powrót

23 kwietnia br. przedstawiciele i członkowie OSKKO wzięli udział w konferencji dotyczącej edukacji w Polsce. Prowadziła ją pani Irena Dzierzgowska. OSKKO otrzymało oficjalne zaproszenia od organizatorów. Przedstawicielami OSKKO byli: Joanna Berdzik - prezes i Marek Pleśniar, dyrektor Biura OSKKO. Na sali widać było wiele osób ze znaczkiem OSKKO.

Program konferencji:

Wiosna Dyrektorów - wykład prof. Jana Potworowskiego z Brunel University w Londynie.

Szkoła zarządzająca wiedzą - wykład Ireny Dzierzgowskiej, red. nacz. Dyrektora Szkoły

Dyskusja panelowa - Uspołecznienie szkoły

Dyskusja plenarna

Istotnym dla kadry kierowniczej i dla Stowarzyszenia okazał się wykład profesora Potworowskiego. "Wiosna Dyrektorów lub W poszukiwaniu Jakości"

Stwierdził on, że: niezależnie od istnienia mocnego trzonu  tej grupy zawodowej, ogólne podniesienie kwalifikacji dyrektorów szkół to zadanie, przed którym stanie przyszły rząd.

Rząd ten "póki nie stworzy mechanizmów podnoszenia jakości dyrektorów, wszystkie przedsięwzięcia rozmyją się"

Przedstawił zebranym tezy - co jest ważne w poszukiwaniu jakości:

1. Stworzenie rynku pracy dyrektorów, podwajając ich pensje.
2. Przekazanie w ręce dyrektorów budżetu obejmującego całą działalność szkoły.
3. Powołanie w szkołach zespołów kierowniczych.
4. Unowocześnienie Karty Nauczyciela.
5. Zdecydowana redukcja regulaminów i zarządzeń.
6. Zorganizowanie się dyrektorów w duży, silny i wpływowy Związek (czy też stowarzyszenie) Dyrektorów Szkół

Znamienne jest powiedzenie zacytowane przez profesora: jeśli będziesz płacić orzeszkami ziemnymi, to do pracy przyjdą małpy. Sens tego powiedzenia oddaje polskie „jaka płaca, taka praca”. Między wysokością płac w biznesie, a wartością ludzi, którzy pragną ją podjąć, istnieje zależność. Płaca musi być odpowiednia w stosunku do obowiązków. Podwajając pensje dyrektorskie, stworzy się konkurencyjny rynek pracy dyrektorów. Ambitni i energiczni nauczyciele zobaczą, że warto zadbać o swoje umiejętności ..

Dyrektorom J. Potworowski powiedział: Skoro wy znajdujecie się na pierwszej linii tam, gdzie toczą się sprawy, więc odpowiedzialność za nie musi trafić do waszych rąk.

Dyrektor nie może teraz delegować swoich uprawnień, bo nie może płacić nauczycielom za dodatkowe zadania. Przeszkodą dla wprowadzenia zmian jest Karta Nauczyciela - "Nowa Karta Nauczyciela powinna być dokumentem zajmującym jedną stronę druku".

Najistotniejszym fragmentem wypowiedzi jest:
[..] brytyjski minister edukacji traci rezon, gdy otrzymuje zaproszenie na doroczną konferencję Krajowego Związku Dyrektorów Szkół. Na konferencjach związków nauczycielskich ministrowie radzą sobie z łatwością, bo z reguły spotykają się tylko z pełnym emocji narzekaniem, że płace za małe, prestiż za niski, że brakuje wsparcia. Dyrektorzy natomiast przedstawiają rzeczowe, oparte na doświadczeniu analizy stanu i żądania, co i jak zmienić. Konferencje Związku Dyrektorów mają znaczny ciężar gatunkowy; ci ludzie doskonale znają się na tym, o czym mówią. O ile wiem OSKKO (Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty ma prawie 2000 tysiące członków, koresponduje z szesnastoma tysiącami. Angielski związek liczy 40,000 dyrektorów i zastępców dyrektorów, reprezentujących 3 500 średnich i 18 000 podstawowych szkół. Do  Was należy sprawienie by bycie dyrektorem szkoły znaczyło jednocześnie, że jest się członkiem OSKKO. To jedyna gwarancja, żeby politycy zaczęli was słuchać.

