieślnik otrzymuje pewną kwotę pieniędzy. Niekoniecznie rozwiązania z innych państw możemy powielać, one kształtowały się historycznie i mają pewne uwarunkowania, również prawne.

Spotkanie w Bibliotece Narodowej zakończyło pierwszy dzień konferencji. Uczestnicy przejechali do Miętnego, gdzie odbywały się kolejne dni obrad konferencji.

Sobota, 18 kwietnia 2009 r. - II dzień Konferencji. Miętne.
 

Przygotowanie szkół zawodowych i placówek prowadzących kształcenie zawodowe i ustawiczne do stosowania Europejskich Ram Odniesienia Na Rzecz Zapewnienia Jakości w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym
Ewa Kędracka i Jolanta Podłowska
Prezentacje do pobrania: Prezentacja „Jakość kształcenia zawodowego w UE”      Prezentacja CQAF_EQARF dla OSKKO    Prezentacja „Drogowskazy...” 

Prelegentki omówiły tworzenie mechanizmów zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym.

Zalecane przez nie materiały dodatkowe to: „edukator zawodowy”  http://www.koweziu.edu.pl/edukator/index.php , a w nim dział Jakość w edukacji: http://www.koweziu.edu.pl/edukator/index.php?module=News&catid=&topic=16&allstories=1

Spotkanie z Sekretarzem Stanu MEN, Krystyną Szumilas. Stan prac resortu edukacji nad zmianami prawa oświatowego.

prezentacja min. K. Szumilas do pobrania (do pobrania także na stronie VI Konferencji OSKKO)

Minister Krystyna Szumilas przedstawiła główne kierunki zmian w oświacie, jak:

• zapewnienie lepszego dostępu do edukacji najmłodszych dzieci przez obniżenie wieku rozpoczynania obowiązku szkolnego do wieku lat 6 (od 1 września 2012 r.), umożliwiające wykorzystanie potencjału systemu szkolnego dla wyrównywania szans.

• Upowszechnienie edukacji przedszkolnej - od 1 września 2009 r. dzieci pięcioletnie będą miały prawo do rocznego przygotowania przedszkolnego, natomiast od 1 września 2011 r. wprowadzony zostanie obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci pięcioletnich.

• Przekazywanie szkół osobom fizycznym lub osobom prawnym niebędącym  jednostkami samorządu terytorialnego z ominięciem procesu likwidacyjnego, jeżeli uczy się w niej nie więcej niż 70 uczniów oraz uzyska pozytywną opinię kuratora oświaty na przekazanie.

• Wzmocnienie nadzoru i ograniczenie biurokracji szkolnej poprzez doprecyzowanie podziału obowiązków między jednostkami samorządu terytorialnego a kuratorami. Wprowadzone zmiany pozwolą kuratoriom oświaty skoncentrować się na najważniejszym zadaniu – nadzorze nad jakością kształcenia. Dotyczą one między innymi rezygnacji z opiniowania przez kuratora oświaty: arkuszy organizacyjnych szkoły,      planów pracy placówek doskonalenia nauczycieli, projektów sieci szkół, połączenia szkół w zespół z wyjątkiem łączenia szkoły podstawowej z gimnazjum. Pozostawiono konieczność zasięgnięcia opinii kuratora oświaty w przypadku likwidacji szkoły.

• Zmiana składu komisji konkursowej, która wybiera dyrektora szkoły. Po wejściu ustawy w życie w skład komisji będzie mniej liczny. Zasadą będzie, że większość w komisji będą mieli przedstawiciele samorządu i nadzoru pedagogicznego. Zmodyfikowano przepisy dotyczące powoływania na stanowisko dyrektora szkoły osoby niebędącej nauczycielem.

• Przejrzystość systemu dotowania przez jednostki samorządu terytorialnego szkół publicznych i niepublicznych (w związku z wynikami kontroli NIK zaprojektowane zmiany mają na celu wprowadzenie mechanizmów umożliwiających weryfikację wydatkowania dotacji przyznanych przez właściwe jednostki samorządu terytorialnego szkołom i placówkom publicznym, prowadzonym przez osoby fizyczne i osoby prawne - inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz szkołom i placówkom niepublicznym).

• Otwarcie polskiego systemu edukacji na świat poprzez stworzenie możliwości tworzenia oddziałów międzynarodowych. Projektowane zmiany dotyczą możliwości tworzenia w szkołach publicznych i niepublicznych oddziałów międzynarodowych, w których nauczanie będzie zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną. Uczniowie uczęszczający do oddziałów międzynarodowych będą realizować obowiązek szkolny i obowiązek nauki.

• Nauczanie domowe. Wprowadzone w ustawie zmiany pozwalają na spełnianie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza szkołą lub przedszkolem. Zezwolenie na nauczanie domowe rodzice uzyskają po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno – pedagogicznej. Efekty kształcenia domowego będzie sprawdzał dyrektor szkoły podczas egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzanych raz w roku. Dziecko uczone w domu będzie realizowało tę samą podstawę programową co dzieci uczące się w szkole.

