Nadzór pedagogiczny dyrektora szkoły w praktyce. Seminarium dla szkół ponadgimnazjalnych.
Joanna Jasiak, Anna Olszewska

Spotkanie poprowadziły Joanna Jasiak, dyrektor V Liceum Ogólnokształcącego w Tarnowie, oraz Anna Olszewska, nauczyciel języka polskiego i lider zespołu ewaluacyjnego V LO, które przedstawiły doświadczenia z prowadzenia nadzoru pedagogicznego w swoje szkole. Na początek Anna Olszewska przypomniała prawne podstawy prowadzenia nadzoru pedagogicznego przez dyrektora szkoły i przedstawiła plan ewaluacji przyjęty w jej szkole. Ewaluacja w V LO w Tarnowie rozpoczęła się w 2009 roku i w pierwszym roku opracowano scenariusze lekcji z wykorzystaniem metod aktywizujących. W kolejnym roku wykorzystano te scenariusze w pracy z dwoma klasami, a następnie na podstawie ankiet porównano efekty uczenia się w tych klasach z klasami, w których nie korzystano z metod aktywizujących, które pokazały zainteresowanie uczniów tymi metodami. W 2011 roku opracowano koncepcję pracy szkoły, konsultowaną z nauczycielami, rodzicami i uczniami, która zawierała między innymi wykorzystanie postaci patrona szkoły, Janusza Korczaka, w nauce tolerancji i promowaniu kultury żydowskiej. W ostatnim roku dokonano diagnozy szkoły w dwóch aspektach, poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów oraz nabywania przez nich wiedzy i umiejętności, i udziału w konkursach. Po przeprowadzeniu badania, między innymi w postaci ankiety, opracowano raport, wnioski z którego Anna Olszewska przedstawiła słuchaczom, pokazując, że uczniowie czują się bezpiecznie w szkole, jednak są pewne miejsca, w których można jeszcze poprawić bezpieczeństwo, oraz że uczniowie chętnie biorą udział w licznych konkursach, korzystając z pomocy nauczycieli przy przygotowaniu.

Następnie dyrektor szkoły, Joanna Jasiak, przedstawiła swoją praktykę w przeprowadzaniu nadzoru pedagogicznego, zaczynając od kontroli. Opowiedziała o przykładowych tematach kontroli, takich jak prawidłowość dokumentacji pedagoga, prawidłowość dokumentacji wycieczek szkolnych, czy punktualność zaczynania i kończenia lekcji przez nauczycieli. Zaprezentowała również przykładowy sposób dokumentowania kontroli, w którym opisała termin, temat, podstawę prawną i metody przeprowadzanych działań oraz pokazała przykładowy arkusz protokołu kontroli w zakresie dokumentacji wycieczek szkolnych. W kolejnym punkcie, opowiedziała o swoich działaniach w zakresie wspomaganie nauczycieli, takich jak szkolenia, wspieranie indywidualnych form doskonalenia, omawianie zmian w przepisach prawa a także dobór tematów szkoleń zależnie od potrzeb nauczycieli. Jako trzeci element nadzoru opisała obserwacje, które przeprowadzała pod kątem zaangażowania uczniów w proces uczenia się, mając na celu wsparcie nauczycieli w zakresie organizacji procesu edukacyjnego. Opowiedziała również o całodziennych obserwacjach prowadzonych przez nią w klasach pierwszych i o obserwacjach koleżeńskich, prowadzonych nawzajem w parach przez nauczycieli, do których zachęcała.

Obserwacje koleżeńskie w parach przedstawiła szerzej Anna Olszewska, która powiedziała, że początkowo nauczyciele niechętnie się na nie decydowali, jednak z czasem przekonywali się, że jest to dla nich bezpieczna szansa na poprawę własnej pracy. Zwróciła uwagę, że metoda ta opiera się na zaufaniu i współpracy nauczycieli i służy budowaniu relacji między nimi. Następnie Joanna Jasiak zaprezentowała, w jaki sposób podsumowała działania podjęte w ramach nadzoru pedagogicznego. Na wątpliwość jednego z uczestników odpowiedziała, że nie ma obowiązku przygotowaniu dokumentu, który zawierałby takie informacje, jednak ona zdecydowała się na taką właśnie formę. Wyjaśniła, że przedstawiła w tym dokumencie efekt realizacji działań zawartych w planie nadzoru, który należy przedstawić do 15 września każdego roku szkolnego, i który ma określać działania, które zostaną podjęte w ramach nadzoru w danym roku szkolnym. Na koniec krótko odniosła się także do ewaluacji zewnętrznej, która kończy się raportem, na podstawie którego szkoła może podjąć określone działania, żeby poprawić jakość swojej pracy. W V LO w Tarnowie zdecydowano się po ewaluacji zewnętrznej na powołanie zespołów zadaniowych, tworzonych przez nauczycieli różnych przedmiotów, które miały na celu m.in. pomóc uczniom w planowaniu ich dalszej edukacji.