Kolejnym mówcą byłą Irena Dzierzgowska. Zajęła się ona zagadnieniami pedagogicznymi związanymi z zarządzaniem wiedzą. Stwierdziła między innymi że:

Rozważania o szkole, jako organizacji zarządzającej wiedzą muszą uwzględniać dwa, równoważne problemy:
□ Pierwszy, to problem fachowej wiedzy na temat technologii nauczania i uczenia się. Wiedza to musi obejmować najnowsze badania neuro - psychologiczne, dane na temat funkcjonowania mózgu, pamięci, twórczego myślenia, rodzajów inteligencji, rozróżniania potencjalnych zdolności uczniów i wspierania ich rozwoju. Tego typu wiedza musi stać się podstawą procesu nauczania. Musi ją posiadać każdy nauczyciel. Priorytetowym zadaniem szkoły musi być przejście od skutecznego nauczania do efektywnego uczenia się. Każdy uczeń musi stać się menedżerem własnej wiedzy.

□ Drugi problem, to stworzenie takiej systemu organizacji szkoły, która ułatwia gromadzenie wiedzy, dzielenie się wiedzą i jej pomnażanie, a zatem stanie się instytucją zarządzającą wiedzą. Nie do przecenienie jest tu rola dyrektora, który musi stać się prawdziwym liderem, organizatorem ciągłego doskonalenia, mentorem, lecz również specjalistą od motywowania ludzi, od pozyskania i gromadzenia wiedzy.

Zatem SZKOŁA ZARZĄDZAJĄCA WIEDZĄ to organizacja, w której:
1. Wszyscy nauczyciele biorą udział w ciągłym doskonaleniu, na przykład w samokształceniu sterowanym;
2. Nauczyciele potrafią pracować zespołowo, poszerzając wspólną wiedzę;
3. Wszyscy nauczyciele mają podstawową znajomość technologii nauczania;
4. Nauczyciele nie tylko przekazują wiedzę z dziedziny swoich przedmiotów, ale, zgodnie z wymaganiami podstawy programowej uczą jak się uczyć;
5. Każdy uczeń zdobywa wiedzę na temat procesu uczenia si ę.
6. Uczniowie uczą się jak planować własną pracę, jakie są źródła i sposoby zdobywania wiedzy, poznają techniki twórczego myślenia, umieją prezentować wiedzę, przedstawiać swoje argumenty, znają techniki autoprezentacji, są zachęcani do samooceny efektów swojej nauki.
 

Uczestnicy panelowej dyskusji podzielili się z zebranymi swoimi spostrzeżeniami i przewidywaniami dotyczącymi przyszłości polskiej szkoły.

Wystąpił poseł Jan Maria Rokita oraz posłanka Krystyna Szumilas. Przedstawił on swoje widzenie roli dyrektora szkoły.

Dyrektorzy zebrani w sali wyrazili pogląd iż spodziewali się bliższych praktyce oświatowej informacji o planach gości co do oświaty..

Podczas ogólnej dyskusji z OSKKO wystąpili kolejno:

Marek Pleśniar - dyrektor Biura OSKKO.

Poddał on krytyce wzmożony ostatnio i niepotrzebnie tak "rozwinięty" nadzór pedagogiczny utrudniający dyrektorom pracę oraz wyraził pogląd iż oświata napotyka już teraz bariery biurokratyczne blokujące rozwój. Ci sami, którzy oświacie mają służyć są jej hamulcowymi. Trwałość szkoły, systemu oświatowego może być homeostazą zabójczą dla rozwoju.