Dopuszczanie do użytku programów nauczania. Zgodnie z nowelizacją wybrane przez nauczycieli programy będzie dopuszczał do użytku szkolnego w danej szkole jej dyrektor. Będzie on odpowiedzialny za uwzględnienie w szkolnym zestawie programów nauczania całości podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego i podanie do wiadomości publicznej wykazu wybranych podręczników w terminie do 15 czerwca danego roku. Proponowane zmiany dają większą swobodę w doborze programów.

• Odstąpienie od zalecania do użytku szkolnego środków dydaktycznych. Liczba i różnorodność środków dydaktycznych, które mogą być używane w procesie nauczania powoduje, że zalecenie wszystkich z nich do użytku szkolnego przez ministra jest niemożliwe i niecelowe. Z powyższych względów w nowelizacji ustawy uchylono upoważnienia dla ministra do określenia w drodze rozporządzenia warunków i trybu zalecania do użytku szkolnego środków dydaktycznych.

• Wprowadzenie definicji niepełnosprawności sprzężonych – co pozwoli uporządkować kwestie wydawania orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego oraz dokładne naliczanie kwot części oświatowej subwencji ogólnej dla uczniów niepełnosprawnych

• Zatrudnienie osoby do kształcenia zawodowego, a  niebędącej nauczycielem. Zmieniane zapisy pozwalają ustalić poziom wynagrodzenia dla takich osób na poziomie nie wyższym niż wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego.

Po wystąpieniu rozpoczęła się dyskusja.

Pytania dostarczone do odpowiedzenia po konferencji (pyt. które nie zostały zadane):

szkolnictwo zawodowe:

• Dlaczego zawód wprowadzony do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego w lipcu 2008 r. - 347[10] Technik rzemiosł artystycznych - sztukatorstwo i kamieniarstwo artystyczne nie ma podstawy programowej? Brak podstawy stanowił powód braku zgody KO na uruchomienie kształcenia w tym zawodzie od września 2009 r. (Zespół Szkół Zawodowych Przedsiębiorstwa Budownictwa Ogólnego sp. z o.o. w Zielonej Górze).

• Czy wzięto pod uwagę fakt podwyższenia kosztów kształcenia zawodowego w świetle nowej ustawy (zatrudniania specjalisty ze stawką dyplomowanego)? Czy Ministerstwo uświadamia sobie realne wysokości subwencji niezbędne do prawidłowego funkcjonowania szkół zawodowych?

• W jaki sposób samorządy terytorialne dzielą subwencje oświatowe dla szkoły niepublicznej prowadzącej kształcenie zawodowe w odniesieniu do szkół publicznych? Jaka jest podstawa prawna? 

funkcjonowanie szkół policealnych kształcących tzw. „młodzież” lub dorosłych (analogiczne pytania w odniesieniu do uzupełniającego liceum ogólnokształcącego):

• Czy w akcie powołania publicznej szkoły policealnej należy zaznaczyć jaka będzie jej organizacja kształcenia – tzn. czy będzie realizowała ramowy plan nauczania „dla młodzieży” lub dla dorosłych? (Art. 58 ust.1 ustawy o systemie oświaty mówi tylko o konieczności określenia typu, nazwy i siedziby)

• Czy możliwe jest w jednej szkole policealnej prowadzenie kształcenia w oddziałach realizujących ramowy plan nauczania dla młodzieży oraz w oddziałach realizujących ramowy plan nauczania dla dorosłych?

• Czy możliwe jest połączenie w zespół szkół: szkoły policealnej  dla młodzieży oraz szkoły policealnej dla dorosłych? (traktując różnicę w organizacji kształcenia jako dodatkowe zróżnicowanie podtypów szkoły ponadgimnazjalnej (typ – ponadgimnazjalna, podtyp – policealna, podtyp podtypu – dla dorosłych, dla młodzieży)

• Jaka zdaniem Ministerstwa jest najbardziej właściwa forma funkcjonowania szkoły policealnej kształcącej tzw. „młodzież” i dorosłych? Jako jedna szkoła czy jako zespół szkół? (Wydaje się, że funkcjonowanie tego jako odrębnych jednostek jest nieuzasadnione ekonomicznie i organizacyjnie – ta sama baza dydaktyczna, ta sama kadra pedagogiczna, ci sami pracownicy administracyjno-obsługowi).

szkolnictwo medyczne:

• Czy wobec planów przedstawionych w projekcie ustawy o zmianie ustawy o ratownictwie medycznym – zamknięcie kształcenia w zawodzie ratownik medyczny na poziomie średnim, ostatni nabór do szkół policealnych w roku szkolnym 2011/2012 (mając też na uwadze wcześniejsze wprowadzenie zmiany
  w szkolnictwie medycznym na poziomie średnim – likwidacja kształcenia w zawodach: pielęgniarka, położna, technik analityki medycznej, technik fizjoterapii, instruktor higieny) – należy domniemywać, że planowana jest likwidacja szkolnictwa medycznego na poziomie średnim? Czy ewentualnie, w zamian, planowane jest wprowadzenie innych zawodów, kształconych na poziomie średnim, które zagwarantują społeczeństwu podstawową opiekę medyczną.

