29 sierpnia 2013 r.
 
 

powrót

Konsultacja Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw.

 

OSKKO zostało poproszone przez MEN o zaopiniowanie poniższego projektu ustawy.

Zapraszamy do zapoznania się z projektem aktu:

Treść projektu ustawy
 Uzasadnienie

Zapraszamy do udziału w konsultacji na Forum OSKKO:

Dyskusja na Forum OSKKO

 

PROPONOWANE ZMIANY
 za stroną MEN
 

I. Określenie na poziomie ustawowym kryteriów rekrutacji, w tym wskazanie grup kandydatów o szczególnym statusie uprzywilejowania oraz hierarchii poszczególnych kryteriów.

Kryteria, którymi należy się kierować w procesie rekrutacji do publicznych przedszkoli, publicznych innych form wychowania przedszkolnego, publicznych szkół i placówek zostały podzielone na trzy grupy.

Pierwsza grupa uwzględnia zakres potrzeb wynikających z umowy społecznej, Osoby, które z przyczyn losowych mają trudniejszą sytuację rodzinną, finansową lub zdrowotną uzyskują od państwa szczególną pomoc. Kryteria zostały odmiennie sformułowane w zależności od tego, czy dotyczą dzieci i młodzieży, czy dorosłych. Wszystkie kryteria z tej grupy mają jednakową wartość i nie mogą być dowolnie wybierane w procesie rekrutacji.

Druga grupa kryteriów uwzględnia zakres społecznych potrzeb rodziny. Ich zaspokojenie sprzyja wychowawczej i opiekuńczej roli rodziny poprzez zapewnienie możliwości korzystania z publicznego przedszkola, publicznej innej formy wychowania przedszkolnego lub publicznej szkoły lub placówki, które znajdują się w dogodnym położeniu ze względu na realizację różnorodnych funkcji życiowych przez poszczególnych członków rodziny. Sprzyja to pogodzeniu obowiązków zawodowych z obowiązkami rodziców, a dzieciom stwarza poczucie bezpieczeństwa. Organy prowadzące będą miały możliwość wprowadzenia w tej grupie kryteriów dodatkowych (nie więcej niż trzech), jednak kryteria te nie mogą mieć przyznanej większej liczby punktów niż kryteria określone w ustawie.

Trzecia grupa kryteriów uwzględnia indywidualne zdolności kandydatów, ich predyspozycje i zainteresowania, które powinny być wzięte pod uwagę przy dokonywaniu rekrutacji do szkół i placówek, wymagających specjalnych predyspozycji (np. szkoły artystyczne, dwujęzyczne, sportowe i mistrzostwa sportowego, placówki oświatowo-wychowawcze, poszczególne typy szkół ponadgimnazjalnych).


II. Określenie na poziomie ustawowym zasad przeprowadzania rekrutacji.

1. Rekrutacja do publicznych przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego:
 
  • W pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego bierze się pod uwagę kandydatów zamieszkałych na obszarze danej gminy.
  • W przypadku większej liczby kandydatów niż wolnych miejsc przeprowadza się kolejne etapy postępowania rekrutacyjnego. W drugim i trzecim etapie brane są pod uwagę odpowiednio kryteria z pierwszej i drugiej grupy. Jeżeli po przyjęciu kandydatów zamieszkałych na terenie danej gminy publiczne przedszkole (inna forma wychowania przedszkolnego) dysponuje nadal wolnymi miejscami, można – na wniosek rodziców – przyjąć dzieci zamieszkałe poza terenem tej gminy zgodnie z zasadami postepowania rekrutacyjnego przeprowadzanego w stosunku do dzieci zamieszkałych na terenie gminy.
2. Rekrutacja do publicznych szkół podstawowych i gimnazjów:
 
  • Zachowane zostają dotychczasowe rozwiązania: uczniowie mieszkający w obwodzie danej szkoły są przyjmowani z urzędu, bez postępowania rekrutacyjnego. Jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami może przyjąć uczniów mieszkających poza obwodem szkoły, po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego.
3. Rekrutacja do publicznych szkół ponadgimnazjalnych:
 
  • Zachowane zostaną (w dużym zakresie) dotychczas obowiązujące rozwiązania: warunkiem przyjęcia do publicznej szkoły ponadgimnazjalnej (oprócz szkół policealnych) jest wcześniejsze ukończenie gimnazjum, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie – posiadanie zaświadczenia lekarskiego orzekającego o braku przeciwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu.
  • Tak jak obecnie będą brane pod uwagę wyniki uzyskane na zakończenie nauki w gimnazjum (odnotowane na świadectwie, potwierdzone zaświadczeniem o wynikach egzaminu gimnazjalnego oraz stosownymi zaświadczeniami). Zmianie ulegnie zakres przedmiotów, z których oceny będą brane obowiązkowo pod uwagę w postępowaniu rekrutacyjnym: będą to oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch wybranych przedmiotów.
  • W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych w pierwszym etapie postepowania rekrutacyjnego przeprowadza się kolejne etapy na zasadach określonych w ustawie.
4. Zostaną zachowane uprawnienia laureatów i finalistów olimpiad przedmiotowych i laureatów konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim: będą oni przyjmowani bez postępowania rekrutacyjnego do wybranego publicznego gimnazjum lub publicznej szkoły ponadgimnazjalnej. 