Joanna Berdzik - prezes Stowarzyszenia. W swym wystąpieniu powiedziała: Podstawowym problemem oświaty jest to, ze działa się w niej metodą „paroksyzmów”. Podejmuje się w niej często działania doraźne, mające zlikwidować niekorzystne skutki innych działań. Potem podejmuje się kolejne, mające zlikwidować złe skutki tych przed chwilą podjętych.. W ten sposób nie osiąga się pożądanych efektów, nie dokonuje pozytywnych zmian utrzymując jednocześnie pozór ciągłego działania na rzecz jakości. Wracając więc do pytania kluczowego tego spotkania „ Czy w oświacie wymagane są zmiany”- TAK, są potrzebne.

Jednak potrzebne są zmiany systemowe. Zmiany, które dokonać się muszą jednocześnie na kilku płaszczyznach, w sposób kompleksowy, spójny i celowy.
Najczęściej wskazywane przez członków Ogólnopolskiego Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty jako pożądane, są zmiany w obszarach:

Oświatowe prawo
W tej chwili mamy do czynienia już nie z inflacją, a hiperinflacją prawa. Kontrolę nad przepisami stracili już nawet prawodawcy, czego dowodem są sprzeczności pomiędzy rozporządzeniami oraz pomiędzy Ustawami i przepisami wykonawczymi do nich ( choćby artykuł 64 KN), a także taka konstrukcja przepisów, która pozwala na wielorakie interpretacje

Standardy pracy szkół:
Ważne dla prawidłowego funkcjonowania szkół jest ustalenie standardów organizacyjnych, finansowych i materialnych ich funkcjonowania.
Dopiero na tej bazie można w sposób pożądany realizować jakościowe standardy pracy szkół (bolączką szkół jest np. rezygnacja ze standardów zatrudnienia nauczycieli i tworzenie w konsekwencji klas 40sto osobowych).

Status dyrektorów:
Niejasna sytuacja dyrektora, brak ściśle zakreślonego podziału kompetencji pomiędzy nim, OP, czy ON stwarza sytuację niesprzyjające prawidłowemu funkcjonowaniu szkół.

Selekcja do zawodu:
Problemem wokół którego warto ogniskować działania na rzecz zmiany jest sposób kształcenia nauczycieli, sposób naboru do zawodu a także doskonalenie zawodowe nauczycieli ( z badań OSKKO wynika, że duża część środków na doskonalenie n-li nie jest przekazywana szkołom, a pozostaje w samorządach).

Nadzór pedagogiczny
Szkoły tracą swoją autonomie poprzez utratę dyrektorskiej autonomii. Jeśli chcemy mieć szkoły twórcze, różniące się między sobą, musimy uznać dyrektorów szkół za organ właściwy do podejmowania działań na rzecz jakości szkół. Ciągła kontrola, narzucanie działań, ankietowanie, zlecenia tworzenia programów, to wszystko zamiast umacniać szkoły, osłabia je.

Dyrektorzy szczególnie podkreślali jak wiele uwarunkowań nie sprzyja obecnie prawidłowej pracy szkoły. Wypowiedzi większości zebranych wyraźnie wskazują na konieczność zmian oraz niewydolność resortu oświaty.

Konferencja to dobre miejsce do nawiązywania kontaktów i porozumień (na zdj. m.in. redaktor naczelny DS, Irena Dzierzgowska, posłanka Krystyna Szumilas, prezes OSKKO - Joanna Berdzik, dyrektor Biura OSKKO, Marek Pleśniar)

To także okazja do spotkań wszędzie obecnych członków OSKKO (na zdj. m.in. Małgorzata Nowak, M. Pleśniar, Joanna Berdzik)

Stowarzyszenie coraz częściej pojawia się w wypowiedziach działaczy oświatowych i coraz częściej można spotkać osobę ze znaczkiem OSKKO. Z punktu widzenia kadry kierowniczej to cenne.

Trzeba jednak, podsumowując spotkanie, stwierdzić że zbyt mało czasu dyrektorom oddano, skupiając się raczej na tym co mieli do powiedzenia członkowie prezydium....

Na szczęście potrafimy już zorganizować się i zabrać głos sami.

sprawozdawał M. Pleśniar