 

Autoprezentacja w pracy dyrektora placówki oświatowej.
Dorota Anyż.

Zebrani wzięli udział w wykładzie i ćwiczeniach uświadamiających potrzebę właściwego budowania swego wizerunku w pracy kierowniczej.

Protokół dyplomatyczny w pracy dyrektora placówki oświatowej.
Janusz Niesyto.

Ambasador RP przybliżył zebranym podstawy dyplomatycznego postępowania dyrektora podczas imprez szkolnych i samorządowych.

Możliwości rozwoju placówki z wykorzystaniem funduszy UE
Jerzy Nowak. Moduł WSZPWN

We wstępie prelegent powiedział: Dzięki funduszom strukturalnym istnieje wiele możliwości pozyskania środków na wsparcie działalności placówek edukacyjnych. Dzięki nim kraje członkowskie UE mogą się modernizować, co przyczynia się do zwiększania spójności ekonomicznej i społecznej w UE. Fundusze strukturalne adresowane są do państw i regionów strukturalnie zacofanych i zagrożonych marginalizacją. Im szybciej przestaniemy z nich korzystać tym lepiej dla nas.

Konspekt wykładu do pobrania.

Niedziela, 19 kwietnia 2009 r. - III Dzień Konferencji, Miętne.
Dyskusja programowa.
Trzeci dzień konferencji został poświęcony na przygotowanie stanowiska Konferencji - zarówno na rzecz OSKKO, by dać Stowarzyszeniu podstawę do działań w roku 2009 jak i na rzecz zespołu opiniodawczo-doradczego do spraw kształcenia zawodowego Ministerstwa Edukacji Narodowej. Pracowano w 2 panelach dyskusyjnych.  Prowadzili je członkowie Zarządu OSKKO - Bogna Skoraszewska i Andrzej Jasiński. Wypracowano stanowisko Konferencji.

Zespół prowadzony przez A. Jasińskiego:

• Z punktu widzenia przyszłości absolwentów bezcenny jest faktyczny kontakt z pracodawcami i fachowcami spoza szkoły – w miejscu pracy. Programy nauczania powinny to uwzględniać.

• Podstawy programowe kształcenia zawodowego i programy nauczania musza być wciąż modernizowane, by nie spóźniać się za postępem technologicznym - sugerujemy przegląd co 5 lat.

• W kształceniu zawodowym konieczne jest danie prawnej możliwości wybierania podręczników  zarówno z listy zatwierdzonej przez MEN jak i spoza listy.

• Postulujemy wprowadzenie możliwości, a nawet obowiązku zewnętrznego konsultowania programów dopuszczonych do użytku w szkole.

• ministerstwo posiada odpowiednią infrastrukturę (np. KOWEZiU) i środki finansowe (w tym większą niż szkoły możliwość pozyskiwania środków unijnych) i nie może przerzucać całej odpowiedzialności za programowanie pracy szkół na nauczycieli i dyrektorów,

• w częstych przypadkach dyrektora zespołu szkół będącego specjalistą kształcenia ogólnego i jednego nauczyciela przedmiotów zawodowych w danym zawodzie w tym zespole istnieje realne niebezpieczeństwo, że programy takie będą reprezentowały niski poziom,

• prawdopodobne jest też niespełnienie warunków formalnych (opiniowanie programu przez innego nauczyciela tej samej lub podobnej specjalności).

• Naszym zdaniem, MEN powinien doprowadzić do powstania grupy ekspercko-doradczej, której zadaniem byłoby między innymi opiniowanie i ocenianie programów nauczania.

• Dostrzegamy zalety i przyszłość KNO w formie łączącej e-learning z częścią praktyczną realizowaną w laboratoriach i zakładach pracy.

• Mając na uwadze statutowe obowiązki szkół uważamy, że e-learning powinien jedynie pełnić funkcję wspomagającą proces kształcenia.

• Zwracamy uwagę na uwarunkowania organizacyjne tej formy kształcenia:

  • budowę odpowiedniej platformy e-learningowej,

  • stworzenie bazy pakietów edukacyjnych,

  • wykształcenie specjalistów, zarówno od obsługi informatycznej platform jak i przygotowanie metodyczne i merytoryczne nauczycieli pracujących w tej formule.

• Zwracamy też uwagę na kosztowność KNO, ze względu na konieczność wyposażenia w sprzęt zarówno ośrodków kształcenia jak i klientów. 

• Uważamy za konieczne ustalenie standardów pracy nauczyciela w systemie KNO – dla ustalenia choćby wysokości pensum, wynagrodzenia.

Kształcenie i doskonalenie nauczycieli.

 

OSKKO dziękuje Wystawcom którzy wsparli Konferencję