5. Ustawa określa również zasady przeprowadzania rekrutacji: 
 
  • do publicznych szkół policealnych,
  • do publicznych szkół sportowych i szkół mistrzostwa sportowego,
  • do publicznych szkół dwujęzycznych,
  • do publicznych oddziałów międzynarodowych,
  • do publicznych szkół dla dorosłych,
  • do publicznych szkół i placówek artystycznych,
  • na zajęcia organizowane w publicznych placówkach oświatowo-wychowawczych,
  • do publicznych placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem zamieszkania,
  • na formy pozaszkolne prowadzone przez publiczne placówki kształcenia ustawicznego, kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
  • na kwalifikacyjne kursy zawodowe prowadzone przez publiczne placówki kształcenia ustawicznego, kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego.
6. W drodze rozporządzenia zostanie określony obowiązujący na terenie całego kraju, jednolity sposób przeliczania na punkty niektórych kryteriów, między innymi wyników egzaminu gimnazjalnego i wyników na świadectwie ukończenia gimnazjum oraz szczególnych osiągnięć wymienionych na świadectwie ukończenia szkoły.


III. Określenie na poziomie ustawowym procedury przeprowadzania rekrutacji, w tym procedury odwoławczej w przypadku odmowy przyjęcia kandydata oraz zasad ujawniania i przetwarzania danych osobowych uczestników procesu rekrutacji.

Postępowanie rekrutacyjne przeprowadza się na wniosek rodzica albo osoby pełnoletniej składany do dyrektora wybranego przedszkola (osoby kierującej inną formą wychowania przedszkolnego), szkoły lub placówki. Określona została zawartość wniosku oraz wymagane dokumenty potwierdzające spełnienie kryteriów na poszczególnych etapach rekrutacji. W przypadku rekrutacji do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego albo szkół ponadgimnazjalnych wniosek można składać maksymalnie do trzech podmiotów. 

Postępowania rekrutacyjne kończy się wydaniem decyzji o przyjęciu albo nieprzyjęciu kandydata, do której stosują się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego oraz przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego. Wydanie tej decyzji następuje poprzez ogłoszenie listy kandydatów przyjętych i listy kandydatów nieprzyjętych. Przepisy regulują także okres przechowywania dokumentacji powstałej w toku procedury rekrutacyjnej.


IV. Ustawa doprecyzowuje także inne obszary:
 
  • Wydawcy podręczników lub firmy dokonujące obrotu podręcznikami nie będą mogły oferować, obiecywać ani udzielać szkołom i nauczycielom jakichkolwiek korzyści w sposób pośredni lub bezpośredni, w zamian za dokonanie wyboru określonego podręcznika lub dostarczenie dowodów, że doszło do jego nabycia. Proponowany zapis ma na celu wyeliminowanie praktyk nakłaniania szkół i placówek do dokonywania wyboru podręczników szkolnych i innych pomocy dydaktycznych ze względu na dodatkowe korzyści. Nauczyciele powinni dokonywać wyboru podręczników kierując się wyłącznie przesłankami dydaktycznymi oraz potrzebami i możliwościami uczniów.
  • W przedszkolu będzie możliwe zatrudnienie specjalistów, którzy mogą prowadzić zajęcia wykraczające poza podstawę programową (za zgodą kuratora oświaty). Obecnie taka możliwość istnieje tylko w szkołach.
  • W szkole podstawowej będzie mogła być zatrudniona osoba (która posiada przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do wykonania tych czynności) w celu wsparcia przeprowadzania obowiązkowych zajęć edukacyjnych lub prowadzenia opieki świetlicowej.
  • Doprecyzowane zostały zasady funkcjonowania świetlicy w szkole. W świetlicy szkolnej przebywają zarówno dzieci, które w związku z godzinami pracy rodziców przebywają w świetlicy systematycznie, jak i dzieci korzystające ze świetlicy nieregularnie. Wpływa to na formę spędzania czasu, jaką organizuje się dla dzieci w świetlicy, ze względu na czas obecności dziecka mogą to być określone zajęcia lub opieka. W związku z tym szkoła podstawowa oraz szkoła prowadząca kształcenie specjalne, na wniosek rodziców będzie zobowiązana zapewnić opiekę świetlicową tym uczniom, którzy pozostają w szkole dłużej ze względu na czas pracy rodziców. Przepis ten będzie można stosować także w gimnazjum, jeśli zajdzie taka potrzeba. Natomiast w przypadku uczniów, którzy ze względu na organizację dojazdu do szkoły lub inne okoliczności wymagają zapewnienia opieki w szkole, szkoła zapewnia zajęcia opieki świetlicowej.
  • Proponuje się, aby obowiązkiem gminy był również zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej opiekuna dziecka do czasu ukończenia przez niego siódmego roku życia w sytuacji, gdy droga dziecka z domu do szkoły przekroczy odległość 3 km.
  • Doprecyzowane zostaną przepisy pozwalające jednostce samorządu terytorialnego, będącej organem prowadzącym szkołę liczącą nie więcej niż 70 uczniów, na przekazanie prowadzenia takiej szkoły osobie prawnej, niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej. Celem zaproponowanych zmian jest między innymi uniknięcie przekazywania przez gminy szkół i placówek publicznych do prowadzenia gminnym spółkom prawa handlowego, które zostały w tym celu powołane przez gminy. Zakładanie szkół i placówek publicznych przez spółkę prawa handlowego utworzoną przez gminę jest rozwiązaniem, które nie znajduje umocowania w obecnym systemie prawnym.
Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie na początku 2014 roku, zatem w trakcie roku szkolnego. W związku z tym zasady przyjmowania do szkól podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych na rok szkolny 2014/15 będą oparte na przepisach przejściowych, które zachowują co do zasady dotychczasowe rozwiązania. 

Natomiast rekrutacja do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, pozaszkolnych form kształcenia ustawicznego, szkół dla dorosłych, szkół policealnych, na kwalifikacyjne kursy zawodowe oraz na zajęcia organizowane w placówkach oświatowo- wychowawczych będzie już przeprowadzana na podstawie kryteriów i zasad określonych w projekcie.